Στην παράτυπη εισήγηση της υπαλλήλου της Διεύθυνσης Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου που χειρίστηκε την υπόθεση της γνωμοδοτικής επιτροπής για την επιλογή της υποψήφιας ελληνικής ταινίας στην κατηγορία του Οσκαρ Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους, απέδωσε εκ νέου σε έκτακτη συνέντευξη τύπου, ο Υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσονας Φωτήλας την απόφασή του να αντικαταστήσει τέσσερα από τα επτά μέλη της αρχικής επιτροπής. Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε υπόνοια για μεθοδεύσεις από την πλευρά του – υπόνοια που προκάλεσε πόλεμο ανάμεσα στους δημιουργούς των ελληνικών ταινιών την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου και το υπουργείο Πολιτισμού με συνέπεια την απόσυρση 21 ταινιών από τη διαδικασία του υπουργείου για τα Οσκαρ του 2025. Η όλη ιστορία χαρακτηρίστηκε ως φιάσκο. Είναι έτσι; Παραθέτουμε τα γεγονότα όπως ειπώθηκαν στην συνέντευξη τύπου.
Ο υφυπουργός διευκρίνισε ότι εξαιτίας αυτής της παρατυπίας που έθιγε την αξιοπρέπεια του Υπουργείου και «έκαιγε» ως παράτυπη την αρχική επιτροπή και λόγω πίεσης χρόνου, έπρεπε να κινηθεί ταχύτατα για να μην χαθεί η καταληκτική προθεσμία που ορίζει η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου προκειμένου να της γνωστοποιηθούν τα μέλη της γνωμοδοτικής επιτροπής από κάθε χώρα, που είναι δηλαδή η 15η Αυγούστου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση τεσσάρων μελών της αρχικής επιτροπής και όχι συνολικά των αρχικών επτά, καθώς ήταν αδύνατο να βρεθούν άμεσα αντικαταστάτες (κάποιοι δεν απαντούσαν στα τηλέφωνα).
«Το λάθος είναι από το Υπουργείο» παραδέχτηκε ο υφυπουργός κατά την συνέντευξη τύπου. Αναλύοντας σχετικά, σημείωσε: Αν έμενα στην αρχική λίστα δεν θα τιμούσε την πολιτική που εκπροσωπώ και το υπουργείο μου. Θα είχα χάσει την αξιοπρέπειά μου». Επίσης συμπλήρωσε ότι επί της ουσίας «δεν μιλάμε για αντικατάσταση μελών της επιτροπής, γιατί δεν είχαν διοριστεί ως μέλη από τον Υπουργό. Μία φορά συστάθηκε η επιτροπή και είναι αυτή που δημοσίευτηκε στη Διαύγεια.»
Οι ταινίες
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, οι ελληνικές ταινίες που κατατέθηκαν προς κρίση στο Υπουργείο Πολιτισμού είναι 26 και όχι 23 όπως δόθηκαν από την ΕΑΚ. Από αυτές μετά και από την σημερινή απόσυρση της ταινίας «Μινόρε» από τη διαδικασία του Υπουργείου Πολιτισμού για τα Όσκαρ του 2025, παραμένουν στην κρίση της γνωμοδοτικής επιτροπής οι 5.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του ΒΗΜΑΤΟΣ, οι ταινίες προς κρίση είναι πλέον μόνο δύο, γιατί τρεις από αυτές δεν πληρούν τις προβλεπόμενες από τον κανονισμό των Όσκαρ προϋποθέσεις λόγω μη έγκαιρης διανομής τους στις ελληνικές αίθουσες. Βάση του κανονισμού της Aμερικανικής Aκαδημίας είναι επιλέξιμες όσες έχουν διανομή επτά συνεχόμενες ημέρες μέχρι 30/9. Oι 3 ταινίες στις οποίες αναφέρθηκε ο Υφυπουργός δεν καλύπτουν αυτό το κριτήριο και άρα δεν είναι υποψήφιες.
Το χρονικό της υπόθεσης
Πάμε όμως να δούμε το χρονικό της υπόθεσης. Ο υφυπουργός έδωσε αναλυτικά το χρονικό των κινήσεων του και των παρατυπιών της υπαλλήλου πριν από αυτές. «Όλο αυτό (σ.σ. η διαδικασία που είναι σχετική με την γνωμοδοτική επιτροπή για τα Όσκαρ του 2025) έγινε παράτυπα. Δεν μπορούσα να δεχθώ μια εισήγηση η οποία καταλήγει σε πειθαρχική διαδικασία» είπε ο υφυπουργός. Ο ίδιος διευκρίνισε: «Δεν έχω να καταλογίσω κάτι στην προηγούμενη επιτροπή. Το πρόβλημα ξεκίνησε από του Υπουργείο και βρέθηκαμε στην δυσάρεστη θέση να στείλουμε ένα email που δεν τιμά κανέναν ούτε αυτούς ούτε κι εμάς.»
Όπως εξήγησε ο κ. Φωτήλας, κάθε χρόνο η διεύθυνση Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου του Υπουργείου Πολιτισμού μέσα από μια λίστα αρμόδιων επαγγελματιών που έχει στα αρχεία της, επιλέγει 7 προσωπικότητες διαφόρων ειδικότητων προειμένου να εισηγηθεί στον αρμόδιο υπουργό τα μέλη που θα απαρτίζουν την γνωμοδοτική επιτροπή. Στη συνέχεια ο Υπουργός έχει την αρμοδιότητα, σύμφωνα με τον ν 3905/10, να υπογράψει και τυπικά. Ο υπουργός μπορεί να δεχτεί ή να αλλάξει την επιτροπή αυτή.
Η παράτυπη εισήγηση που κατέληξε σε πειθαρχικό έλεγχο του/της υπαλλήλου που χειρίστηκε την διαδικασία, ατέληξε στο γραφείο του υφυπουργού την Κυριακή 11 Αυγούστου. Κατά τα λεγόμενα του υφυπουργού το επίμαχο email ενημέρωνε τους 7 της γνωμοδοτικής επιτροπής ότι αυτοί αποτελούν οριστικά την επιτροπή, όριζε πρόεδρο και αντιπρόεδρο, τους έστελνε το υλικό προκειμένου να αποφασίσουν ποια ταινία θα ψηφίσουν. Απέμενε μόνο η τυπική υπογραφή του αρμοδίου Υπουργού. Ο υφυπουργός τόνισε ότι η διαδικασία είχε δρομολογηθεί από τον/την υπάλληλου πριν καν φτάσει η εισήγηση για υπογραφή στη Γενική Γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού και έπειτα στο γραφείο του για την τελική υπογραφή.
Όπως είπε ο κ. Φωτήλας, μετά από κοινή συνεννόηση με την Υπουργό και τη Γενική Γραμματέα, προέβη σε αντικατάσταση μελών της επιτροπής, »γιατί μετά από τις ενέργειες της συγκεριμένης υπαλλήλου η επιτροπή αυτή είχε καεί εκ των πραγμάτων χωρίς να φταίει». «Οι μόνοι που δεν έχουν καμία ευθύνη είναι οι καλλιτέχνες οι οποίοι βρέθηκαν με ένα email να τους λέει ότι εκ παραδρομής δεν είστε στην επιτροπή» σχολίασε ο ίδιος.
Σύμφωνα με την Γενική Γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού Ελένη Δουνδουλάκη που παρευρέθηκε στην συνέντευξη τύπου: «Όταν διαπιστώνεται κάποιο λάθος ή κάποια παράλειψη από την πλευρά της υπηρεσίας στο πλαίσιο των καθηκόντων μου ως γενικού γραμματέα πολλώ δε μάλλον όταν έχω λάβει και τη σχετική εντολή για αυτό είναι να προχωρήσω την άσκηση όσων ορίζει ο κώδικας διοικητικής διαδικασίας που διέπει τις υπηρεσίες του ελληνικού δημοσίου. Επειδή εδώ εκ των πραγμάτων διακινήθηκε από επίσημο λογαριασμό του Υπουργείου αλληλογραφία η οποία περιείχε και σχετικά επισυναπτόμενα στοιχεία έπρεπε να ξεκινήσει η ανάλογη πειθαρχική διαδικασία η οποία και έχει εκκινήσει.
Συναινετικός και πρόθυμος να αμβλύνει τις σχέσεις του με τους δημιουργούς και την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου ο κ. Φωτήλας είπε ότι είναι πρόθυμος να ακούσει τις όποιες συστάσεις γύρω από το καυτό ζήτημα »προτείνει η ΕΑΚ και όχι το Υπουργείο Πολιτισμού την ελληνική υποψηφιότητα στα Όσκαρ». Είπε, επίσης, ότι η γνωμοδοτική επιτροπή που έχει γνωστοποιηθεί εκ μέρους του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού στην Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου παραμένει ως έχει μέχρι νεωτέρας – εκτός της Ασημίνας Προέδρου παραιτήθηκε όμως και ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος. Απομένει να αντικατασταθεί; Ο προβλεπόμενος από την Ακαδημία των Όσκαρ κανονισμός δεν το αποκλείει.
Περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει από εδώ και στο εξής και αν ο Υφυπουργός πείθει με τα λεγόμενά του τους δημιουργούς που απέσυραν τις ταινίες τους από τα προσεχή βραβεία Οσκαρ.
