Ο κύβος ερρίφθη. Όλα δείχνουν ότι η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΠαΣοΚ, που είναι προγραμματισμένη για τις 15 Σεπτεμβρίου, θα μετατραπεί σε διαρκές συνέδριο που θα κληθεί να αποφασίσει για την τύχη του Χάρη Δούκα. Οι σύνεδροι θα αποφασίσουν αν πρέπει να αλλάξει το καταστατικό για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο που υπάρχει με την υποψηφιότητα του δημάρχου Αθηναίων που αυτή την στιγμή είναι στον αέρα.

Τι είναι το διαρκές συνέδριο

Το διαρκές συνέδριο έχει όλες τις αρμοδιότητες ενός του τακτικού συνεδρίου. Όλες εκτός από μία. Δεν μπορεί να εκλέξει όργανα. Μπορεί όμως να αλλάξει το καταστατικό και να δώσει λύση στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί από την κατάθεση της υποψηφιότητας του Δημάρχου Αθηναίων. Σε ένα τέτοιο διαρκές συνέδριο θα κληθούν να συμμετέχουν οι σύνεδροι που παρακολούθησαν το τελευταίο τακτικό συνέδριο του κόμματος. Αυτοί θα αποφασίσουν για τις εξελίξεις στο ΠαΣοΚ που το επόμενο διάστημα θα είναι καταιγιστικές.

Το πρόβλημα και τα ερωτήματα

Ο Χάρης Δούκας έχει τις υπογραφές, και στις δημοσκοπήσεις εμφανίζεται να διεκδικεί με αξιώσεις την ηγεσία του ΠαΣοΚ. Υπάρχει όμως ένα μεγάλο ζήτημα.

Tο άρθρο 36 αναφέρει χαρακτηριστικά πως «όσα μέλη του φορέα κατέχουν, κατόπιν διορισμού ή εκλογής, έμμισθη θέση πολιτικού χαρακτήρα στο κράτος ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και την αυτοδιοίκηση, δεν μπορούν να είναι υποψήφια σε μονοπρόσωπα όργανα»

Η αναφορά αυτή απαγορεύει ουσιαστικά στον Δήμαρχο Αθηναίων να διεκδικήσει τη θέση του προέδρου του ΠαΣοΚ και ισχύει από το 2008. Συγκεκριμένα πρωτοεμφανίστηκε το 2005, όμως τρία χρόνια μετά προστέθηκε η διάταξη που αφορά την τοπική αυτοδιοίκηση.

Σε όλη αυτή την ιστορία υπάρχει μεγάλο παρασκήνιο αλλά και ερωτήματα που αφορούν όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Και τον κ, Δούκα αλλά και όσους ασκούν αφόρητες πιέσεις στην ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη θέλοντας να αναγκάσουν τον κ. Δούκα είτε να μην είναι υποψήφιος είτε, προκειμένου να μην υπάρχει ασυμβίβαστο, να παραιτηθεί από τη θέση του δημάρχου.

Υπάρχουν τα ερωτήματα που αφορούν τον κ. Δούκα. Αν ήξερε αυτός ή οι συνεργάτες του την ερμηνεία του άρθρου 36 του καταστατικού. Δεν μπορεί να μην το ήξερε. Γιατί λοιπόν θέλησε να καταθέσει υποψηφιότητα με την συγκεκριμένη διάταξη ενεργή; Δεν ήξερε ότι όλη αυτή η ιστορία θα δημιουργούσε πρόβλημα; Και δεν είναι παράδοξο ένας διεκδικητής της ηγεσίας να μην ευθυγραμμίζεται με τον καταστατικό χάρτη του κόμματος, το καταστατικό του;

Υπάρχουν και τα ερωτήματα που αφορά τους θεματοφύλακες του καταστατικού που σε πολλές άλλες περιπτώσεις έχει γίνει λάστιχο. Άλλαζε μεν με τρόπο θεσμικό αλλά για να χωρέσει φωτογραφικές διατάξεις, όπως για παράδειγμα η τελευταία, που επέτρεπε στον γραμματέα του κόμματος να είναι και υποψήφιος ευρωβουλευτής. Γιατί τόση ευλάβεια και τόσες πιέσεις τώρα; Γιατί το ζήτημα δεν τέθηκε τη στιγμή που ο κ. Δούκας κατέθεσε την υποψηφιότητα του και πάει να λυθεί, όπως λυθεί, ένα μήνα πριν από τις εκλογές;

Υπάρχουν φωνές που τονίζουν πως τη λύση πρέπει να τη δώσει ο ίδιος ο Χάρης Δούκας με την παραίτηση του σε μία από τις δύο θέσεις. Ή αυτή του δημάρχου Αθηναίων ή αυτής του υποψήφιου προέδρου του ΠαΣοΚ. Και πως το καταστατικό δεν υπάρχει για να αλλάζει αλλά για να τηρείται. Θυμίζουν μάλιστα την περίπτωση του Χρήστου Παπουτσή που αποκλείστηκε από τη διαδικασία εκλογής αρχηγού μετά την παραίτηση του Γιώργου Παπανδρέου, επειδή δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τις υπογραφές που προέβλεπε το καταστατικό.

Άλλες φωνές υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να δοθεί λύση με αλλαγή του καταστατικού. Η πιθανότητα να μην είναι υποψήφιος ένα από τα φαβορί της διαδικασίας μπορεί και να ερμηνευθεί και ως προσπάθεια «να φύγει από τη μέση». Όχι για λόγους καταστατικού, αλλά για λόγους εκλογικού αποτελέσματος. Στη λογική ότι για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο κ. Δούκας να είναι ο επόμενος πρόεδρος του ΠαΣοΚ, αρκεί να μην είναι υποψήφιος.

Γιατί πάμε σε διαρκές συνέδριο στις 15 Σεπτεμβρίου;

Σύμφωνα με τους παροικούντες στην πράσινη Ιερουσαλήμ της Χαριλάου Τρικούπη, το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν διαβουλεύσεις για τρεις συγκεκριμένες προτάσεις που θα έβγαζαν το κόμμα από το αδιέξοδο που έχει βρεθεί. Στο ΠαΣοΚ άπαντες τονίζουν πως ο Χάρης Δούκας πρέπει να είναι υποψήφιος, τηρώντας όμως και το καταστατικό.

Μία λύση θα μπορούσε να είναι η ερμηνεία της ΕΔΕΚΑΠ πάνω στο συγκεκριμένο άρθρο. Αυτή η πρόταση όμως απορρίφθηκε, καθώς η ΕΔΕΚΑΠ μπορεί να εκτεθεί σε δεύτερο χρόνο, αν υπάρχει αμφισβήτηση ή κάποια μελλοντική δικαστική διαμάχη. Επίσης, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες που έχει το ΒΗΜΑ στη διάθεση του, υπάρχουν ήδη αντιδράσεις για την υποψηφιότητα Δούκα που έχουν φτάσει στο συγκεκριμένο όργανο. Αντιδράσεις από στελέχη βάσης, αλλά και από συνυποψηφίους του κ. Δούκα.

Έτσι το θέμα μετατέθηκε για την Κεντρική Επιτροπή. Ούτε η Κ.Ε. είναι αρμόδια όμως για να τροποποιήσει το καταστατικό. Μπορεί μόνο να επικυρώσει τις υποψηφιότητες. Η επικύρωση των υποψηφιοτήτων μπορεί να γίνει μόνο δια βοής. Αν γίνει κάτι τέτοιο, τότε όλος ο κόπος που έκαναν οι υποψήφιοι για συλλογή υπογραφών το προηγούμενο διάστημα πάει στράφι. Παράλληλα, αν ψηφίσει το σώμα δια βοής, υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθούν από το πουθενά κι άλλοι υποψήφιοι, κυρίως πρόσωπα που δεν πληρούν τις προδιαγραφές για τη θέση του προέδρου του κόμματος.

Όλα δείχνουν λοιπόν πως τις τελευταίες ώρες κερδίζει έδαφος η θεσμική οδός. Συγκεκριμένα τα επόμενα 24ωρα αναμένεται να κληθούν σε διαρκές συνέδριο, τα μέλη του προηγούμενου τακτικού συνεδρίου, για να αποφασίσουν την αλλαγή ή όχι του καταστατικού και συγκεκριμένα του άρθρου 36.

Μία αντίστοιχη κίνηση είχε γίνει και το 2004. Ήταν η χρονική περίοδος που ο Γιώργος Παπανδρέου, πήρε δαχτυλίδι διαδοχής από τον Κώστα Σημίτη και θέλησε να εκλεγεί από τη βάση της παράταξης και όχι μέσα από συνεδριακές διαδικασίες. Προχώρησε τότε σε αλλαγή καταστατικού και τον ψήφισαν 1.000.000 πολίτες.

Επιπρόσθετα, έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις πως αν ο Χάρης Δούκας εκλεγεί πρόεδρος, χωρίς προηγουμένως να έχει λυθεί το ζήτημα με το καταστατικό, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος να υπάρξουν κι αλλά σημαντικά νομικά ζητήματα. Ζητήματα που αφορούν την εκπροσώπηση του προέδρου του ΠαΣοΚ με νομικά πρόσωπα.

Αντιδράσεις

Οι πρώτες αναφορές σε αυτό το πρόβλημα έγιναν αρχές Ιουλίου, με τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ Νίκο Ανδρουλάκη να τονίζει επανειλημμένα πως επιθυμεί να είναι όλοι υποψήφιοι. Σε μία από τις δημόσιες τοποθετήσεις του, και συγκεκριμένα στις 10 Ιουλίου στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega», ανέφερε χαρακτηριστικά πως «δεν πρόκειται να βάλω κανένα ζήτημα για την υποψηφιότητα Δούκα. Όταν ενημερώθηκα από την αρμόδια επιτροπή, την ΕΔΕΚΑΠ, είπα ότι πρέπει να ξεπεραστεί με έναν θεσμικό τρόπο και να πάμε γρήγορα στις διαδικασίες μας, να μιλήσουμε πολιτικά».

Ο Χάρης Δούκας σε ότι αφορά τη θέση του για το πρόβλημα με το ασυμβίβαστο που προέκυψε με την υποψηφιότητα του είχε δηλώσει πως “κατέθεσα την υποψηφιότητα μου στην Κεντρική Επιτροπή παρουσία προέδρου. Μέχρι τώρα κωλύματα τέτοιου τύπου έβαζαν η Ν.Δ. μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο κ. Βορίδης, ο κ. Πλεύρης, ο κ. Βελόπουλος, ο κ. Πολάκης. Υπάρχει κάποιος από το ΠαΣοΚ που θέτει τέτοιο κώλυμα. Έθεσα την υποψηφιότητα μου έγινε αποδεκτή προχωράμε”.