«Ο Πάβελ Ντούροφ δεν έχει τίποτε να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη», διαβεβαίωσε το Telegram το βράδυ της 25ης Αυγούστου 2024.

«Είναι παράλογο να διατυπώνεται ο ισχυρισμός πως μια πλατφόρμα, ή ο ιδιοκτήτης της, ευθύνεται για καταχρήσεις» των δυνατοτήτων που παρέχονται μέσω αυτής, επέμεινε, πρόσθεσε η εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αμέσως μετά τη σύλληψη του ιδιοκτήτη της, Πάβελ Ντούροφ.

«Το Telegram τηρεί τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και «ο έλεγχος του περιεχομένου συμμορφώνεται προς τους κανόνες» των εταιρειών του κλάδου της, ανέφερε ακόμη η εταιρεία.

Ο δικαστής αποφάσισε να παραταθεί η προληπτική κράτηση του Πάβελ Ντούροφ που μπορεί να διαρκέσει ως και 96 ώρες το μέγιστο, καθώς τον βαραίνουν κατηγορίες που συνδέονται με το «οργανωμένο έγκλημα».

Πάβελ Ντούροφ: Η σύλληψη επί γαλλικού εδάφους

Γύρω στις 8 το βράδυ του Σαββάτου (24/08/24) στη Γαλλία, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Telegram Πάβελ Ντούροφ συνελήφθη καθώς έβγαινε από το ιδιωτικό του τζετ στο αεροδρόμιο Le Bourget, έξω από το Παρίσι.

Ερχόταν αεροπορικώς από το Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με το TF1Info, το γαλλικό δίκτυο που πρώτο μετέδωσε την είδηση της σύλληψής του, ο Πάβελ Ντούροφ συνοδευόταν από έναν σωματοφύλακα και μια γυναίκα.

Η σύλληψη του Πάβελ Ντούροφ έγινε μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης από την OFMIN, μια νέα υπηρεσία επιβολής του νόμου που άρχισε να λειτουργεί τον Νοέμβριο και έχει ως αποστολή την πρόληψη της βίας κατά των ανηλίκων.

Η σύλληψη του Πάβελ Ντούροφ φέρεται να αποτελεί μέρος προκαταρκτικής έρευνας για μια σειρά φερόμενων αδικημάτων -διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακός εκφοβισμός, οργανωμένο έγκλημα και προώθηση της τρομοκρατίας- που θεωρείται ότι έχουν επιτραπεί στο Telegram, το οποίο, όπως ισχυρίστηκε ο Πάβελ Ντούροφ τον Ιούλιο, έχει 950 εκατομμύρια χρήστες.

Οι ερευνητές μιλώντας στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης δεν ήταν σίγουροι γιατί ο Πάβελ Ντούροφ διακινδύνευσε να προσγειωθεί στη Γαλλία, δεδομένου ότι βρισκόταν στον κατάλογο καταζητούμενων προσώπων της χώρας.

Σύμφωνα με ανώνυμη αστυνομική πηγή που μίλησε στο Reuters, οι ερευνητές είδαν το όνομα του Ντούροφ σε μια λίστα επιβατών πριν από την άφιξη του ιδιωτικού του αεροσκάφους.

Ο Πάβελ Ντούροφ φέρεται να βρίσκεται στο στόχαστρο των γαλλικών αρχών τόσο λόγω έλλειψης μετριοπάθειας στο Telegram όσο και λόγω έλλειψης συνεργασίας με τα αιτήματα της αστυνομίας.

Το Reuters ανέφερε ότι μια μονάδα χωροφυλακής για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η εθνική μονάδα της γαλλικής αστυνομίας κατά της απάτης ηγούνται της έρευνας. Ο ανακριτής είναι επίσης ειδικευμένος στο οργανωμένο έγκλημα.

Ποιος είναι ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής του Telegram

Ο Πάβελ Ντούροφ γεννήθηκε το 1984 στο τότε Λένινιγκραντ της Σοβιετικής Ένωσης. Η περιουσία τπυ αγγίζει τα 15,5 δισεκατομμύρια δολάρια και σύμφωνα με το Forbes κατέχει την 120η θέση παγκοσμίως στη λίστα με τους πιο πλούσιους ανθρώπους.

Δεν αποκαλείται τυχαία «Ρώσος Ζάκεμπεργκ», αφού ενώ φοιτουσε στο πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης δημιούργησε το δημοφιλές forum spbgu.ru, ενώ το 2006 ίδρυσε μαζί με τον αδερφό του, Νικολάι, το VK, έναν ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.

Το VK περιγράφεται ως η ρώσικη εκδοχή του Facebook με τη δημοφιλία του να είναι τέτοια που στη Ρωσία να ξεπερνά ακόμα και το δημιούργημα του Μαρκ Ζάκεμπεργκ.

Από το VK αποχώρησε μετά από μία διαμάχη με κάποιους από τους συνεργάτες του, οι οποίοι συνδέονταν με το Κρεμλίνο. Αιτία της διαμάχης, όπως λέγεται, ήταν η διαχείριση του δικτύου. Ο Ντούροφ φέρεται να είχε αρνηθεί να συνεργαστεί με τις αρχές για τον αποκλεισμό της σελίδας του Αλεξέι Ναβάλνι στην πλατφόρμα.

Ο Πάβελ Ντούροφ πούλησε το VK και το 2014 έφυγε από τη Ρωσία. Πέρασε από το Βερολίνο, το Λονδίνο, τη Σιγκαπούρη και το Σαν Φρανσίσκο.

Πήρε την υπηκοότητα του νησιωτικού κρατιδίου του Saint Kitts-Νavis (Άγιος Χριστόφορος και Νέβις) της Καραϊβικής, μετά από δωρεά 250.000 δολαρίων στη βιομηχανία ζάχαρης της χώρας.

Το 2017 κατέληξε στο Ντουμπάι το οποίο επαινούσε για το επιχειρηματικό περιβάλλον και την «ουδετερότητά του». Εκεί έλαβε και υπηκοότητα.

Ο Πάβελ Ντούροφ έλαβε και τη γαλλική υπηκοότητα τον Αύγουστο του 2021.

Οι σπάνιες συνεντεύξεις του

Ο Πάβελ Ντούροφ είχε επιλέξει να διατηρεί χαμηλό προφίλ. Οι συνεντεύξεις που έχει παραχωρήσει είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού με πιο πρόσφατη αυτή στον αμερικανό παρουσιαστή, Τάκερ Κάρλσον, στον οποίο είχε μιλήσει για την απόφασή του να δημιουργήσει μία υπηρεσία ανταλλαγής κρυπτογραφημένων μηνυμάτων αφού υπέστη πολλές πιέσεις από τις ρωσικές αρχές για τον VK.

Και εγένετο Telegram. Ιδρυτές και πάλι ο Πάβελ Ντούροφ και ο αδελφός του, Νικολάι. Η πλατφόρμα ιδρύθηκε το 2013 και έχει δεσμευτεί πως δεν θα αποκαλύψει ποτέ δεδομένα των χρηστών της.

Σε συνέντευξή του στους Financial Times τον Μάρτιο ο Ντουρόφ δήλωσε ότι σκοπεύει να βελτιώσει τον μηχανισμό ελέγχου του Telegram το επόμενο έτος, κυρίως χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη.

Όμως «αν δεν ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να ελέγχουμε τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται οι άνθρωποι», πρόσθεσε.

Ερωτήματα σχετικά με την έλλειψη μετριοπάθειας στο Telegram έχουν ταλαιπωρήσει την εταιρεία εδώ και χρόνια. Τόσο ισλαμιστές εξτρεμιστές όσο και ακροδεξιοί ακτιβιστές έχουν οργανωθεί στην πλατφόρμα και κατά καιρούς τη χρησιμοποίησαν για να υποκινήσουν τη βία.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον πόλεμο στη Γάζα, το Telegram έχει βρεθεί στο επίκεντρο της γεωπολιτικής – τόσο ως ζωτικής σημασίας πηγή πληροφοριών για τους ανθρώπους επί τόπου όσο και ως επικίνδυνη πηγή παραπληροφόρησης και μερικές φορές γραφικού περιεχομένου.

Ο Πάβελ Ντούροφ πάντα δήλωνε ότι είναι «ουδέτερος» και ότι δεν έχει καμία πολιτική τοποθέτηση.

Οι αντιδράσεις και το hashtag #FreePavel

«Η κοινωνία των πολιτών είχε μια περίπλοκη σχέση με το Telegram όλα αυτά τα χρόνια», λέει η Natalia Krapiva, δικηγόρος στην ομάδα ψηφιακών δικαιωμάτων Access Now.

«Έχουμε υπερασπιστεί το Telegram ενάντια στις προσπάθειες αυταρχικών καθεστώτων να μπλοκάρουν και να εξαναγκάσουν την πλατφόρμα να παρέχει κλειδιά κρυπτογράφησης, αλλά έχουμε επίσης κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την έλλειψη πολιτικών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αξιόπιστου διαύλου επικοινωνίας και μέσων επανόρθωσης για τους χρήστες του Telegram».

Photo Credits: REUTERS/Yulia Morozova

Η Krapiva τονίζει ότι οι γαλλικές αρχές ενδέχεται να προσπαθήσουν να αναγκάσουν τον Ντούροφ να παράσχει τα κλειδιά κρυπτογράφησης του Telegram για την αποκρυπτογράφηση ιδιωτικών μηνυμάτων, «κάτι που η Ρωσία έχει ήδη προσπαθήσει να κάνει στο παρελθόν».

Το hashtag #FreePavel έχει εξαπλωθεί στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων μέσω του διευθύνοντος συμβούλου της X, Έλον Μασκ, ο οποίος έχει αναρτήσει πολλές φορές για τη σύλληψη του Ντούροφ.

«POV: Είναι 2030 στην Ευρώπη και σε εκτελούν επειδή σου άρεσε ένα meme», έγραψε το βράδυ του Σαββάτου σε απάντηση σε μια ανάρτηση σχετικά με τη σύλληψη του CEO του Telegram.

«Η ανάγκη προστασίας της ελευθερίας του λόγου δεν ήταν ποτέ πιο επείγουσα», έγραψε στο X ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, ο οποίος αναφέρθηκε στο Telegram ως «χωρίς λογοκρισία» και «κρυπτογραφημένο».

Πολλές χώρες έχουν προσπαθήσει να μπλοκάρουν το Telegram: το Ιράν και η Ρωσία για υπόθαλψη βίαιων ομάδων της αντιπολίτευσης, η Βραζιλία το 2023 επειδή δεν αποκάλυψε στις αρχές στοιχεία νεοναζιστικών ομάδων, η Ισπανία τον Μάρτιο για παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Το Telegram χρηματοδοτούνταν πλήρως από τον Ντούροφ ως το 2018.

Στους Financial Times ο Ντούροφ διαβεβαίωσε ότι η επιχείρησή του έχει «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» έσοδα, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να εισαχθεί στο χρηματιστήριο.

Τον Μάρτιο η πλατφόρμα έθεσε σε εφαρμογή σύστημα διαμοιρασμού των εσόδων με τους δημιουργούς περιεχομένου.