Ο Β’ τόμος της σειράς βιβλίων «Ηγέτες της Μεταπολίτευσης» που προσφέρει το ΒΗΜΑ αυτή την Κυριακή 28 Ιουλίου είναι η αφιερωμένος τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Η περιπετειώδης διαδρομή μιας ξεχωριστής προσωπικότητας, από το πανεπιστημιακό περιβάλλον της Αμερικής, στην ελληνική πολιτική και την πρωθυπουργία.

Τη ζωή, τις πτυχές της προσωπικότητάς του καθώς και τις εσωτερικές του συγκρούσεις αλλά και τις πολιτικές του φιλοδοξίες περιγράφει σε ένα συναρπαστικό βιβλίο ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Μοντήγκλ Στερνς.

Ο Στερνς έζησε τον Ανδρέα Παπανδρέου σε όλες τις περιόδους της ζωής του και σκιαγραφεί το πορτρέτο του πρώτου Έλληνα σοσιαλιστή πρωθυπουργού.
Στον πρόλογο του βιβλίου η σύζυγος του Μοντήγκλ Στερνς, η Αντόνια Ρ. Στερνς η οποία βοήθησε τον σύζυγό της στη συγγραφή όταν εκείνος ήταν σε προχωρημένη ηλικία και δεν έβλεπε να δακτυλογραφεί, κάνει μια πιο ρεαλιστική και γλαφυρή αποτύπωση της σχέσης που είχαν αναπτύξει οι δύο άνδρες και μέσω κοινωνικών συναναστροφών.

«…Το βιβλίο «Ανδρέας Παπανδρέου: Το Αίνιγμα» είναι ένα πολύ πιο προσωπικό βιβλίο. Αναμνήσεις και προσωπογραφική μελέτη του πρώτου Έλληνα σοσιαλιστή πρωθυπουργού, του οποίου τη μεταμόρφωση, από προσηνή Αμερικανό οικονομολόγο σε πα- θιασμένο αντι-Αμερικανό πολιτικό, ο Μόντυ παρακολούθησε από κοντά κατά τις τρεις του θητείες στην Αθήνα – την τελευταία ως Αμερικανός πρέσβης.

Το βιβλίο αντικατοπτρίζει επίσης την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, τον αντίκτυπό του στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και ιδιαίτερα την επίδρασή του στον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο γνωρίσαμε στην Αθήνα το 1959.

Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Ελλάδα, αν και πολιτογραφημένος Αμερικανός από το 1945, ο Ανδρέας ήταν ήδη πρόεδρος της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας. Προσκεκλημένος από την ελληνική κυβέρνηση, περνούσε έναν χρόνο εκπαιδευτικής άδειας (sabbatical) στην Αθήνα, για να μελετήσει την οπισθοδρομική ελληνική οικονομία και να ετοιμάσει μια εργασία για το πώς αυτή μπορούσε να βελτιωθεί.

Ως συμπατριώτες Αμερικανοί που μέναμε κατά σύμπτω- ση στον ίδιο δρόμο, γίναμε γρήγορα καλοί φίλοι με τον «Άντι
Ανδρέας Παπανδρέου: Το Αίνιγμα είναι ένα πολύ πιο προ- σωπικό βιβλίο. Αναμνήσεις και προσωπογραφική μελέτη του πρώτου Έλληνα σοσιαλιστή πρωθυπουργού, του οποίου τη μεταμόρφωση, από προσηνή Αμερικανό οικονομολόγο σε πα- θιασμένο αντι-Αμερικανό πολιτικό, ο Μόντυ παρακολούθησε από κοντά κατά τις τρεις του θητείες στην Αθήνα – την τελευ- ταία ως Αμερικανός πρέσβης.

Το βιβλίο αντικατοπτρίζει επίσης την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, τον αντίκτυπό του στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και ιδιαίτερα την επίδρασή του στον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο γνωρίσαμε στην Αθήνα το 1959. Γεννημένος και με- γαλωμένος στην Ελλάδα, αν και πολιτογραφημένος Αμερικα- νός από το 1945, ο Ανδρέας ήταν ήδη πρόεδρος της Σχολής Οι- κονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνιας. Προσκεκλημένος από την ελληνική κυβέρνηση, περνούσε έναν χρόνο εκπαιδευτικής άδειας (sabbatical) στην Αθήνα, για να μελετήσει την οπισθοδρομική ελληνική οικονο- μία και να ετοιμάσει μια εργασία για το πώς αυτή μπορούσε να βελτιωθεί.

Ως συμπατριώτες Αμερικανοί που μέναμε κατά σύμπτω- ση στον ίδιο δρόμο, γίναμε γρήγορα καλοί φίλοι με τον «Άντι και τη Μάγκι» –όπως λέγονταν ακόμη ο Ανδρέας και η Μάργκαρετ, η σύζυγός του από τη Μέση Αμερική– ανταλλάσσοντας δανεικά «φλιτζάνια ζάχαρη» και παρεμφερείς εντυπώσεις γύρω από την Ελλάδα. Ήταν εύκολο να θαυμάζεις τις φυσικές της ομορφιές και τον ευχάριστο τρόπο ζωής. Όμως ήταν δύσκολο να πεις έναν καλό λόγο για τη δυσλειτουργική της γραφειοκρατία και το σκοτεινό της πολιτικό σύστημα. Ο Ανδρέας, που είχε να κάνει και με τα δύο, μας διασκέδαζε με ιστορίες για χαμένα αρχεία, μαγειρεμένους αριθμούς και ανίκανους αξιωματούχους – ήταν σε δίλημμα για το αν θα έπρεπε να τελειώσει την έρευνά του και να γυρίσει στην Καλιφόρνια ή να παραμείνει και να πιέσει, ώστε να υλοποιηθούν οι οικονομικές του μεταρρυθμίσεις…».