Διάσημες ηθοποιοί για το έμφυλο μισθολογικό χάσμα. «Αν ήμουν άντρας θα κέρδιζα πολύ περισσότερα»

Το έμφυλο μισθολογικό χάσμα, η σιωπηλή κρίση της ισότητας στην εργασία. Μπορεί οι γυναίκες να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού, οι μέσες αποδοχές τους όμως παραμένουν σταθερά χαμηλότερες από εκείνες των ανδρών.

Δεν είναι πρόβλημα ελληνικό, αλλά πρόβλημα παγκόσμιο και φυσικά διαχρονικό. Από το Χόλιγουντ μέχρι την οποιαδήποτε εταιρεία, οι γυναίκες υποαμείβονται σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους τους.

Χαρακτηριστικό (και ενδεικτικό του προβλήματος) είναι το επίσημο στοιχείο του Υπουργείου Εργασίας, σύμφωνα με το οποίο ο μέσος μηνιαίος μισθός των γυναικών ανέρχεται σε 536,26 ευρώ μεικτά (462,80 ευρώ καθαρά) με 18,7 ημέρες εργασίας τον μήνα ενώ των ανδρών σε 489 ευρώ (422 ευρώ καθαρά) με 16,61 ημέρες εργασίας τον μήνα.

Δηλαδή, ο μικτός μισθός ανά ημέρα για τις γυναίκες είναι 28,68 ευρώ, έναντι 29,44 ευρώ για τους άνδρες.

Η Κέιτ Μπλάνσετ δήλωσε πρόσφατα «οι γυναίκες δεν αμείβονται τόσο όσο νομίζεις», κρατώντας ορθάνοιχτο το ζήτημα του έμφυλου μισθολογικού χάσματος (και) στο Χόλιγουντ.

Κέιτ Μπλάνσετ

Η Κέιτ Μπλάνσετ εμφανίστηκε στο Watch What Happens Live μαζί με τη συμπρωταγωνίστριά της στο Borderlands, Τζίνα Γκέρσον.

Μετά από μια ενδιαφέρουσα κουβέντα είχε φτάσει η στιγμή για το «Plead the Fifth», το σημείο της εκπομπής κατά το οποίο οι καλεσμένοι μπορούν να αρνηθούν να απαντήσουν σε κάποια ίσως πολύ αδιάκριτη ερώτηση.

Ο παρουσιαστής Άντι Κοέν, έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της αμοιβής της Κέιτ Μπλάνσετ, ρωτώντας της για την ταινία που της απέφερε τα περισσότερα κέρδη. Η απάντηση που ακολούθησε δεν ήταν σίγουρα αυτό που περίμενε να ακούσει.

Βέβαια, πριν δώσει την ειλικρινή της απάντηση, η Μπλάνσετ ζήτησε από τον Κοέν τη δική του υπόθεση σχετικά με την ταινία που γέμισε τον τραπεζικό της λογαριασμό.

«Νομίζω ότι είναι πιθανόν ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών»», είπε ο Κοέν. Η Μπλάνσετ τότε απάντησε: «Πλάκα μου κάνεις; Όχι, δεν πληρώθηκα τίποτα για να κάνω αυτή την ταινία».

Και συνέχισε: «Ήθελα να συνεργαστώ με τον τύπο που έκανε το Braindead (σ.σ. ο Πίτερ Τζάκσον σκηνοθέτης και του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών). Εννοώ, βασικά πήρα δωρεάν σάντουιτς και κράτησα τα αυτιά μου» (σ.σ. τα αυτιά του ξωτικού).

Ο παρουσιαστής προσπάθησε λίγο ακόμα και τότε η Μπλάνσετ έθεσε το θέμα στις σωστές του βάσεις. «Εννοώ ότι οι γυναίκες δεν αμείβονται τόσο όσο νομίζεις».

Ολίβια Κόλμαν

Η Ολίβια Κόλμαν μίλησε ανοιχτά για το μισθολογικό χάσμα των φύλων στο Χόλιγουντ. Σε συνέντευξη που έδωσε στην εκπομπή του CNN, «The Amanpour Hour», ήταν ξεκάθαρη για την αδικία που υφίστανται οι γυναίκες ηθοποιοί, τονίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία για να πληρώνονται οι γυναίκες λιγότερο από τους άνδρες.

«Οι έρευνες δείχνουν ότι (σ.σ. οι γυναίκες) είχαν πάντα μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες.

Μην αρχίσω να μιλάω για την ανισότητα στις αμοιβές, αλλά οι άνδρες ηθοποιοί πληρώνονται περισσότερο επειδή συνήθιζαν να λένε ότι προσελκύουν το κοινό και στην πραγματικότητα, αυτό δεν ισχύει εδώ και δεκαετίες.

Αλλά εξακολουθούν να θέλουν να χρησιμοποιούν αυτό ως λόγο, για να μην πληρώνονται οι γυναίκες περισσότερο.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι αν ήμουν ο Όλιβερ Κόλμαν, θα κέρδιζα πολύ περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι κερδίζω» είπε.

«Πρόκειται για μια μισθολογική διαφορά του 12.000%. Κάντε τα μαθηματικά» τόνισε η Κόλμαν.

Κίρστεν Ντανστ

Μπήκε στον χώρο του θεάματος σε ηλικία 7 ετών κι έχει στο ενεργητικό κάποιες από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες.

Και; Καμία σημασία δεν έχουν αυτά όταν είσαι γυναίκα. Η περίπτωση της Κίρστεν Ντανστ καταδεικνύει το σοβαρό πρόβλημα του έμφυλου μισθολογικού χάσματος (και) στο Χόλιγουντ.

Η ηθοποιός αποφάσισε να μιλήσει για την εμπειρία που είχε με τη συμμετοχή της στην ταινία «Spider-Man» και το χάος που χώριζε τη δική της αμοιβή και την αμοιβή του συμπρωταγωνιστή της, Τόμπι Μαγκουάιρ.

Τότε, μπορεί να ένιωσε πως «έτσι είναι τα πράγματα», τώρα πια όμως γνωρίζει πολύ καλά πως πρόκειται για μια προβληματική κατάσταση.

«Η μισθολογική διαφορά μου με τον Spider-Man ήταν ακραία. Ούτε που το σκέφτηκα. Σκεφτόμουν, ω ναι, ο Τόμπι παίζει τον Spider-Man. Όμως ξέρεις ποιος ήταν στην αφίσα του δεύτερου SpiderMan; Ο Spider-Man κι εγώ» δήλωσε.

Από τα 821 και τα 789 εκατομμύρια που έβγαλαν αντίστοιχα οι δύο πρώτες ταινίες, η ίδια πήρε το ποσό των 2 εκατομμυρίων, ενώ ο Μαγκουάιρ, 4 εκατομμύρια. Στη δεύτερη ταινία εκείνη κέρδισε 7 εκατομμύρια, ενώ ο συμπρωταγωνιστής της 17 εκατομμύρια δολάρια, μαζί με κάποια άλλα κέρδη επί των εσόδων.

Μπράις Ντάλας Χάουαρντ

Η Μπράις Ντάλας Χάουαρντ εισέπραξε πολύ χαμηλότερη αμοιβή από τον συμπρωταγωνιστή της, Κρις Πρατ, στην ταινία «Jurassic World: Fallen Kingdom}, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από την ίδια.

«Όταν άρχισα τις διαπραγματεύσεις για την ταινία, το 2014, ο κόσμος ήταν διαφορετικός και ήμουν σε μειονεκτική θέση. Δυστυχώς, πρέπει να υπογράψεις εκ των προτέρων συμφωνία και για τις τρεις ταινίες», ανέφερε στο Insider η Μπράις Ντάλας Χάουαρντ.

Όπως πρόσθεσε η ίδια, όταν μίλησε στον συμπρωταγωνιστή της για την αδικία σε βάρος της, εκείνος αποφάσισε να διεκδικήσει ισότιμες αμοιβές και για τους δυο τους σε άλλα πρότζεκτ που σχετίζονται με την ταινία, όπως ηλεκτρονικά παιχνίδια και θεματικά πάρκα.

«Το συζητήσαμε με τον Κρις και όποτε υπήρχε το περιθώριο της διαπραγμάτευσης, εκείνος μου είπε: «Δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτα εσύ, θα κάνω εγώ όλες τις διαπραγματεύσεις. Θα πληρωθούμε το ίδιο. Δεν χρειάζεται να το σκέφτεσαι καν».

«Τον λατρεύω που το έκανε», συμπλήρωσε η Μπράις Ντάλας Χάουαρντ.

Μισέλ Γουίλιαμς

Το 2019, η Μισέλ Γουίλιαμς είπε ότι «παρέλυσε» από τη «ματαιότητα» όταν ανακάλυψε ότι η αμοιβή της ήταν κατά πολύ μικρότερη από εκείνη του συμπρωταγωνιστή της Μαρκ Γουόλμπεργκ για την ταινία «All the Money in the World».

Χρειάστηκε να γίνουν κάποιες επιπλέον λήψεις για τις οποίες η Γουίλιαμς αμείφθηκε με λιγότερα από 1.000 δολάρια. Για την ίδια ακριβώς δουλειά ο Γουόλμπεργκ έλαβε 1,5 εκατομμύριο δολάρια.

«Αυτό δεν ήταν έκπληξη για ‘μένα, απλώς ενίσχυσε την πεποίθησή μου ότι η ισότητα δεν είναι απαράγραπτο δικαίωμα και ότι οι γυναίκες θα εργάζονται πάντα το ίδιο σκληρά για λιγότερα χρήματα, ενώ θα επωμίζονται περισσότερες ευθύνες στο σπίτι», ανέφερε η ηθοποιός σχολιάζοντας το μισθολογικό χάσμα.

«Είμαι εργαζόμενη ηθοποιός από την ηλικία των 12 ετών. Έχω αναγνωριστεί από τον κλάδο μου στα υψηλότερα επίπεδα και αυτό δεν μεταφράζεται με ίσο αντιστάθμισμα.

Όλο αυτό τελείωσε ως μια απίστευτα διδακτική στιγμή, επειδή η διαφορά ήταν τόσο τεράστια που πραγματικά έριξε φως στις γυναίκες που αμείβονταν ελάχιστα στον χώρο».

«Θεώρησα ότι ήμουν το πιο ικανό άτομο να μιλήσει για αυτό», πρόσθεσε. «Όταν κοιτάζω πίσω στη ζωή μου, αυτή θα είναι η στιγμή για την οποία είμαι πιο περήφανη. Είμαι πολύ ντροπαλή, αλλά βρήκα τη φωνή μου και την ύψωσα και μίλησα».

Τζένιφερ Λόρενς

Για τη συμμετοχή της στην ταινία «Don’t Look Up», η Τζένιφερ Λόρενς πήρε 5 εκατομμύρια δολάρια λιγότερα από τον συμπρωταγωνιστή της Λεονάρντο Ντι Κάπριο, όπως μετέδωσε το Vanity Fair.

«Είμαι εξαιρετικά τυχερή και χαρούμενη με τη συμφωνία μου», είχε δηλώσει η Λόρενς στο Vanity Fair.

«Ωστόσο σε άλλες περιπτώσεις, αυτό που έχω δει, και είμαι σίγουρη ότι το βλέπουν και άλλες εργαζόμενες γυναίκες, είναι ότι είναι εξαιρετικά άβολο να ρωτήσει κανείς για ίσες αποδοχές.

Και εάν αμφισβητήσει κανείς κάτι που φαίνεται άνισο, σου λένε ότι δεν είναι μεροληψία λόγω φύλου, αλλά δεν μπορούν να σου πουν και ακριβώς τι είναι».

E.E.: Οι γυναίκες αμείβονται κατά μέσο όρο 13% λιγότερο από τους άνδρες

Παρότι η αρχή της «ίσης αμοιβής για ίση εργασία» θεσμοθετήθηκε το 1957, με τη Συνθήκη τη Ρώμης, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων παραμένει πεισματικά ευρύ. Οι απειροελάχιστες βελτιώσεις των τελευταίων χρόνων φαντάζουν ως βελόνα στα άχυρα συγκριτικά με την οξύτητα του προβλήματος.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα τέλη του 2023, «οι γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζουν να κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες με το μέσο μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στην ΕΕ να ανέρχεται στο 13%».

Τον Ιούνιο του 2023 τέθηκε σε ισχύ η οδηγία για τη διαφάνεια των αμοιβών και βάσει αυτού του νέου νόμου, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να επιβάλουν το δικαίωμά τους σε ίση αμοιβή για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας, τονίζει η Επιτροπή, σύμφωνα με την οποία «το κλειδί είναι η διαφάνεια».

Η οδηγία αυτή θέτει ένα σαφές πλαίσιο για την εφαρμογή της έννοιας της «εργασίας ίσης αξίας» και κριτήρια που περιλαμβάνουν δεξιότητες, προσπάθεια, υπευθυνότητα και συνθήκες εργασίας και βοηθά τους εργαζόμενους να εντοπίσουν τις μισθολογικές διακρίσεις και να τις αμφισβητήσουν.

Τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους τρία χρόνια για να μεταφέρουν την οδηγία αυτή στο εθνικό τους δίκαιο.

Μεταξύ άλλων, οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται μισθολογική απόκλιση μεταξύ ανδρών και γυναικών, εις βάρος των γυναικών, είναι:

• Η δυσανάλογα μεγάλη εκπροσώπηση των γυναικών σε χαμηλά αμειβόμενους κλάδους.
• Η επιλογή θέσεων μερικής απασχόλησης με σκοπό να είναι σε θέση να συνδυάσουν την εργασία με τις αυξημένες οικογενειακές τους υποχρεώσεις.
• Τα διαλείμματα στην καριέρα τους λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων.
• Ο περιορισμένος αριθμός γυναικών σε διοικητικές και ηγετικές θέσεις.

Η αποκάλυψη του Guardian για τους μισθούς στο Χόλιγουντ

To 2019 o Guardian «φώτισε» το ζήτημα του έμφυλου μισθολογικού χάσματος στο Χόλιγουντ αποκαλύπτοντας πως οι γυναίκες ηθοποιοί (ακόμα και τα πρωτοκλασάτα ονόματα) παρέμεναν διαχρονικά κακοπληρωμένες σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους τους.

Οι Sofia Izquierdo Sanchez του Huddersfield University, John S Heywood του Wisconsin University και Maria Navarro Paniagua του Lancaster University ανέλυσαν τους μισθούς από άντρες και γυναίκες ηθοποιούς σε 1.343 ταινίες το διάστημα μεταξύ 1980 και 2015.

«Το χάσμα είναι αρκετά επίμονο. Είναι σχεδόν το ίδιο το 2015 όπως ήταν το 1980. Δεν δείχνει κανένα σημάδι βελτίωσης», λέει η Izquierdo Sanchez.

Αυτό που προέκυψε είναι πως οι γυναίκες πληρώνονται 56% λιγότερο από τους άντρες συναδέλφους τους, ποσοστό που ισούται με 2.2 εκατομμύρια λιγότερα ανά ταινία.

«Μας έκανε έκπληξη που βρήκαμε τόσο μεγάλο μισθολογικό χάσμα, ειδικά όταν μιλάμε για ηθοποιούς κορυφαίους, όπως η Μέριλ Στριπ», σχολίασε η Sofia Izquierdo Sanchez.