ΠαΣοΚ: Ο Σημίτης, η ευκαιρία και η κίνηση που δεν έγινε

Ο Νίκος Ανδρουλάκης μόλις έχει ολοκληρώσει την ομιλία του στην επετειακή εκδήλωση για τα 50 χρόνια του ΠαΣοΚ. Με μια κίνηση του καλεί τους συνυποψηφίους του για την ηγεσία να ανέβουν στην εξέδρα. Τους χαιρετάει και όλοι μαζί σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Στέλνουν σε όλες τις γενιές του ΠαΣοΚ που έδωσαν το παρών στο Ζάππειο μήνυμα ενότητας και συνέχειας.  Το μήνυμα, ότι όποιο αποτέλεσμα και αν υπάρξει στις εσωκομματικές κάλπες του Οκτωβρίου δεν αλλάζει το στόχο της ολικής επαναφοράς του κόμματος που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, σε ρόλο πρωταγωνιστή στο πολιτικό σκηνικό. Μια τέτοια κίνηση δεν έγινε. Θα μπορούσε να είχε γίνει. Ίσως σε ένα άλλο ΠαΣοΚ. Με λιγότερα πάθη.

Αν μου έμεινε κάτι από τα χθεσινά γενέθλια, με τον πολύ κόσμο και το λιγοστό πάθος, ήταν το πώς ο Κώστας Σημίτης σε δύο προτάσεις, περιέγραψε τη φάση στην οποία βρίσκεται το ΠαΣοΚ. «Είναι μια ευκαιρία. Οι ευκαιρίες δεν είναι άπειρες», τόνισε.  Ο πρώην Πρωθυπουργός, με λίγα λόγια, είπε στον Νίκο Ανδρουλάκη και στους επίδοξους διαδόχους του.  Έχετε μια τελευταία ευκαιρία. Σας έχουν, ήδη, δοθεί πολλές. Και οι ευκαιρίες δεν είναι άπειρες. Αν τη χάσετε και αυτή, ζήτω που χαθήκατε.

Πράγματι, το ΠαΣοΚ, δεν στερήθηκε ευκαιριών τα τελευταία χρόνια. Το 2021, 280 χιλιάδες πολίτες έσπευσαν να πάρουν μέρος στην διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού. Τι παραπάνω να κάνει η βάση της παράταξης;  Και νέο αρχηγό εξέλεξε και με ποσοστό μεγάλο. Αξιοποιήθηκε αυτή η ευκαιρία από τη νέα ηγεσία;  Έτσι και έτσι. Και ναι και όχι.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης κράτησε την υπόσχεση του και ανανέωσε σε μεγάλο  βαθμό το ΠαΣοΚ. Αλλά το θεσμικό κόμμα που υποσχέθηκε δεν έκανε την εμφάνιση του στην πολιτική πίστα. Παρακολουθώ χρόνια το ρεπορτάζ του ΠαΣοΚ. Η Χαριλάου Τρικούπη έδειξε μια εμφανή αδυναμία στην παρακολούθηση και τη διαχείριση της πολιτικής επικαιρότητας. Ήταν λίγες οι φορές που βρέθηκε ένα βήμα μπροστά. Όταν το έκανε, όπως για παράδειγμα στην πρόταση μομφής, δημιούργησε ζητήματα στην κυβέρνηση και διλήμματα στον ΣΥΡΙΖΑ.   Συνήθως, όμως, αντί να δημιουργεί γεγονότα παρακολουθούσε τις εξελίξεις.

Ευκαιρίες χάθηκαν και μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης, το καλοκαίρι του 2023. Η μεγαλύτερη χάθηκε στις Ευρωεκλογές. Λίγους μήνες πριν το ΠαΣοΚ είχε περάσει, στις δημοσκοπήσεις, στη δεύτερη θέση. «Έρχεστε;» ήταν το ερώτημα του κόσμου. «Ε, θα δούμε», ήταν η απάντηση της Χαριλάου Τρικούπη. Δεν υπήρξε ένα ξεκάθαρο μήνυμα πολιτικής αυτοπεποίθησης. Ναι,  οι τηλεοπτικές εκπομπές και τα δελτία ειδήσεων αφιέρωσαν πιο πολύ χρόνο στο σκυλάκι του Στέφανου Κασσελάκη παρά στις προτάσεις και στις πρωτοβουλίες του Νίκου Ανδρουλάκη. Αλλά, δυστυχώς, το παιχνίδι παίζεται και με αυτούς τους κανόνες. Τους ξέρεις και ψάχνεις τον τρόπο να τους παλέψεις. Πως το λένε στο ποδόσφαιρο; Νικάς και τη διαιτησία.

Το ΠαΣοΚ στις Ευρωεκλογές δεν κατάφερε να υπερκεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν ήταν, όπως επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί, ο μεγάλος χαμένος, της εκλογικής διαδικασίας. Η ΝΔ ήταν. Έχασε μέσα σε ένα χρόνο, 12 ποσοστιαίες μονάδες και 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους. Και ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν. Κατέβηκε από το 18 στο 14%. Αλλά ήταν ο Νίκος Ανδρουλάκης που αμφισβητήθηκε. Σε πρώτο χρόνο. Το ίδιο κιόλας βράδυ. Με τρόπο άγαρμπο. Και στην πρώτη φάση όχι από αυτούς που στη συνέχεια εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την ηγεσία του κόμματος. Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και ο Νίκος Παπανδρέου ήταν αυτοί που άνοιξαν τον χορό.

Γράφεται και ξαναγράφεται ένα ερώτημα. Ποια θα μπορούσε να ήταν σήμερα η θέση του ΠαΣοΚ, τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να διαλύεται και η ΝΔ έχει πρόβλημα να ανακτήσει τις δυνάμεις που έχασε, αν δεν υπήρχε αμφισβήτηση της ηγεσίας;  Δεν υπάρχει απάντηση. Την απάντηση θα τη δώσει η κάλπη. Αυτό είναι το διακύβευμα της. Αν με τη σημερινή ηγεσία έχει μια άνοδο που έχει ταβάνι, αν μπορεί με μια άλλη ηγεσία να πετύχει κάτι καλύτερο. Και το καλύτερο, δεν μπορεί να καταφέρεις να νικήσεις τον διαλυμένο ΣΥΡΙΖΑ αλλά να μπορέσεις να εμφανιστείς, με τρόπο πειστικό, ως το αντίπαλο δέος της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι στην διαδικασία εκλογής αρχηγού θεωρούν ότι το ΠαΣοΚ θα έχει μια ακόμα ευκαιρία. Θα την δώσει ο κόσμος με τη συμμετοχή του στις κάλπες. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η συμμετοχή στις εκλογές του Οκτωβρίου θα αγγίξει, μπορεί και να ξεπεράσει, τους 280 χιλιάδες του 2021. Τότε πράγματι, θα έχει δοθεί μια ακόμα ευκαιρία. Θα είναι και η τελευταία. Και θα δείξει αν το ΠαΣοΚ, ανεξάρτητα από την ηγεσία του, μπορεί να μάθει από τα λάθη του.