Ας ξεκινήσουμε από τα αυτονόητα: Η γενιά που έζησε την μεταπολίτευση από το ξεκίνημα της, έχει απόλυτα μέτρα συγκρίσεως. Έζησε οριακά το τέλος του παγκοσμίου πολέμου και του εμφυλίου που ακολούθησε, την Ελλάδα που αγκομαχούσε να βρει δημοκρατικά πατήματα προδικτατορικά και φυσικά την 7ετή κατάλυση της δημοκρατίας, από το 1967 έως το 1974.
Ως εκ τούτου είναι απόλυτα λογικό να θεωρεί πως έζησε και ζει καλύτερα από την προηγούμενη γενιά. Από το 2004 και μετά η χώρα, για πρώτη φόρα μετά από τουλάχιστον δύο γενιές, θεωρεί πως τα παιδιά της δεν περνούν τόσο καλά όσο οι γονείς τους.
Τα επιτεύγματα των δυο πρώτων πρωθυπουργών Κωνσταντίνου Καραμανλή & Ανδρέα Παπανδρέου, μνημονεύονται ακόμη μιας και η είσοδος στην ΕΟΚ και η κοινωνική εξισορρόπηση αποτελούν τα σημαντικότερα γεγονότα της μεταπολίτευσης.
Δείτε ολόκληρη την δημοσκόπηση
Τι κρατάμε;
- Α) Η υστεροφημία του Ανδρέα Παπανδρέου παρασέρνει και το ΠΑΣΟΚ σε μία κυρίαρχη θέση σε αυτή την πεντηκονταετία. Τα σπουδαιότερα επιτεύγματα, κατά τον μέσο Έλληνα, από την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης μέχρι και το ΑΣΕΠ, φέρνουν τον ιστορικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ στην πρώτη θέση των εκλεγμένων πρωθυπουργών. Μάλιστα αξίζει να τονιστεί πως ξεπερνά και τον περίφημο «κανέναν». Ο Ανδρέας όμως ταυτόχρονα, αποτελεί την ευχή και την κατάρα του ΠΑΣΟΚ. Το βαρύ φορτίο και η άμεση σύγκριση αποτελούν έναν ακόμη λόγο της εκλογικής κατάρρευσης του ΠΑΣΟΚ μέσα στα χρόνια, μιας και το εκάστοτε πολιτικό μνημόσυνο και οι επικλήσεις στον «πράσινο Θεό», χωρίς το συνεπακόλουθο προσδοκώμενο όραμα δημιουργούν αντίστροφα ανακλαστικά.
- Β) Ο στρατός έχει την πιο θετική αποτύπωση μέσα στα χρόνια, ένας στρατός με αμυντική λειτουργία. Δεν αποτελεί απειλή αλλά έναν σταθερό πυλώνα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και αυτό αποτελεί μια ουσιαστική νίκη της μεταπολίτευσης. Ταυτόχρονα βέβαια αν συνδυάσουμε το σχεδόν 30% το οποίο κρίνει αρνητικά την κατάργηση της βασιλείας, κατανοούμε πως η περίφημη συντηριτικοποίηση της κοινωνίας πλέον ποσοτικοποιείται.
- Γ) Η γενιά 35-54 δεν είναι απλά απογοητευμένη. Νιώθει πως είναι ηττημένη και πλέον δεν είναι οργισμένη αλλά νιώθει άπωση για το πολιτικό σύστημα. Η επόμενη γενιά, η οποία ξεκίνησε δύσκολα, είναι σαφώς πιο αισιόδοξη.
- Δ) Στο ΠΑΣΟΚ είναι ξεκάθαρη η κυριαρχία του Ανδρέα Παπανδρέου, στην στιγμή που στη ΝΔ οι απόψεις διίστανται. Όμως αυτός είναι πιθανά και ο λόγος που η ΝΔ άντεξε μέσα στα χρόνια, μιας και το αντίστοιχο τοτέμ της έχει σαφώς πιο ισορροπημένη εικόνα σε σχέση με τους επίγονούς του. Τέλος ο Αλέξης Τσίπρας λαμβάνει ένα ποσοστό 8% το οποίο τον φέρνει μεν στην τρίτη θέση, αλλά χωρίς να μπορεί να συγκριθεί με κανέναν άλλο επίγονο ή πρόγονό του. Λαμβάνει το μισό από το συνολικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ και των κομμάτων που έχουν προέλθει από την διάσπαση του. Όπως φαίνεται οι πρωταγωνιστές της γενιάς των μνημονίων (Γιώργος Παπανδρέου, Αντώνης Σαμαράς & Αλέξης Τσίπρας) αποτελούν παρελθόν για την ελληνική πολιτική σκηνή – (πράγμα λογικό βλέποντας το 10% θετική / μάλλον θετική άποψη «η εφαρμογή των μνημονίων» & 24% αντίστοιχα «το δημοψήφισμα του 2015»)
- Ε) Δεν αποτελεί είδηση η απαξίωση των πολιτών στα ΜΜΕ, στα πολιτικά κόμματα, στη δικαιοσύνη, στο συνδικαλιστικό κίνημα και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Ο μιθριδατισμός όμως αποτελεί τροφή σκέψης. Η αίσθηση πως τίποτε δεν λειτουργεί στην εντέλεια, μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες ατραπούς. Αν κάποιος κοιτάξει την Ελλάδα προ 1974 και μετά από αυτό, μπορεί να κατανοήσει πως η χώρα προχώρησε. Η λήθη είναι πολλές φάρμακο αρκεί να μη γίνει και φαρμάκι
*Γιώργος Τράπαλης – Πολιτικός αναλυτής Good Affairs
