Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται από την δημοκρατική μετάβαση του 1974. Μισός αιώνας από την Μεταπολίτευση με τις αλλαγές στην Ελλάδα να είναι πολλές. Πώς βίωσαν οι Έλληνες αυτό το χρονικό διάστημα; Ποια είναι η γνώμη τους για όσα έχουν γίνει στη χώρα; Ποιοι πολιτικοί και ποια γεγονότα τη σημάδεψαν;
Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που κλήθηκαν να απαντήσουν όσοι συμμετείχαν στη μεγάλη έρευνα που έκανε η Good Affairs για το ΒΗΜΑ. Σε αυτήν συμμετείχαν 2.623 ερωτηθέντες και η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις 18 μέχρι τις 20 Ιουνίου 2024.
Το ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου σφράγισε την Μεταπολίτευση
Ένα πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει από την έρευνα είναι η σφραγίδα που έχει αφήσει το ΠαΣοΚ σε αυτή την πολιτική περίοδο της χώρας. Βέβαια, πρέπει να κάνουμε έναν σημαντικό διαχωρισμό αφού προκύπτει ξεκάθαρα από την έρευνα ότι στο μυαλό των πολιτών υπάρχει ο διαχωρισμός ανάμεσα στο ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου και μετά από αυτόν.
Στο ερώτημα για τον Πρωθυπουργό που είχε την θετικότερη προσφορά στην πορεία της χώρας ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι πρώτος και μάλιστα με μεγάλη διαφορά συγκεντρώνοντας το 33%. Το εντυπωσιακό είναι πως παρά το γεγονός ότι το ποσοστό του μειώνεται ανά ηλικιακή κατηγορία, εξακολουθεί να είναι πρώτος σε όλες.
Ακόμα πρέπει να επισημάνουμε τα μικρά ποσοστά που παίρνουν οι πρωθυπουργοί που κυβέρνησαν τη χώρα από τον Κώστα Σημίτη και μετά καθώς όλοι τους σημειώνουν μονοψήφιους αριθμούς με τον Αλέξη Τσίπρα να έχει το μεγαλύτερο ποσοστό από όσους διακυβέρνησαν έκτοτε.
Την ίδια ώρα το ΠαΣοΚ έρχεται πρώτο και στο ερώτημα για το κόμμα που σφράγισε θετικά την περίοδο της Μεταπολίτευσης έχοντας 35% με τη Νέα Δημοκρατία να συγκεντρώνει το 21% των ψήφων. Στα αξιοσημείωτα πως τόσο στο ερώτημα για τον πρωθυπουργό, όσο και για το κόμμα η επιλογή «κανένας» είναι στη δεύτερη θέση.
Οι τομές του ΠαΣοΚ και ο λάθος δρόμος
Κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης υπήρξαν πολλά γεγονότα τα οποία την σφράγισαν. Τα περισσότερα που συγκεντρώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά της θετικής άποψης του κόσμου έγιναν κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Εκείνο που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό είναι με διαφορά η ίδρυση του ΕΣΥ η οποία φτάνει στο 90%. Ακολουθούν η ίδρυση του ΑΣΕΠ με 82% καθώς και η αναγνώριση της Εθνικής αντίστασης και η θέσπιση του πολιτικού γάμου με 68%.
Επιπρόσθετα εύκολα παρατηρεί κανείς πως γεγονότα που συνέβησαν από το 2000 και μετά παίρνουν όλα αρνητική ψήφο. Φυσικά, το μεγαλύτερο ποσοστό έχει η εφαρμογή των μνημονίων που φτάνει στο 86%, ενώ από κοντά είναι και το δημοψήφισμα του 2015 με 81%. Στα αξιοσημείωτα το γεγονός ότι το 30% θεωρεί ότι ήταν αρνητική η κατάργηση της βασιλείας, ενώ το 44% βλέπει με αρνητικό μάτι την είσοδο στην ΕΟΚ.
Ανάλογα είναι και τα ποσοστά που υπάρχουν στο σχετικό ερώτημα που αφορά αποκλειστικά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 45% των ερωτηθέντων βλέπει θετικά ή μάλλον θετικά την βοήθειά της στην εξέλιξη της χώρας ενώ το 54% την βλέπει αρνητικά ή μάλλον αρνητικά. Μάλιστα, το 34% απάντησε ότι έχει ξεκάθαρα αρνητική γνώμη.
Η απογοήτευση των νέων
Σε όλες τις απαντήσεις στην έρευνα φαίνεται ξεκάθαρα η απογοήτευση που έχουν οι νέοι από την κατάσταση που υπάρχει στη χώρα. Εκεί δε που αποτυπώνεται ολοφάνερα είναι στο ερώτημα ποια γενιά εκτιμάται ότι ζει καλύτερα. Με εξαίρεση την κατηγορία 55+ που κατά 44% θεωρεί ότι η δική της γενιά πέρασε καλύτερα, τα ποσοστά των άλλων δύο ηλικιακών κατηγοριών είναι απογοητευτικά.
Το 81% της ηλικιακής κατηγορίας 35-54 και το 92% της ηλικιακής κατηγορίας 17-34 θεωρεί ότι η προηγούμενες γενιές έζησαν καλύτερα από εκείνους. Εκεί που συμφωνούν όλοι είναι ότι οι επόμενες γενιές δεν θα περάσουν καλύτερα.
Ο «έμπιστος» στρατός και η «απιστία» στην εκκλησία
Το τελευταίο ερώτημα της έρευνας αφορά την εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες στους θεσμούς. Αυτό που φαίνεται είναι η εμπιστοσύνη στον στρατό και την αστυνομία. Αντίθετα βλέπουμε ότι υπάρχει δυσπιστία σε όλους τους υπόλοιπους θεσμούς ακόμα και στην εκκλησία. Ουραγός στην εμπιστοσύνη των πολιτών είναι τα ΜΜΕ και οι ΜΚΟ έχοντας μάλιστα μονοψήφια ποσοστά.