Ενενήντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τις 2 Αυγούστου 1934, την ημέρα που ο Αδόλφος Χίτλερ αυτοανακηρύσσεται Φύρερ, αρχηγός δηλαδή της Γερμανίας, σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη της απολυταρχικότητας του ναζιστικού καθεστώτος.

Έχει προηγηθεί, την ίδια ημέρα, ο θάνατος του προέδρου της Γερμανίας, Πάουλ φον Χίντενμπουργκ, ο οποίος, από τις 30 Ιανουαρίου 1933, ύστερα από πιέσεις συντηρητικών γερμανών πολιτικών είχε διορίσει τον Χίτλερ, καγκελάριο.

Αν και από τις πρώτες ημέρες ως Καγκελάριος της Γερμανίας, ο Χίτλερ είχε δείξει τις μη δημοκρατικές του προθέσεις, φρόντιζε να κρατάει ακόμα τα προσχήματα, χειραγωγώντας όμως παράλληλα το γερμανικό πολιτικό σύστημα, και στήνοντας τους δικούς του παρασκηνιακούς μηχανισμούς.

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 3.8.1934, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Γράφει το «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», της 3ης Αυγούστου 1934:

«Το Πρακτορείον Χαβάς πληροφορείται εκ Βερολίνου ότι από της στιγμής του θανάτου του στρατάρχου Χίντεμπουργ ετέθη εις εφαρμογήν ο νόμος, όστις δυνάμει του συντάγματος της Βαϊμάρης, επιφορτίζει τον καγκελάριον Χίτλερ με τα καθήκοντα του προέδρου του Ράιχ.

»Ο νόμος ούτος καθορίζει ότι ο καγκελάριος θα είνε συγχρόνως και πρόεδρος του Ράϊχ επερχομένης ούτω ενότητος των καθηκόντων των απορρεόντων εκ των δύο αξιωμάτων»

O Άδολφος Χίτλερ τείνει σεβαστικά την χείρα του προς τον Πάουλ φον Χίνγενμπουργκ. 1933

H επιστολή Χίτλερ

Ο Χίτλερ με προσεκτικούς χειρισμούς θέλει κάθε του κίνηση προς την κατάκτηση της απόλυτης εξουσίας της Γερμανίας να έχει ένα δημοκρατικό περίβλημα.

Έτσι, εξαγγέλλει τη διενέργεια δημοψηφίσματος, προκειμένου ο γερμανικός λαός να εγκρίνει τη συγκέντρωση όλων των εξουσιών στο πρόσωπό του.

Το «ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ» της 3ης Αυγούστου 1934 δημοσιεύει επιστολή του Χίτλερ προς τον υπουργό του των εσωτερικών, Βίλχελμ Φρικ, με την οποία ζητά, δήθεν τιμητικά προς τον Χίντερμπουργκ, να μην τον αποκαλούν πρόεδρο, αλλά μόνο καγκελάριο και φύρερ. Επιπλέον προαναγγέλλει τη διενέργεια δημοψηφίσματος:

“Το μεγαλείον του εκλιπόντος αρχηγού παρέχει μοναδικήν σπουδαιότητα εις τον τίτλον του προέδρου του Ράϊχ.  Ο τίτλος ούτος παραμένει αρρήκτως ηνωμένος προς το όνομά του μεγάλου νεκρού.

“Ζητώ όθεν όπως λάβετε τα αναγκαία μέτρα όπως τόσον εις τας δημοσίας όσον και εις τας ιδιωτικάς μου σχέσεις μη αποκαλούμαι ειμή Φύρερ και καγκελάριος.

“Θέλω επίσης όπως τα καθήκοντα άτινα αναλαμβάνω εγκριθούν εκ μέρους του γερμανικού λαού. Βαθύτατα πεπεισμένος ότι πάσα εξουσία απορρέει εκ του λαού, καλώ υμάς κ. υπουργέ, όπως υποβάλετε υπό την ετυμηγορίαν του λαού την απόφασιν της κυβερνήσεως, δι’ ης ανέλαβον τα προεδρικά καθήκοντα, εντός της συντομωτέρας δυνατής προθεσμίας”.

Δημοψήφισμα

Το δημοψήφισμα, για το αν ο γερμανικός λαός εγκρίνει («Ναι») ή δεν εγκρίνει («Όχι») τις νέες αρμοδιότητες του φύρερ, έγινε στις 19 Αυγούστου.

«Περί 8ην ετερματίσθη καθ’ όλον το Ράϊχ το μέγα λαϊκόν δημοψήφισμα δι’ ου ο γερμανικός λαός εκλήθη να εγκρίνη το μέτρον δι’ ού συνεχωνεύθησαν άπαξ δια παντός τα καθήκοντα του προέδρου Ράιχ και του καγκελαρίου του Ράιχ εν τω προσώπω του Χίτλερ.

(…)

»Εκ της γενομένης μέχρι τούδε διαλογής διεπιστώθη ότι τα 90% του όλου αριθμού των εκλογέων μετέσχον της ψηφοφορίας.

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 20.8.1934, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Συντριπτική νίκη

Σήμερα, έχοντας πλήρη εικόνα για τα πεπραγμένα του Αδόλφου Χίτλερ, είμαστε βέβαιοι ότι ο φύρερ δεν θα άφηνε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην τύχη του. Η διάφορα εξάλλου που υπήρξε μεταξύ του «ναι» και του «όχι» μιλάει από μόνη της.

«ΒΕΡΟΛΙΝΟΝ, 19 Αυγούστου. Εκ των συγκεντρωθέντων τελικών αποτελεσμάτων τριάκοντα τριών εκλογικών διαμερισμάτων επί συνόλου τριάκοντα πέντε, προκύπτουν τα εξής αποτελέσματα:

(…)

«Εψήφισαν 43.438.378, ήτοι τα 94% του όλου αριθμού των εκλογέων. Εκ τούτων 38.279.514 εις το “Ναι”, 4.287.808 εις το “Όχι” και 871.056 άκυρα. Ήτοι, 88.2% εις το “Ναι” και 9.8% εις το “Όχι”.

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 3.8.1934, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

»Άμα ως εγνώσθησαν τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα τα τμήματα των φαιοχιτώνων ωργάνωσαν τεράστιαν λαμπαδηφορίαν. Οι μετασχόντες αυτής υπερέβαιναν τας 14.000. Ούτοι εβάδισαν εκ του αεροδρομίου του Τέμπελχοφ προς την Βίλχερστράσσε όπου από του εξώστου της καγκελαρίας εχαιρέτισεν αυτούς ο Φύρερ. Πυκνά επίσης πλήθη κόσμου συνεκετρώθησαν έξωθι της καγκελαρίας ανευφημούντα ενθουσιωδώς τον Χίτλερ».

Ο κύβος ερρίφθη. Ο Χίτλερ πλέον ήταν ένας παντοδύναμος δυνάστης που από τη μία θα συνέθλιβε με κάθε τρόπο οποιονδήποτε δοκίμαζε να σταθεί απέναντί του, ενώ με τους προπαγανδιστικούς τους μηχανισμούς θα εξασφάλιζε την στήριξη εκατομμυρίων Γερμανών. Η ναζιστική Γερμανία είχε πλέον τον Φύρερ της και η ανθρωπότητα θα γνώριζε σύντομα τον μεγαλύτερό της εφιάλτη.