Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια οι πυρκαγιές καθίστανται όλο και πιο συχνές, όλο και πιο έντονες ανά τον πλανήτη, απειλώντας άμεσα τόσο το περιβάλλον όσο και τη δημόσια υγεία. Το τελευταίο εικοσιτετράωρο, πυκνοί καπνοί καλύπτουν τον αττικό ουρανό, καθώς η φωτιά στον Βαρνάβα συνεχίζει να καίει ανεξέλεγκτα.
Κατά τη διάρκεια μίας πυρκαγιάς, ο καπνός που παράγεται αποτελείται από πληθώρα αιωρούμενων σωματιδίων, η σύσταση των οποίων εξαρτάται από το είδος του καύσιμου υλικού. Οι επιπτώσεις στην υγεία από την εισπνοή αυτών των σωματιδίων, ποικίλλουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της σύστασης τους, τη διάμετρο τους, το βαθμό και τη διάρκεια έκθεσης, τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, το επίπεδο της υγείας του κάθε ατόμου, καθώς και την αντίδραση του κάθε οργανισμού.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση στον καπνό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και επιδείνωση τυχόν αναπνευστικών και καρδιολογικών νοσημάτων. Άτομα με χρόνια αναπνευστικά, καρδιολογικά ή άλλα νοσήματα, έγκυες, ηλικιωμένοι και παιδιά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο από τις επιπτώσεις του καπνού.
Γι’ αυτό καλό είναι να λαμβάνουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερες προφυλάξεις ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες επιβάρυνσης της υγείας μας. Μιλώντας στους NYT, ο Δρ Παναγής Γαλιατσάτος, πνευμονολόγος και ιατρός εντατικής θεραπείας στο Johns Hopkins Medicine, συμβουλεύει να μην βασιζόμαστε μόνο στην όρασή μας προκειμένου να διαπιστώσουμε κατά πόσο η ποιότητα του αέρα είναι κακή. Προτείνει να ελέγχουμε καθημερινά τους δείκτες ποιότητας του αέρα, ειδικά το καλοκαίρι, κατά τη διάρκεια του οποίου οι πυρκαγιές είναι πιο συχνές. Τα περισσότερα smart phones παρέχουν πληροφορίες για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή που βρίσκεστε ανά πάσα στιγμή.
Είναι επίσης σημαντικό, επισημαίνει ο Δρ Γαλιατσάτος, άτομα με χρόνιες παθήσεις και επιβαρυμένη υγεία να είναι πιο επιφυλακτικά, καθώς καπνός της φωτιάς μπορεί να επιδεινώσει, για παράδειγμα, τις αναπνευστικές παθήσεις. Τα άτομα με άσθμα μπορεί να εμφανίσουν περισσότερες κρίσεις και τα άτομα με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια μπορεί να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στην αναπνοή αλλά κάποιες φορές μπορεί να πάρει ακόμα και μια εβδομάδα να εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα.
Ακόμη και αν δεν έχετε υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, η εισπνοή καπνού παραμένει επικίνδυνη. Οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να κατανοήσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της έκθεσης σε καπνό. Το τίμημα είναι πιθανότατα σωρευτικό: όσο περισσότερο εκτίθεστε στον καπνό, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων υγείας στη συνέχεια, δήλωσε ο Δρ Γαλιατσάτος. Βραχυπρόθεσμα, η έκθεση στον καπνό μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό των ματιών ή των ιγμορείων, δύσπνοια, πονοκεφάλους ή βήχα.
Εάν η ποιότητα του αέρα είναι κακή λοιπόν, προσπαθήστε να περιορίσετε τις μετακινήσεις σας. Αποφύγετε τις εξωτερικές δραστηριότητες για όσο διάστημα υπάρχει καπνός. Παραμείνετε όσο το δυνατόν περισσότερο σε κλειστούς χώρους και διατηρείστε τον εσωτερικό αέρα όσο το δυνατόν περισσότερο δροσερό και καθαρό ακολουθώντας τις παρακάτω συστάσεις:
- Διατηρείστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά, και χρησιμοποιείστε κλιματισμό ο οποίος να διαθέτει ανακύκλωση εσωτερικού αέρα και καλά συντηρημένα φίλτρα. Λειτουργήστε το κλιματιστικό με ανακύκλωση αέρα μόνο.
- Μην καίτε κεριά ή καπνίζετε σε εσωτερικούς χώρους, διότι αυτά συμβάλλουν στη ρύπανση του αέρα των εσωτερικών χώρων.
- Αποφύγετε τη χρήση σκούπας (ηλεκτρικής ή συμβατικής).
Αν επιβάλλεται να μετακινηθείτε σε εξωτερικό χώρο, χρησιμοποιείστε μάσκα υψηλής προστασίας (π.χ. τύπου Ν95, FFP2, KN95), καθώς μια απλή χειρουργική μάσκα δεν αρκεί για να φιλτράρει τα μικροσκοπικά, βλαβερά σωματίδια που περιέχονται στον καπνό των πυρκαγιών. Κατά την επιστροφή σας, καλό είναι να αλλάξετε ρούχα για να αποφύγετε τυχόν μεταφορά σωματιδίων καπνού που θα μπορούσαν να μολύνουν τον αέρα μέσα στο σπίτι σας.
Γενικότερα, αποφύγετε την σωματική καταπόνηση. Καταναλώστε άφθονες ποσότητες πόσιμου νερού και υγρών, ειδικά κατά τα διαστήματα έντονης παρουσίας καπνού.
Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων από το αναπνευστικό ή καρδιαγγειακό σύστημα που μπορεί να σχετίζονται με υπερβολική έκθεση σε καπνό, όπως επίμονος βήχας, δυσκολία ή/και συριγμός στην αναπνοή, σφίξιμο ή πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, ναυτία, ασυνήθιστη κόπωση ή ζάλη, ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
