Μια σειρά κακών εκτιμήσεων, λαθών και απώλειας της απαιτούμενης ψυχραιμίας στο κέντρο της Πολιτικής Προστασίας κατέληξαν στη μεγάλη εφετινή καταστροφική πυρκαγιά που κατέκαψε περίπου 100.000 στρέμματα δάσους, εισχώρησε για πρώτη φορά στον αστικό ιστό στα βόρεια προάστια της Αττικής, στα Βριλήσσια και στο Χαλάνδρι, καίγοντας σπίτια, αυτοκίνητα, επιχειρήσεις, μαζί και το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών.

Ούτε η εμπειρία των προηγούμενων ετών ούτε τα πολυδιαφημισμένα επιχειρησιακά σχέδια με τη χρήση drone απέδωσαν αποτελέσματα. Στην ενημέρωση που έκανε ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας δήλωσε ότι «το νέο δόγμα που προβλέπει τη χρήση drone συνάντησε δυσκολίες». Όμως, το πιθανότερο είναι ότι δεν έφταιξαν τα drone, των οποίων η αποστολή είναι να εντοπίζουν εγκαίρως τις εστίες πυρκαγιάς και όχι να τις σβήνουν. Η φωτιά στον Βαρνάβα εντοπίστηκε στην αρχή της, από τα drone, και όπως παραδέχονται στο αρμόδιο υπουργείο το πρώτο εναέριο μέσο έφτασε επιτόπου σε περίπου 5 λεπτά.

Οι εξηγήσεις για την καταστροφή

Αυτά που έγιναν μετά, χρειάζονται πολλές εξηγήσεις. Έγκυρες πληροφορίες, επιμένουν, ότι στον Βαρνάβα έπρεπε από τη αρχή να πέσουν πάνω στη φωτιά ισχυρά μέσα πυρόσβεσης, όμως εξαιτίας της φωτιάς στα Μέγαρα, η οποία απειλούσε σπίτια, υπήρξε διάσπαση δυνάμεων και κάκιστη εκτίμηση της δυναμικής που θα ανέπτυσσε η εστία στον Βαρνάβα. Όταν το μέτωπο δεν ελέγχθηκε εγκαίρως, καθώς δεν διατέθηκε και δεύτερο εναέριο μέσο, και διασπάστηκε κινούμενο ταυτόχρονα προς τη λίμνη του Μαραθώνα και προς τον Βόθωνα, το παιχνίδι χάθηκε. Οι ισχυροί άνεμοι δεν επέτρεψαν στα, περισσότερα από άλλες χρονιές, ελικόπτερα και στους τράκτορες να κάνουν τις ρίψεις που απαιτούσε η κατάσταση.

Στην Πολιτική Προστασία και στο Πυροσβεστικό Σώμα, γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν ξεφύγει η φωτιά μετά αναπτύσσει το δικό της «αφήγημα». Είναι πολύ δύσκολο να τιθασευτεί. Γι’ αυτό και απέτυχαν όλες οι επόμενες προσπάθειες ανακοπής της πυρκαγιάς, π.χ στην περιοχή της Ραπεντώσας, ενώ υπήρχαν και συνεχείς αναζωπυρώσεις, όπως συνέβη στη Νέα Μάκρη και στο Διονυσοβούνι, που απείλησε να κάψει το δάσος της περιοχής.

Ο χρόνος των προληπτικών παρεμβάσεων

Και όμως, εξαιτίας των καταστροφικών πυρκαγιών των τελευταίων ετών και σχέδια υπάρχουν, και η επιχειρησιακή μνήμη θα έπρεπε να είχε συντηρηθεί στους αρμόδιους και plan B να έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Τίποτα δεν λειτούργησε σωστά, ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά. Τώρα, που φαίνεται να έχει τεθεί υπό έλεγχο η πυρκαγιά, έμπειρα στελέχη που έχουν πολλές ώρες δράσης στο πεδίο παρατηρούν ότι στον Διόνυσο έπρεπε να είχαν γίνει νωρίς προληπτικές παρεμβάσεις γιατί είναι δεδομένο ότι από εκεί η φωτιά θα κατευθυνθεί είτε προς την Εκάλη είτε προς τη Ν. Πεντέλη και τα Βριλλήσια. Δεν έγιναν και η πυροσβεστική ακολουθούσε τη φωτιά ανήμπορη να τη σταματήσει.

Ποιες επικρίσεις ακούγονται

Επικρίσεις ακούγονται και για την επιχειρησιακή ετοιμότητα και τη συνδρομή της Περιφέρειας, η οποία δεν ήταν αυτή που αναμενόταν. Μεγάλο θέμα εγείρεται και για την ηγεσία της Πυροσβεστικής και για τις επιλογές που έγιναν στις κρίσεις για την ηγεσία του Σώματος. Σε αυτά τα ερωτήματα πρέπει να απαντήσει η κυβέρνηση, στη διυπουργική σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί στις 6 το απόγευμα υπό την προεδρία του Κυριάκου Μητσοτάκη, και όχι αν λειτούργησαν τα drone ή πόσο σφοδρή είναι η κλιματική κρίση. Τα μέτρα στήριξης θα είναι μια ανάσα για τους πυρόπληκτους, αλλά δεν θα αποκαταστήσουν το αίσθημα απόγνωσης όσων σκέφτονται ότι «κάθε καλοκαίρι θα καιγόμαστε αβοήθητοι».