«Η Φωτεινή Δάρρα ερμηνεύει Τζένη Βάνου» είναι ο τίτλος του νέου live άλμπουμ της τραγουδίστριας που κυκλοφόρησε προσφάτως και αποτελεί ουσιαστικά αφιέρωμα στα τζαζ κομμάτια που ερμήνευσε η σημαντική ερμηνεύτρια. Με φρέσκια προσέγγιση η Φωτεινή Δάρρα ερμηνεύει έντεκα γνωστά κομμάτια – «Ξύπνα αγάπη μου», «Η σκλάβα», «Σε βλέπω στο ποτήρι μου», «Αν είναι η αγάπη αμαρτία», «Αν σ΄αρνηθώ αγάπη μου» – τα οποία προσεγγίζει με σεβασμό και τα ανανεώνει, φέρνοντας περασμένες δεκαετίες στο σήμερα.
Η τζαζ εκδοχή της Βάνου ξεκινάει από την πρώτη της περίοδο με τις συνεργασίες της με τον Πλέσσα, το Λαβράνο, τον Μουζάκη, τον Καπνίση. Το ρεπερτόριο αυτό ήταν που την ανέδειξε στο ευρύ κοινό μέσα από τα μυθικό φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και την έφερε στα jazz clubs της Νέας Υόρκης.
Τι σας οδήγησε να ερμηνεύσετε Τζένη Βάνου;
«Είναι πολλά που με οδήγησαν αλλά θα σταθώ στα πιο σημαντικά. Πριν μερικά χρόνια υπήρχε μια ραδιοφωνική εκπομπή στην κρατική ραδιοφωνία με ένα κόνσεπτ ιδιαίτερο: ένας νέος τραγουδιστής που επέλεγε ο ραδιοφωνικός παραγωγός ερμήνευε τα τραγούδια ενός παλιότερου τραγουδιστή. Μου πρότεινε να πω τα τραγούδια που είχε πρωτοτραγουδήσει η Τζένη Βάνου. Κάποια από αυτά, κυρίως εκείνα της πρώτης εποχής της, τα άκουγα για πρώτη φορά. Ήταν μεγάλη χαρά για μένα και πρόκληση να τα τραγουδήσω με μια αφορμή τόσο αναπάντεχη, όπως αυτή της εκπομπής στο ραδιόφωνο. Ταυτόχρονα το είδα σαν σπουδή ενός ρεπερτορίου και μιας ερμηνεύτριας που θαύμαζα. Συναντηθήκαμε αργότερα σε μια εκπομπή στην τηλεόραση της ΕΡΤ και μου είπε λόγια που δεν θα ξεχάσω ποτέ, δημόσια και ιδιωτικά. Μου είπε να τραγουδήσω και άλλα τραγούδια της. Ένιωσα ότι γνωριζόμασταν καιρό, είχαμε άλλωστε βρεθεί τυχαία στο μίνι μάρκετ που διατηρούσε πολλά χρόνια πριν αλλά δεν της το είπα ποτέ. Στα τραγούδια αυτά πίστεψε η εταιρεία Lyra και ο Κώστας Γιαννίκος και για το λόγο αυτό κυκλοφόρησε λίγο αργότερα μια πρώτη δισκογραφική εκδοχή τους. Σήμερα, με την Alpha records, κυκλοφορήσαμε έντεκα ηχογραφημένα ζωντανά τραγούδια από την παράσταση στο Αττικό Άλσος. Όμως εκτός από τις συμπτώσεις αυτές και πάνω από όλα, το πιο σημαντικό κίνητρο για να ερμηνεύσω αυτό το ρεπερτόριο ήταν ότι τα τραγούδια αυτά είναι αυθεντικά ερωτικά και θυμίζουν εποχές που νοσταλγούμε ακόμα κι εμείς που δεν τις ζήσαμε.»
Δεν φοβηθήκατε την «αναμέτρηση» μαζί της; (Εννοώ ότι σε πολύ κόσμο τα τραγούδια αυτά είναι ταυτισμένα με την Τζένη Βάνου)
«Από νωρίς κατάλαβα ότι δεν είναι αγώνας μποξ η τέχνη. Ο καλλιτέχνης αναμετριέται καθημερινά με τον εαυτό του, με τις αξίες του, με την ψυχή του και τα εκφραστικά του μέσα. Καταλαβαίνω ότι πολλοί άνθρωποι αγαπούν τα τραγούδια έτσι όπως τα πρωτοάκουσαν και το εκτιμώ. Άλλωστε κι εγώ έτσι τα αγάπησα. Όμως ακριβώς επειδή τα αγαπώ τα τραγουδάω κιόλας.»
Μεγάλη η συζήτηση για το αν πρέπει οι νεότεροι να «ασχολούνται» με τις παλιότερες γενιές ερμηνευτών. Εκ του αποτελέσματος εσείς συμφωνείτε εφόσον έχουμε το συγκεκριμένο άλμπουμ. Αλλά τι θα απαντούσατε στους «αρνητές»;
«Η ελληνική μουσική, το ελληνικό τραγούδι βασίστηκε στην παράδοση που επέβαλε οι ερασιτέχνες τραγουδιστές(οι καλλίφωνοι δηλαδή) και αργότερα οι επαγγελματίες, να μεταδίδουν τα τραγούδια στις επόμενες γενιές τότε που ο μόνος τρόπος ήταν αυτός. Με την έλευση της δισκογραφίας, ξεκίνησε η καταγραφή τους, γεγονός που δημιούργησε και δημιουργεί μια σύνδεση των τραγουδιών με την εποχή που τα πρωτοάκουσε ο ακροατής. Η δισκογραφία είναι μια φωτογραφία της στιγμής που μας φέρνει στο νου αναμνήσεις. Όμως ταυτόχρονα οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν την ανάγκη να τραγουδούν και να ακούν ζωντανά τα τραγούδια που αγαπούν. Τα τραγούδια αυτά οι νεότεροι τραγουδιστές, με την επιμονή τους να τα λένε στις ζωντανές εμφανίσεις τους και να τα δισκογραφούν ή να τα ανεβάζουν στις σημερινές πλατφόρμες, τα υποστηρίζουν και τα κληροδοτούν στις νεότερες γενιές. Αν κάποιος δεν μου σύστηνε τα λιγότερο γνωστά τραγούδια από την πρώτη εποχή της Βάνου με την αφορμή της ραδιοφωνικής εκπομπής τότε, ενδεχομένως να μην τα μάθαινα ποτέ. Οι νέες εκδοχές, όταν γίνονται με σεβασμό και ήθος, φρεσκάρουν τα παλιότερα δημιουργήματα και τα συστήνουν στο νεότερο κοινό. Πάντα θα υπάρχει η πρώτη εκδοχή για να την ακούμε και να θυμόμαστε. Όμως αυτό δεν αναιρεί και τις στιγμές που ήρθαν αργότερα και εκείνες που θα έρθουν. »
Ποια είναι η συμβουλή που σας είχε δώσει η Τζένη Βάνου;
«Η ίδια με εκείνη που μου έδωσε η Βίκυ Μοσχολιού και η Μαρία Δημητριάδη η καθεμία με άλλα λόγια, το νόημα όμως το νόημα παραμένει ίδιο: να έχω θάρρος, να βασιστώ στην τέχνη μου, να την αγαπώ και να αγαπώ και τον κόσμο, να αφήνω ένα κομμάτι από τον εαυτό μου κάθε φορά που τραγουδάω, όπως είχε πει και η Βάνου. »
Η τζαζ εκδοχή της Τζένης Βάνου δεν είναι τόσο γνωστή στο ευρύ κοινό όσο η ελαφρολαϊκή. Τι σας έκανε να αναδείξετε αυτή τη μουσική πλευρά της;
«Μέχρι τώρα έχουμε παρουσιάσει αυτή την παράσταση σε αρκετούς και διαφορετικούς χώρους. Περιλαμβάνει τραγούδια από όλες τις εποχές της καθώς και τραγούδια άλλων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, σκιαγραφώντας μουσικά κάθε μια από αυτές τις εποχές. Η πρώτη ήταν εκείνη που η Τζένη Βάνου τραγουδούσε μόνο τζαζ, εξού και ο τίτλος που προέκυψε όταν Ξεκινήσαμε τις παραστάσεις μας στο Half note jazz club, έναν χώρο που έχει αυτή τη χροιά από τα διεθνή τζαζ γκρουπ που έχουν εμφανιστεί στη σκηνή του. Μου αρέσει πολύ αυτή η εποχή του ‘50, ‘60 και του ‘70. Από το ντύσιμο μέχρι τα τραγούδια, το σινεμά, το όλο στυλ. Στο live που μόλις κυκλοφορήσαμε περιλαμβάνονται κυρίως τα πιο ευρέως γνωστά τραγούδια που είπε. Αν είναι η αγάπη αμαρτία, Σ’ αγαπώ, Έρωτά μου ανεπανάληπτε κλπ»
Τι σημαίνει για εσάς επιτυχία και τι ευτυχία;
«Είναι το ίδιο. Επιτυχημένος είναι ο άνθρωπος που καταφέρνει να ζει στιγμές ευτυχίας στην καθημερινότητά του.»
Πώς θα περιγράφατε την έως τώρα διαδρομή σας στο ελληνικό τραγούδι;
«Δεν το έχω σκεφτεί. Το τραγούδι μόνο χαρές μου έδωσε μέχρι σήμερα. Το σύστημα προώθησης όσο περνούν τα χρόνια απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την ουσία και είναι απογοητευτικό. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι αισθάνομαι ότι ακόμα έχω πολλά να κάνω, πολλή διαδρομή μπροστά μου. »
Φαντάζομαι ότι όταν ξεκινούσατε την καριέρα σας θα είχατε βάλει κάποιους στόχους. Τους έχετε πραγματοποιήσετε;
«Έβαλα κάποτε στόχο όταν θα έφτανα τα τριάντα μου χρόνια να μπορώ να τραγουδάω αβίαστα όλα όσα ήθελα να τραγουδήσω. Δεν ξέρω αν έγινε ακριβώς στα τριάντα μου χρόνια, όμως συνέβη. Όταν γίνεται αυτό, όταν μπορείς να εμπιστευθείς τα εκφραστικά σου μέσα, τότε μπορείς να εστιάσεις σε εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη αξία: στην περιγραφή της ιστορίας κάθε τραγουδιού σαν ένας αγγελιαφόρος αρχαίου δράματος. Μπορείς να νιώσεις το συναίσθημα και να το μεταδώσεις στους ακροατές. Δεν είχα ποτέ στόχους καριερίστικους κι αυτό νομίζω ότι με κράτησε μακριά από πολλές νευρώσεις που δημιουργεί το κυνήγι της καριέρας. »
Θυμάστε ποιο ήταν το πρώτο τραγούδι που σιγοψιθυρίσατε; Η΄ αυτό που με κάποιο τρόπο αποτέλεσε αφορμή να ασχοληθείτε επαγγελματικά με το τραγούδι;
«Η μικρή Ραλλού του Μ. Χατζιδακι με τη φωνή της Φλέρυς Νταντωνάκη ήταν η στιγμή που κατάλαβα πως ο δρόμος προς τη μουσική για μένα δεν έχει γυρισμό…»