81ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας: Η λύση του «τίποτα»

Επιστροφή στη φύση με «παρέα» το τίποτα δηλώνει η ταινία «Harvest» της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη.

Bενετία, Γιάννης Ζουμπουλάκης

Ανάμεικτα τα συναισθήματα που αφήνει πίσω της η ταινία «Harvest» (Θερισμός) που 14 χρόνια μετά το «Attenberg» έφερε ξανά στο διαγωνιστικό τμήμα της Κινηματογραφικής Μόστρα την ελληνίδα σκηνοθέτρια Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη.

Σε αντίθεση με το «Attenberg», όπου η αφήγηση ήταν ξεκάθαρη, εκείνο που εκτιμάς περισσότερο στο «Harvest» είναι το «guerrilla filmmaking» της, το οποίο υπερτερεί του στόρι, παρότι βάση του σεναρίου είναι το ομότιτλο μυθιστόρημα του Τζιμ Γκρέις (το σενάριο υπογράφει η Τσαγγάρη με την Τζόσλιν Μπαρνς).

Στο «Harvest» παρακολουθούμε στιγμές από την καθημερινότητα μιας «κοινότητας» απαοτελούμενης από τους κατοίκους μιας αγροτικής περιοχής στην οποία και εργάζονται.

Ο ιδιοκτήτης της (Χάρι Μέλινγκ) προσπαθεί να διαχειριστεί την θέση του ως «εξουσιαστής» αλλά τα αποτελέσματα είναι μέτρια, ενώ ένας από τους κατοίκους, ο Γουόλτερ (Κέιλεμπ Λόντρι Τζόουνς) – ο οποίος γνωρίζει τον ιδιοκτήτη από παιδί – θα γίνει ο καταλύτης της ιστορίας η οποία εκτυλίσσεται σε μια εποχή που δεν καθορίζεται, πιθανόν κάπου στον μεσαίωνα (παρότι κάποια αντικείμενα και κάποια κτίσματα δηλώνουν μια πολύ πιο πρόσφατη περίοδο).

Ως λογοτεχνικός ήρωας, ο Γουόλτ, ήταν το στοιχείο του βιβλίου που κυρίως γοήτευσε την Τσαγγάρη. «Αυτό που μου άρεσε στο μυθιστόρημα του Γκρέις είναι ότι ο βασικός ήρωάς του, ο Γουόλτ, είναι ένας άνθρωπος που δεν κάνει τίποτα» ανέφερε χαρακτηριστικά στην συνέντευξη Τύπου της ταινίας η σκηνοθέτις.

«Ανίκανος να κάνει το οτιδήποτε, προσπαθεί απλώς να καταλάβει τι συμβαίνει γύρω του. Είναι ένας άνθρωπος που δεν ανήκει κάπου, ένας άνθρωπος που λαχταρά ένα μέλλον που δεν θα έχει ποτέ και νοσταλγεί ένα παρελθόν που του το πήραν.»

Σε αυτό το σημείο διακρίνει κανείς την αναφορά της ταινίας στο σήμερα. Ο Γουόλτ είναι ένας άνθρωπος χωρίς τίποτα, ο οποίος δεν κάνει και τίποτα. «Είμαστε δειλοί, είμαστε φοβισμένοι, ασκούμε κριτική, καταναλώνουμε και δεν κάνουμε τίποτα» ανέφερε η Τσαγγάρη.

Γυρισμένη στα βόρεια της Σκωτίας, η ταινία υπήρξε μια πολύ πρωτότυπη εμπειρία για όλους όσοι εργάστηκαν σε αυτήν. Στην ταινία το χώμα, η λάσπη, οι πέτρες, τα ζώα, το φαγητό, οι χοροί, οι φορεσιές, οι αγροτικές εργασίες και οι άνθρωποι εντάσσονται σε «ένα» ενιαίο συνολο φτιάχνοντας έναν ξεχωριστό κόσμο.

Η αίσθηση του «είμαστε όλοι μαζί σε ένα τίποτα» φαίνεται ότι υπήρξε «οδηγός» της ταινίας και στον κατασκευαστικό τομέα.

Η σκηνοθέτρια είπε ότι «η διαδικασία δημιουργίας αυτής της ταινίας ήταν πραγματικά πανέμορφη γιατί όλοι μας είμασταν απλώς αυτοί που είμαστε. Η Τέχνη του να κάνεις τίποτα.»

Ηταν τόσο έντονη η ζύμωση των ηθοποιών (και των χαρακήρων που υποδύονται), της Τσαγγάρη και του μελών του συνεργείου με τον χώρο γυρισμάτων που τελικά έχεις την αίσθηση ότι σκηνές από το… making off του «Harvest» πολύ πιθανόν να έχουν περάσει μέσα στην ίδια την ταινία (κάτι που από μόνο του μοιάζει με μια άλλου τύπου κινηματογραφική πρόταση).

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.