Οι αντιθέσεις στη νότια Εύβοια είναι πολλές και έντονες. Τα μονοπάτια της, λιγότερο γνωστά από άλλα στην Ελλάδα, προσφέρουν θέα που κόβει την ανάσα και μοναδικές εμπειρίες στους πεζοπόρους που τα περπατούν. Δυστυχώς, ανακαλύφθηκε πρώτα από την αιολική βιομηχανία, πληγώνοντας και αλλοιώνοντας σε πολλά σημεία τον ανέγγιχτο, αυθεντικό ορεινό όγκο της…
Το τοπίο διαμορφώνουν παλιά ορεινά χωριά, τα οποία στο πέρασμα του χρόνου διαδέχτηκαν παραλιακοί παραθεριστικοί οικισμοί, ιδιαίτερα δημοφιλείς σε οικογένειες με μικρά παιδιά. Νερά για όλα τα γούστα, φαράγγια με λίμνες και καταρράκτες που καταλήγουν σε πανέμορφες περιπετειώδεις ακρογιαλιές του Αιγαίου. Κάστρα, φρούρια, εκκλησιές, χωριά κρυμμένα στην άγρια ομορφιά του Καφηρέα, ανάμεσά τους η Αντιά, με τη μοναδική σφυριχτή διάλεκτο που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοί της για επικοινωνία. Το μεγάλο Δρακόσπιτο (1.398 μ.)., η εμβληματική λίθινη αγροικία ή θρησκευτικό κτίσμα στην κορυφή της Όχης, που ο θρύλος θέλει να φτιάχτηκε από μυθικά πλάσματα.
Η ιστορία της ξεκινά από τη Νεολιθική εποχή (4000-2000 π.Χ.) και στην πορεία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Αιγαίο, καθώς αποτέλεσε σταυροδρόμι της ηπειρωτικής Ελλάδας με την Ανατολή. Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους το φημισμένο μάρμαρο cipollino, που έβγαινε στην περιοχή, εξαγόταν στην Ιταλία και σε άλλες περιοχές της Δύσης και της Ανατολής – σήμερα διασώζονται πολλές εμβληματικές κατασκευές από το πράσινο πέτρωμα με τα χαρακτηριστικά νερά, όπως για παράδειγμα, η Βιβλιοθήκη Αδριανού στο Μοναστηράκι, της οποίας η βόρεια πρόσοψη αποτελείται από κίονες σιπολινικού μαρμάρου. Κατά τους Νεότερους Χρόνους, Φράγκοι, Λομβαρδοί, Ενετοί και Τούρκοι πέρασαν ως κατακτητές από την περιοχή της Καρυστίας αφήνοντας ο καθένας το δικό του αποτύπωμα.
Εκτός από την Κάρυστο, δύο ακόμα παραθαλάσσια κέντρα στην περιοχή, που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών είναι τα Νέα Στύρα και το Μαρμάρι. Συνδυάζουν τουριστικές υπηρεσίες και πανέμορφες παραλίες με ορεινά χωριά και εμπειρίες που αξίζει που αξίζει να ανακαλύψετε.
Πρώτες ύλες που αξίζει να δοκιμάσετε
Εξίσου πλούσια και με ιδιαιτερότητες είναι η κουζίνα της νότιας Εύβοιας. Τυριά, κρέας, μέλι, ντόπια ζυμαρικά αποτελούν συνέχεια της μακράς γαστρονομικής παράδοσης της Καρυστίας. Η περιοχή φημιζόταν κάποτε και για τα αμπέλια της. Σήμερα, το Οινοποιείο Κτήμα Μοντοφώλι στην Κάρυστο (Τ/ 22240-23951), οι αμπελώνες του οποίου βρίσκονται ανάμεσα σε βουνά και θάλασσα, παράγει ένα γλυκό λιαστό κρασί, που αρέσει ιδιαίτερα. Μπορείτε να το επισκεφτείτε για οινογευσία, ή ακόμα και για διαμονή.
Πού να κολυμπήσετε στη νότια Εύβοια
- Οι πιο διάσημες: Άγιος Δημήτριος, με κρυστάλλινα νερά πάνω στο Αιγαίο, αλλά δύσκολη πρόσβαση. Ποτάμι, η αγαπημένη παραλία των κάμπερ, με θέα στην Άνδρο.
- Για τους φανατικούς του windsurfing και του Kite: Μεγάλη Άμμος στο Μαρμάρι, με ψιλή άμμο, αβαθή νερά και δυνατό αέρα.
- Oι οικογενειακές: Άγιοι Απόστολοι, με άμμο και εύκολη πρόσβαση, σε απόσταση 4 χλμ. από το γνωστό ορεινό χωριό Πετριές. Μπούρος, οργανωμένη παραλία στον κόλπο της Καρύστου, με ψιλή άμμο.
- Οι εναλλακτικές: Ζάστανη προσφέρεται για απομόνωση, Γιαννίτσι, σχετικά απόμερη με ψιλή άμμο και βαθιά νερά. Αρμυρίχι, σε κλειστό όρμο (αλλά αν φυσάει την πιάνει) και ταβερνούλα για μετά το μπάνιο (Αλμυρίχι, Τ/6983041016).
Πού να φάτε
- Για όσους αγαπούν δημιουργικές προσεγγίσεις: Το Στέκι των Δειπνοσοφιστών (Κρύα Βρύση, Τ/ 22240-42100) με τα πέτρινα κτίσματα και την πλούσια σκιά κάτω από τα δέντρα. Τοπικά πιάτα, κάποια με πιο σύγχρονη προσέγγιση.
- Για όσους θέλουν παραδοσιακές συνταγές: Χωνί (Κατσαρώνη, Τ/ 22240-24152): Οικογενειακή ταβέρνα που ξέρει να διαχειρίζεται καλά το κρέας. Μουριές (Παραδείσι, Τ/ 22240-31760): Δοκιμάστε οπωσδήποτε τις πίτες. Ξυπόλητος (Πόθι, Τ/ 6974-892742): Ντόπια προϊόντα και παραδοσιακές γεύσεις μέσα στο πράσινο. Δημήτρης (Πάνω Αετός / Κάρυστος, Τ/ 22240-22604): Μετά την επίσκεψή σας στο Κοκκινόκαστρο, θα δειπνήσετε με ντόπιες γεύσεις στη δροσιά της αυλής με θέα στο λιμάνι της Καρύστου. Πλάτανος (Φυγιάς / Μαρμάρι, Τ/ 22240-31166): Στην πλακόστρωτη αυλή πάνω από τη θάλασσα, ό,τι πρέπει για μετά το μπάνιο, δοκιμάστε τυροπίταρες, πίτες, μαγειρευτά και της ώρας.
Τι να δείτε στη νότια Εύβοια
- Tο φρούριο Μπούρτζι στην παραλία της Καρύστου χρονολογείται από το 1350. Πρόκειται για ενετικό κάστρο, που αναπτύσσεται σε δύο ορόφους, και σήμερα χρησιμοποιείται για να στεγάσει ποικίλες πολιτιστικές δράσεις. Οι παλαιότεροι έλεγαν ότι υπήρχε υπόγεια δίοδος που συνέδεε το Κοκκινόκαστρο, στην κορυφή του λόφου έξω από την Κάρυστο, ανάμεσα στα χωριά Μύλοι και Γραμπιά, με το παραλιακό φρούριο. Το μεσαιωνικό κάστρο ήταν διοικητικό κέντρο αλλά και αντικείμενο διεκδίκησης για όλους τους κατακτητές. Αξίζει να το επισκεφτείτε για να θαυμάσετε τη θέα στο Αιγαίο και στην πόλη από ψηλά.
- Μοβ Σπήλαιο. Αν σας αρέσουν οι καταδύσεις και η εξερεύνηση ένα πολύ ιδιαίτερος προορισμός είναι το εντυπωσιακό ενάλιο βάραθρο που υπάρχει στο χωριό Ζάρακες (νοτιοανατολική Εύβοια). Πρόκειται για μια δολίνη δίπλα στην θάλασσα με δύο υποβρύχιες εισόδους. Έχει 15 μέτρα πλάτος και 25 μέτρα μήκος. Ο πυθμένας του χωρίζεται σε δύο μέρη: το χερσαίο, που φτάνεις με καταρρίχηση, και το λιμναίο. Υπάρχει σημείο πρόσβασης στην επιφάνεια του νερού σχετικά εύκολο (με χρήση σχοινιού για ασφάλεια). Για πληροφορίες, επικοινωνήστε με την καταδυτική σχολή Thalassa Diving Academy (Τ/ 22210-77166).
- Φαράγγι Δημοσάρη Για να το διασχίσετε θα κάνετε μια από τις πιο όμορφες διαδρομές στη νότια Εύβοια. Βρίσκεται στη στη βορειοανατολική πλευρά της Όχης και τα μονοπάτια του αποτελούσε παλιά τον δρόμο που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι των χωριών του Καφηρέα (Καβοντόρο) και του Καλλιανού με την Κάρυστο. Θα πεζοπορήσετε μέσα σε χαμηλή βλάστηση με φτέρες αλλά και κάτω από κέδρους, πλατάνια, βελανιδιές. Θα συναντήσετε καταρράκτες, εκκλησίες. Το μονοπάτι συνδέεται ή τέμνεται και με άλλες πεζοπορικές διαδρομές, όπως Μύλοι – Καστανόλογγος – Καταφύγιο Όχης, Καστανόλογγος – Πετροκάναλο, κ.ά. Μια εύκολη διαδρομή ξεκινάει από το διάσελο Πετροκάναλο (954 μ. υψόμετρο), κατηφορίζει προς βορρά και καταλήγει στην παραλία του Καλλιανού.