Αναταραχή με το μεταναστευτικό επικρατεί σε ολόκληρη την Ευρώπη μετά την πρόσφατη στροφή της Γερμανίας που μετακυλίει στην ΕΕ και κυρίως στις χώρες υποδοχής μεταναστών, όπως η Ελλάδα, την πίεση που υπάρχει στο εσωτερικό της.

Η αλλαγή της στάσης της Γερμανίας στο μεταναστευτικό που ουσιαστικά καταργεί τη συνθήκη Σένγκεν έγινε  από την πίεση που νιώθει η κυβέρνηση συνασπισμού της χώρας ιδίως μετά την πρόσφατη επικράτηση της γερμανικής ακροδεξιάς (AdD) στη Θουριγγία.

Ωστόσο η μεταστροφή της αυτή όσο και αν εξηγείται από την εσωτερική πολιτική κατάσταση, έχει προκαλέσει σειρά αντιδράσεων μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, όπως αυτή εκφράστηκε από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Μητσοτάκης: «Δεν μπορεί να είναι ανεκτή η μονομερής κατάργηση της Σένγκεν»

Σε νέα συνέντευξή του το πρωί της Πέμπτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαμηνύει ότι δεν θα γίνει ανεκτή η μονομερής κατάργηση του Σένγκεν.

Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του με αφορμή την απόφαση της Γερμανίας να κλείσει τα σύνορα στους μετανάστες.

Ειδικότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Talk Radio, με αφορμή την απόφαση του Βερολίνου να κλείσει τα σύνορα στους μετανάστες τόνισε πως η εν λόγω απόφαση δεν μας αφορά άμεσα, καθώς περιλαμβάνει κατά βάση τα χερσαία σύνορα.

Η Ελλάδα υπερασπίστηκε τα ευρωπαϊκά σύνορα, κάνοντας το πρώτο βήμα σε μια προσπάθεια να πείσει την ΕΕ ότι αν δεν λύσουμε το ζήτημα των συνόρων της Ευρώπης, τότε δεν θα μπορέσουμε ποτέ να λύσουμε ζητήματα δευτερογενών ροών, πρόσθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός διέψευσε ότι γίνονται pushbacks. «Το ελληνικό Λιμενικό έχει σώσει χιλιάδες ανθρώπους που έχουν βρεθεί στη θάλασσα, με αυτοθυσία. Είναι προσβλητικό να διακινούνται θεωρίες συνωμοσίας για pushbacks. Από την άλλη να είμαι σαφής ότι η ενεργητική αποτροπή αποτελεί αποστολή που το Λιμενικό πρέπει να την επιτελεί. Όταν ξεκινά κάποιος από την Τουρκία, πρέπει να επιστρέψει στην Τουρκία με ασφάλεια. Το Λιμενικό δεν είναι μια υπηρεσία υποδοχής παράνομων μεταναστών», τόνισε.

Σήμερα παρουσιάζει η Γερμανία τη νέα μεταναστευτική πολιτική της

Και ενώ η γερμανική κυβέρνηση παρουσιάζει σήμερα το νέο πακέτο για τη μετανάστευση και την εσωτερική ασφάλεια, χθες, ο Ελληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε στην Αυστρία όπου συναντήθηκε με τον Καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ, ο οποίος έχει επίσης σκληρή στάση στο μεταναστευτικό, αλλά από την άλλη έχει σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας σε μια σειρά από ζητήματα, όπως το ελληνικό αίτημα για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του φράχτη στον Έβρο.

Με δεδομένη την αναδιάταξη στρατηγικής στην Ευρώπη εν συνόλω για το μεταναστευτικό, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε το ελληνικό αίτημα για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στον φράχτη, αν και ξεκαθάρισε ότι θα ολοκληρωθεί είτε με ευρωπαϊκούς είτε με εθνικούς πόρους. Και παράλληλα ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να φυλά τα ελληνικά-που είναι και ευρωπαϊκά-σύνορα. Από την άλλη, προς το φινάλε της συνέντευξης, ο κ. Μητσοτάκης επεφύλαξε «καρφιά» για τη στάση της Γερμανίας έναντι της Ελλάδας.

Η δυσαρέσκεια Μητσοτάκη

Ειδικότερα, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε αντίθετος στους γερμανικούς σχεδιασμούς για απελάσεις μεταναστών που είτε έχουν πάρει είτε δεν έχουν πάρει άσυλο προς χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα. «Αυτό το οποίο σίγουρα μία χώρα σαν την Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί είναι να επωμισθεί ένα δυσανάλογα μεγάλο βάρος λόγω απλά της γεωγραφικής της ιδιαιτερότητας, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται, δηλαδή, στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», υπογράμμισε με νόημα ο κ. Μητσοτάκης.

 Το σχέδιο της Γερμανίας για τους μετανάστες

Τα σχέδια του γερμανικού υπ. Εσωτερικών υπό τη Νάνσι Φέζερ από τους Σοσιαλδημοκράτες περιλαμβάνουν συνοριακούς ελέγχους, περισσότερες απορρίψεις αιτημάτων ασύλου αλλά και ταχείες επιστροφές στις χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ ή απελάσεις σε τρίτες χώρες. Οι διαδικασίες ελέγχων θα διενεργούνται γρήγορα στα σύνορα από την αστυνομία, η οποία αποκτά ενισχυμένες αρμοδιότητες. Εκεί θα εξετάζεται δηλαδή ποια χώρα είναι αρμόδια, βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου, να χειριστεί την κάθε υπόθεση ασύλου ενώ εξετάζεται και η δημιουργία κέντρων κράτησης στα γερμανικά σύνορα.

Την κρισιμότητα της κατάστασης αποτυπώνει και η ανακοίνωση της υπ. Εσωτερικών Φέζερ για επέκταση των προσωρινών συνοριακών ελέγχων σε όλα τα χερσαία σύνορα της χώρας από 16 Σεπτεμβρίου και για έξι μήνες. Πέραν της Πολωνίας, της Τσεχίας, της Αυστρίας και της Ελβετίας, όπου ήδη ίσχυαν έλεγχοι, αυτοί τώρα επεκτείνονται στα σύνορα και με τις Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Δανία. Αντίστοιχοι έλεγχοι είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια τουΕυρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου που διεξήχθη στη Γερμανία.

Οι βασικές αιτίες είναι δύο: ο περιορισμός της παράτυπης μετανάστευσης και η αντιμετώπιση της ισλαμιστικής απειλής μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Ζόλινγκεν, με ανάληψη της ευθύνης από το Ισλαμικό Κράτος.

Στο βάθος βέβαια, γερμανικά ΜΜΕ, βλέπουν στη δημοσκοπική καθίζηση των τριών κομμάτων της συγκυβέρνησης, τα πρόσφατα καταστροφικά αποτελέσματα στις τοπικές εκλογές της Θουριγγίας και της Σαξονίας με τον θρίαμβο της ακροδεξιάςAfD αλλά και τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές σε έναν χρόνο. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το 77% των ερωτηθέντων ζητά αλλαγή στη γερμανική πολιτική μετανάστευσης και ασύλου.

«Μόνο ψωμί, κρεβάτι, σαπούνι»

Καθώς στην Γερμανία οι εκλογές απέχουν μόλις έναν χρόνο (θα γίνουν τον Σεπτέμβριο του 2025) η κοινοβουλευτική ομάδα της ακροδεξιάς «Εναλλακτική για την Γερμανία» εξέδωσε κείμενο με τα βασικά σημεία του προγράμματος της.

Κεντρικό ζήτημα είναι η μετανάστευση – «η μητέρα όλων των προβλημάτων». Με βάση το κείμενο που εγκρίθηκε οι βουλευτές της AFD την επόμενη περίοδο θέλουν να εστιάσουν σε τρεις τομείς: Στην εσωτερική ασφάλεια, στην οικονομική πολιτική στην κοινωνική πολιτική.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ακροδεξιοί βουλευτές τονίζουν εκ νέου τις ήδη γνωστές θέσεις του κόμματος για απομάκρυνση των μεταναστών στα γερμανικά σύνορα, απέλαση όσων το αίτημα για άσυλο έχει «απορριφθεί» και αν είναι «απαραίτητο», να τοποθετηθούν φράχτες στα σύνορα.

Όσον αφορά την κοινωνική πολιτική κεντρική θέση της AFD είναι: «Burgergeld μόνο για τους Γερμανούς». Burgergeld είναι κοινωνική βοήθεια σε όσους, δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή ζωή. Αντιστοίχως για τους αιτούντες άσυλο και για τους πρόσφυγες το κόμμα θέλει να παρέχονται μόνον υλικά οφέλη και καθόλου χρήματα (επιδόματα). Πρόκειται για την γνωστή αρχή της AfD, «ψωμί, κρεβάτι και σαπούνι».

Οι αντιδράσεις της Κομισιόν

Ήδη πάντως για την επιβολή προσωρινών ελέγχων στο σύνολο των γερμανικών συνόρων ενημερώθηκε η Κομισιόν διότι πρόκειται ουσιαστικά για αναστολή των κανόνων Σένγκεν εξαιτίας έκτακτων περιστάσεων. Η Κομισιόν από την πλευρά της υπενθυμίζει ότι αντίστοιχα μέτρα πρέπει να είναι πράγματι έκτακτα, προσωρινά και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.

Έντονες αντιδράσεις πάντως υπάρχουν ήδη από γείτονες. Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ κάνει λόγο για «απαράδεκτα» σχέδια της Γερμανίας, λέγοντας ότι πρακτικά αναστέλλεται ο χώρος Σένγκεν. Ο υπ. Εσωτερικών της Αυστρίας Γκέρχαρντ Κάρνερ ανέφερε σε αυστηρούς τόνους ότι η Αυστρία δεν θα δεχτεί επιστροφές αιτούντων άσυλο από τη Γερμανία, ενώ ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε σκωπτικά: «Γερμανία καλώς ήρθες στο κλαμπ!»