Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου είναι ένα από τα παλαιότερα μουσειακά κτήρια της Ελλάδας. Σήμερα έχει πλέον ανακαινιστεί και περιμένει τους επισκέπτες του. Τα εγκαίνια του Μουσείου πραγματοποίησε την Παρασκευή 19 Ιουλίου η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου με κάθε επισημότητα.
Το Μουσείο της Δήλου άρχισε να οικοδομείται το 1904-1906 και 1909-1911, ενώ μεταγενέστερες επεμβάσεις και επεκτάσεις τις δεκαετίες του ’30 και του ’70 του έδωσαν τη σημερινή του μορφή. Η κακή κτηριακή κατάσταση του ιστορικού Μουσείου, ως αποτέλεσμα των ακραίων περιβαλλοντικών συνθηκών στη Δήλο, κατέστησε απαραίτητη την εκ βάθρων συντήρηση του κελύφους του, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της ενταγμένης στο ΕΣΠΑ 2014-2020 (ΕΠΑνΕΚ) και ΕΣΠΑ 2021-2027 (Πρόγραμμα «Νότιο Αιγαίο») Πράξης «Δήλος – ανοιχτό Μουσείο. Παρεμβάσεις αναβάθμισης στον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο».
Στο πλαίσιο του παραπάνω προγράμματος, η ΕΦΑ Κυκλάδων φρόντισε για τη ριζική ανακαίνιση των αιθουσών της έκθεσης, ενώ παράλληλα εκσυγχρονίστηκαν οι αποθήκες και οι χώροι εξυπηρέτησης κοινού. Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε, οργανώθηκε και εξοπλίστηκε σύγχρονο εργαστήριο συντήρησης αρχαιοτήτων. Παρεμβάσεις αναβάθμισης πραγματοποιήθηκαν επιπλέον και στη μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Δήλου.
Στη βάση του υφιστάμενου μουσειολογικού σχεδιασμού, αντικαταστάθηκαν οι γερασμένες και με στατικά προβλήματα προθήκες, προστέθηκε εποπτικό υλικό, τοποθετήθηκαν σύγχρονα φωτιστικά σώματα στις αίθουσες, ενώ δημιουργήθηκαν οι κατάλληλες συνθήκες έτσι ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να απολαύσει τους θησαυρούς του Αρχαιολογικού Μουσείου Δήλου, όπως τους περίφημους Λέοντες της Νάξου, η αίθουσα των οποίων αναβαθμίστηκε με την τοποθέτηση εποπτικού και ηχητικού υλικού.
Επιπλέον το επί δεκαετίες στερεωμένο με ικριώματα άγαλμα του Γάιου Οφέλιου Φέρρου, έργο του 2ου/1ου αι. π.Χ. που αντιγράφει πραξιτελικά πρότυπα, αποδόθηκε και πάλι στο κοινό συντηρημένο και αποκατεστημένο, έργο που υλοποιήθηκε από τη Γαλλική Σχολή Αθηνών.
Με το πρόγραμμα «Δήλος – ανοιχτό Μουσείο» πραγματοποιήθηκαν και εργασίες σχετικές με την ανάδειξη και προστασία επιλεγμένων μνημείων στον Αρχαιολογικό χώρο της Δήλου: Εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν οι μελέτες μερικής αναστήλωσης και ανάδειξης του ναού του Απόλλωνα και της Παλαίστρας του Γρανίτη, επίσης οι μελέτες συντήρησης των προαναφερθέντων μνημείων, καθώς και της οικίας του Διαδουμένου. Η αποκατάσταση των τριών μνημείων και της περιοχής του Ιερού, που βρίσκεται σε εξέλιξη, προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2027.
Με την ευκαιρία της επετείου των 150 ετών από την έναρξη των ανασκαφών στη Δήλο από τη Γαλλική Σχολή Αθηνών το 1873 και στη συνέχεια από την Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία, παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυκόνου η περιοδική έκθεση «Δήλος – Ρήνεια – Μύκονος: Εικόνες από τα 150 χρόνια αρχαιολογικών ερευνών», που συνδιοργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η Γαλλική Σχολή Αθηνών και ο Δήμος Μυκόνου.
Στην έκθεση όπου ξεναγήθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αντιστρέφεται η σχέση αρχαίου εκθέματος και συνοδευτικού εποπτικού υλικού, καθώς προβάλλονται οι σπουδαίες φωτογραφίες τεκμηρίωσης των ανασκαφών, που αντλούνται από αρχεία.
Στον χαιρετισμό της στα εγκαίνια του Αρχαιολογικού Μουσείου Δήλου η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε σχετικά: «Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στο πλούσιο και πολύτιμο έργο της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, που ξεκίνησε τις πρώτες συστηματικές ανασκαφές της στη Δήλο το 1873.
Τα μοναδικά αρχαιολογικά ευρήματα εκείνων των πρώτων ερευνητών, που ανέσκαψαν με πάθος τα αρχαία χώματα, ουσιαστικά θα επανασυστήσουν το νησί του Απόλλωνα στις νεότερες γενιές και θα επιβεβαιώσουν τον σημαντικό ιστορικό ρόλο του, απόρροια της στρατηγικής του θέσης στο Αιγαίο πέλαγος.
Σε συνδυασμό με τις έρευνες της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στη νεκρόπολη της Δήλου, στη γειτονική Ρήνεια, ανασκαφές μακροχρόνιες και πολυδάπανες θα οδηγήσουν στην κατά το δυνατόν ακριβή ανάπλαση της πολιτικής και μνημειολογικής ιστορίας της Δήλου. Οι σπάνιες φωτογραφίες που διασώζονται στο αρχείο της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας αποτελούν μοναδικά τεκμήρια της προσπάθειας να έρθει στο φως αυτός ο χαρίεις πολιτισμός, συχνά κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, σε έναν ακατοίκητο τόπο, φρυγμένο από τον ήλιο και το αλάτι.
Μια μεγάλη αρχαιολογική περιπέτεια ξετυλίχθηκε επί δεκαετίες στο ιερό νησί, μια μικρή ανασκαφική εποποιία, που ένωσε επιφανείς αρχαιολόγους και απλούς χωρικούς, εργάτες από τη Μύκονο και τα γειτονικά νησιά, πρόθυμους να μοχθήσουν για να φέρουν στο φως το θαύμα».