Το υψηλό κόστος ζωής, η αύξηση του αριθμού των μεταναστών, το αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών: αυτά ήταν τα τρία βασικά ζητήματα που εξηγούν τον θρίαμβο της γερμανικής ακροδεξιάς, του κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) στις εκλογές της περασμένης Κυριακής, στα κρατίδια της Θουριγγίας και της Σαξωνίας, στην ανατολική (πάλαι ποτέ κομμουνιστική) Γερμανία.

Πρώτο κόμμα στη Θουριγγία και δεύτερο, σε απόσταση αναπνοής, από τους δεξιούς Χριστιανοδημοκράτες, στη Σαξωνία, η ΑfD ξυπνά τα χειρότερα φαντάσματα της ευρωπαϊκής ιστορίας. Και παρότι η άνοδος της γερμανικής ακροδεξιάς προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, δεν αποτελεί έκπληξη.

Όπως θυμίζει ο Monde, ήταν μετά την επιτυχία του στις εκλογές στη Θουριγγία το 1929, που το ναζιστικό κόμμα της Γερμανίας κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο ενός υπουργείου σε περιφερειακό επίπεδο (επίπεδο κρατιδίου), τέσσερα χρόνια πριν από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Έναν αιώνα αργότερα, η γερμανική ακροδεξιά δεν έχει πιθανότητες να κυβερνήσει ούτε στη Θουριγγία ούτε στη Σαξωνία, καθώς κανένα κόμμα δεν προτίθεται να συνασπιστεί μαζί της. Ωστόσο με το υψηλό ποσοστό της, 33% στη Θουριγγία και 31,4% στη Σαξωνία, θα αποτελεί μειοψηφία με ειδικό βάρος στον διορισμό αξιωματούχων σε θέσεις-κλειδιά.

Κατακερματισμός του πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία

Το αποτέλεσμα των εκλογών στα δύο γερμανικά κρατίδια χαρακτηρίστηκε καταστροφή για το γερμανό καγκλάριο Ολαφ Σολτς και την κυβέρνηση συνασπισμού στην οποία μετέχουν το κόμμα του, οι Σοσιαλδημοκράτες μαζί με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους. Σε συνδυασμό με την άνοδο του BSW, του νεοπαγούς ακροαριστερού κόμματος (ιδρύθηκε μόλις τον Ιανουάριο του 2024) της Ζάρα Βάγκενκνεχτ, το οποίο κατέγραψε μεγαλύτερο ποσοστό από τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού στις εκλογές τη Κυριακής, η άνοδος της ακροδεξιάς καταδεικνύει τον κατακερματισμό του πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία. Κοινά σημεία στα προγράμματα της AfD και του ακροαριστερού κόμματος BSW, είναι η εναντίωση στο ΝΑΤΟ, τα πιο αυστηρά μέτρα για τον έλεγχο της μετανάστευσης και η φιλική στάση προς τη Ρωσία.

Ανησυχία και για την Ευρώπη

Η ενίσχυση αυτών των κομμάτων και κυρίως της AfD, λόγω του βεβαρυμένου ναζιστικού παρελθόντος της χώρας, δεν είναι ανησυχητική μόνον για τη Γερμανία αλλά και για την Ευρώπη. Ο γαλλογερμανικός άξονας, ο πυρήνας της ΕΕ δοκιμάζεται.

Η Γαλλία παραμένει χωρίς κυβέρνηση δύο σχεδόν μήνες μετά την ήττα του Μακρόν στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου, χωρίς ελπίδες για συγκρότηση κυβέρνησης άμεσα, και η γερμανική κυβέρνηση συνασπισμού καθίσταται ακόμη πιο εύθραυστη μετά τις εκλογές της περασμένης Κυριακής.

Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται χωρίς να διαφαίνεται τέλος στο άμεσο μέλλον, την κατάσταση Μέση Ανατολή να μην εμπνέει αισιοδοξία για την εκτόνωση της κρίσης και τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ σε τρεις μήνες όπου η μάχη μεταξύ του επικίνδυνου Τραμπ και της μετριοπαθούς Δημοκρατικής Κάμαλα Χάρις παραμένει αμφίρροπη, η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να επιστρέψει στο σκοτεινό της παρελθόν.