Η απόπειρα δολοφονίας κατά του Ντόναλντ Τραμπ σηματοδοτεί ακόμα ένα νέο κεφάλαιο στη μαύρη ιστορία της πολιτικής βίας στις ΗΠΑ. Η επίθεση αποτελεί ένα γεγονός, το οποίο χωρίς αμφιβολία πρόκειται να φέρει αλλαγές στις πολιτικές εξελίξεις της ήδη ταραγμένης προεκλογικής περιόδου.
Η στοχοποίηση του πρώην προέδρου είναι μία επίθεση προς τη δημοκρατία και στο δικαίωμα του κάθε Αμερικανού πολίτη να επιλέγει τους ηγέτες του, όπως εξηγούν αναλυτές από το αμερικανικό δίκτυο CNN. Οι εκλογές του Νοέμβρη του 2024 είναι κρίσιμες, και πλέον μπορεί να ανατραπούν ακόμη περισσότερο οι ισορροπίες.
Ανατροπή στην εκλογική κούρσα;
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είναι ο γηραιότερος στο αξίωμα στην ιστορία της χώρας. Κάτι το οποίο έχει θέσει την υποψηφιότητά του σε μία κατάσταση αμφισβήτησης. Παρόλα αυτά, ο ίδιος έσπευσε να επικοινωνήσει με τον πολιτικό του αντίπαλο και προκάτοχό του μετά το τραγικό συμβάν. Ενώ καταδίκασε το βίαιο περιστατικό.
Με δεδομένη την άγρια και πολωμένη κατάσταση που επικρατεί στις ΗΠΑ, το αρχικό σοκ της επίθεσης κατά του Ντόναλντ Τραμπ θα πάρει αναπόφευκτα πολιτικές διαστάσεις.
Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων θεωρούνταν ήδη από τους υποστηρικτές του αλώβητος. Τον έβλεπαν ως έναν αξεπέραστο ήρωα και αντιμετωπιζόταν με σχεδόν υπερφυσική ευλάβεια στις συγκεντρώσεις του. Η εικόνα αυτή, του ανθρώπου που δέχεται συνέχεια επιθέσεις από τους πολιτικούς του αντιπάλους και καταφέρνει να επιβιώσει, πλέον θα εδραιωθεί, θα ριζώσει στους ψηφοφόρους των ΗΠΑ.
Μετά την απόπειρα, ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να αυτοσυγκρατηθεί και να δημιουργήσει μια εμβληματική στιγμή. Αφού ύψωσε τη γροθιά του στον αέρα και φώναξε «Fight,Fight,Fight» στο συγκεντρωμένο πλήθος. Ενώ παράλληλα, δε δίστασε να κοιτάξει «κατάματα» τις κάμερες των δημοσιογράφων αποχωρώντας σαν ήρωας.
Οι εικόνες αυτές θα παραμείνουν στην ιστορία και πρόκειται να δώσουν μία νέα πνοή στο «μύθο Τραμπ». Στιγμιότυπα, εξίσου σημαντικά με τη σύλληψή του στην Ατλάντα, αλλά και τα πλάνα της επιστροφής του στο Λευκό Οίκο το 2020, μετά τη μάχη του με τον Covid-19.
Σε μία εκλογική αναμέτρηση, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ, ήδη προηγείται του Τζο Μπάιντεν, ακόμη και πριν την καταστροφική εμφάνιση του δεύτερου στο ντιμπέιτ, η επίθεση αναμφίβολα θα επηρεάσει το πολιτικό γίγνεσθαι τον ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, που η ατμόσφαιρα στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων αυτή την εβδομάδα στο Μιλγουόκι θα είναι έντονη.
Η «μαύρη ιστορία» της πολιτικής βίας
Επί του παρόντος, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν υπηρετεί ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Ωστόσο, η επίθεση εναντίον του επιβεβαιώνει την πανταχού παρούσα απειλή που πλανάται πάνω από το αξίωμα, αλλά και όσους το διεκδικούν. Το φόβο για μία απόπειρα δολοφονίας, ή ακόμη χειρότερα για ένα θάνατο.
Οι μνήμες και τα τραύματα είναι ακόμα «ανοιχτά» από τα τραγικά γεγονότα της Αμερικάνικης ιστορίας. Ο Τζο Μπάιντεν είναι ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ, ωστόσο τέσσερις προκάτοχοί του έχουν χάσει τη ζωή τους, κατά τη διάρκεια της θητείας τους. Πιο πρόσφατο παράδειγμα από αυτούς αποτελεί ο Τζ. Φ. Κένεντι το 1963.
Η επίθεση κατά του Ντόναλντ Τραμπ τερματίζει μία 40χρονη περίοδο, κατά την οποία υπήρχε η πεποίθηση ότι η τεχνογνωσία των Μυστικών Υπηρεσιών (Secret Service’ s) είχε μειώσει στο ελάχιστο τέτοια ενδεχόμενα έκτροπα. Ενώ, δεν αποκλείεται να ξανά ρίξει ένα πέπλο ανησυχίας, το οποίο θα διαρκέσει για χρόνια.
Πέρα από τη δολοφονία του Τζ. Φ. Κένεντι, η απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε συγκρίσεις και με τη δολοφονία του μαχητή και ηγέτη για τα πολιτικά δικαιώματα των ανθρώπων, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ. Αλλά, επανάφερε στις μνήμες τα τραγικά γεγονότα και του Εθνικού Συνεδρίου στο Σικάγο, το οποίο θα φιλοξενηθεί και φέτος στο ίδιο μέρος.
Η πρόσφατη πολιτική βία
Τα περιστατικά πολιτικής βίας, όμως δεν έχουν σταματήσει στον 20ο αιώνα. Το 2011, η τότε βουλευτής των Δημοκρατών της Αριζόνας, Γκαμπριέλ Γκίφοντς, παρέμεινε με εγκεφαλική βλάβη, αφού πυροβολήθηκε στο κεφάλι, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης, που ακόμη έξι άτομα έχασαν τη ζωή τους.
Το 2017, ένας ένοπλος άνοιξε πυρ σε προπόνηση μπέιζμπολ των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο. Πυροβολήθηκε στο κεφάλι ο τότε επικεφαλής της πλειοψηφίας της Βουλής των Αντιπροσόπων, Στηβ Σκαλίς, και άλλα τρία άτομα.
Ενώ τέλος, ακόμη βρίσκεται σε αναστάτωση ολόκληρη η χώρα μετά την επίθεση στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου του 2021, από υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ.
Κριτική για τα κενά ασφαλείας
Ταυτόχρονα, ήδη από χθες, Σάββατο, υπήρξαν ποικίλες εκκλήσεις προς τις Αρχές, για να ερευνηθεί εξονυχιστικά, πως κατάφερε ένας ένοπλος να βάλει στόχο τον Ντόναλντ Τραμπ. Η τεράστια αποτυχία της ασφάλειας είναι κάτι, το οποίο θα μαίνεται για μήνες και θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε όλες τις μελλοντικές προεδρικές και προεκλογικές εκδηλώσεις.
Το χρονικό
Ο Ντόναλντ Τραμπ βρισκόταν στη σκηνή, είχε ξεκινήσει μόλις έξι λεπτά νωρίτερα την ομιλία του, σε μια ανοικτή προεκλογική συγκέντρωση στο Μπάτλερ της Πενσιλβάνια.
Ξαφνικά ακούγονται πυροβολισμοί. Ακολουθούν φωνές τρόμου. Θεατές πέφτουν στο έδαφος. Ο Τραμπ αμέσως πιάνει το δεξί του αφτί, κοιτάζει το αίμα στο χέρι του και γρήγορα πέφτει στο έδαφος πίσω από το πόντιουμ.
Πράκτορες της Μυστικής Υπηρεσίας (Secret Service) τρέχουν αμέσως πάνω στη σκηνή και πέφτουν πάνω στον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο για να τον καλύψουν. Ενώ άλλα μέλη των δυνάμεων της τάξης ανεβαίνουν επίσης στη σκηνή κρατώντας τουφέκια.
Ακολουθούν και άλλοι πυροβολισμοί. Οι πράκτορες της Μυστικής Υπηρεσίας κρατούν τον Τραμπ στο έδαφος 25 δευτερόλεπτα. Κάποιος φωνάζει: «ο δράστης είναι νεκρός!».
Κάποιος άλλος ακούγεται να λέει δυνατά: «πάμε!» καθώς πολλοί άνθρωποι από το πλήθος συνεχίζουν να ουρλιάζουν.
Η φυγάδευση Τραμπ από το σημείο
Τα μέλη της Μυστικής Υπηρεσίας στήνουν τον Τραμπ στα πόδια του. Το κόκκινο καπελάκι με το σύνθημα «Make America Great Again» του έχει πέσει, τρέχει αίμα από το αφτί του και έχει ματώσει το πρόσωπό του.
«Αφήστε με να πάρω τα παπούτσια μου. Αφήστε με να πάρω τα παπούτσια μου», λέει ο 78χρονος Τραμπ την ώρα που οι πράκτορες τον σηκώνουν από το έδαφος. Μετά τους ζητά: «περιμένετε, περιμένετε, περιμένετε», προτού υψώσει τη γροθιά του, μια ένδειξη πείσματος.
Ο Ρεπουμπλικάνος συνεχίζει να κρατά ψηλά τη γροθιά του και φαίνεται να λέει προς τους υποστηρικτές του «πολεμήστε». Πολλοί απαντούν φωνάζοντας ρυθμικά «ΗΠΑ, ΗΠΑ, ΗΠΑ».
Ο Τραμπ με διστακτικά βήματα και τη γροθιά υψωμένη κατεβαίνει μερικά σκαλιά για να πάει από σκηνή ως ένα μαύρο SUV, με τους πράκτορες να έχουν σχηματίσει γύρω του ανθρώπινη ασπίδα.
Οι περιγραφές των παρευρισκόμενων
«Πίστεψα ότι ήταν φάρσα»
Ο 37χρονος Σέιν Τσέσερ, που καθόταν ακριβώς πίσω από τον Τραμπ, δήλωσε ότι «ακούστηκε κάτι σαν ‘ποπ, ποπ, ποπ’. Πίστεψα ότι ήταν φάρσα, πυροτεχνήματα. Μετά συνειδητοποίησα την πραγματικότητα πολύ γρήγορα όταν ο πρόεδρος Τραμπ έπεσε κάτω και η Μυστική Υπηρεσία παρενέβη και ακούστηκαν κι άλλοι πυροβολισμοί».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι παιδιά που βρίσκονταν κοντά του άρχισαν να φωνάζουν. «Όλοι πανικοβλήθηκαν, ήταν χάος».
Ο Τσέσερ, που είχε πάει στο Μπάτλερ για να παρακολουθήσει τον Τραμπ από το Πίτσμπουργκ, εξήγησε ότι η θέα των τρομαγμένων παιδιών γύρω του τον ώθησε να προσευχηθεί. Μόλις ξεκίνησε, τον ακολούθησαν κι άλλοι. «Ήταν μια τόσο δυνατή στιγμή. Πιστεύω ότι προσέφερε ηρεμία σε πολλούς ανθρώπους».
«Νόμισα ότι ήταν για την 4η Ιουλίου»
Η 66χρονη Έριν Ότενράιθ δήλωσε ότι «καθόμουν στη μέση της πρώτης σειράς. Ήμουν ακριβώς μπροστά» από τον Τραμπ τη στιγμή των πυροβολισμών.
«Τον κοιτούσα. Μετά άκουσα τους πυροβολισμούς. Νόμισα ότι ήταν για την 4η Ιουλίου», όμως πρόσθεσε ότι, όταν το πλήθος είδε τους πράκτορες να πηδούν στη σκηνή και να περικυκλώνουν τον πρώην πρόεδρο, «καταλάβαμε ότι πρόκειται πραγματικά για πυροβολισμούς».
«Είδα έναν τύπο στη στέγη»
Ο Μπεν Μέισερ βρισκόταν έξω από την περίμετρο ασφαλείας της προεκλογικής συγκέντρωσης, όταν παρατήρησε δύο μέλη των υπηρεσιών επιβολής της τάξης να αναζητούν κάποιον. Ο 41χρονος άρχισε να ερευνά επίσης την περιοχή.
«Είδα έναν τύπο στη στέγη, είπα στον αστυνομικό ότι βρίσκεται εκεί. Πήγε να τον αναζητήσει», πρόσθεσε. Ο Μέισερ δεν ήταν σε θέση να περιγράψει τον άνδρα στη στέγη, αλλά είδε ότι φορούσε ένα γκρι μπλουζάκι.
Ο 57χρονος Τζιμ Μουρ βρισκόταν πίσω από τη σκηνή όταν ακούστηκαν οι πυροβολισμοί. Είδε έναν άνδρα περίπου πέντε σειρές μακριά του να δέχεται πυροβολισμό και να πέφτει στο έδαφος. Μέλη των δυνάμεων της τάξης έσπευσαν να του προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες.
Επίθεση στους δημοσιογράφους
Μόλις οι συγκεντρωμένοι συνειδητοποίησαν τη σοβαρότητα του γεγονότος, η οργή φούσκωσε.
Υποστηρικτές του Ρεπουμπλικάνου υποψήφιου άρχισαν να επιτίθενται στους δημοσιογράφους που βρίσκονταν στην προεκλογική συγκέντρωση. «Αυτό θέλετε, μίσος», φώναξε ένας άνδρας. Δεκάδες άνθρωποι έκαναν άσεμνες χειρονομίες προς το μέρος από όπου φάνηκε να προέρχονται οι πυροβολισμοί.
«Άντε, πάμε, πάμε», ούρλιαζε ένα μέλος της Μυστικής Υπηρεσίας την ώρα που άλλοι πράκτορες προσπαθούσαν να ελέγξουν τους χιλιάδες παρευρισκόμενους.
Ελικόπτερο των δυνάμεων της τάξης πετούσε πάνω από το σημείο και ένα όχημα με την επιγραφή «εκρηκτικά» πέρασε μέσα από το πλήθος.
Άλλοι παριστάμενοι καταφέρθηκαν εναντίον των διοργανωτών της εκδήλωσης και κατήγγειλαν τα κενά ασφαλείας. «Καταπληκτικός τρόπος να οργανώνετε περίμετρο ασφαλείας», είπε ειρωνικά μια γυναίκα. Κάποιοι είχαν πέσει στα γόνατα και προσεύχονταν.
«Όταν τον πήραν (σ.σ. τον Τραμπ) είχα την εντύπωση ότι ήθελαν να τον απομακρύνουν το συντομότερο δυνατό και ότι εκείνος ήθελε να μείνει. Ύψωσε τη γροθιά για να τη δούμε όλοι», δήλωσε ο 59χρονος Μπλέικ Μαρνέλ που καθόταν στην πρώτη σειρά. «Είναι μια απίστευτα θλιβερή ημέρα», συνέχισε ο ίδιος.
Ο νεκρός
Ο παριστάμενος ο οποίος έχασε τη ζωή του «σκοτώθηκε ακαριαία», καθώς «χτυπήθηκε στο κεφάλι», δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας στο τηλεοπτικό δίκτυο NBC News.
«Ακούσαμε πολλούς πυροβολισμούς, ο άνδρας που βρισκόταν δίπλα μου χτυπήθηκε στο κεφάλι, σκοτώθηκε ακαριαία κι έπεσε στη βάση των κερκίδων», είπε ο Τζόζεφ, γυναικολόγος, ο οποίος απέφυγε να πει το επώνυμό του. «Μια γυναίκα χτυπήθηκε στον ώμο ή στο χέρι» και «από εκείνη τη στιγμή τα πράγματα έγιναν χαοτικά», αφηγήθηκε.
«Ο (σ.σ. πρώην) πρόεδρος Τραμπ χτυπήθηκε στο αυτί, προτού επέμβει η Secret Service», το ομοσπονδιακό επίλεκτο αστυνομικό σώμα που είναι αρμόδιο για την φύλαξη προσωπικοτήτων στις ΗΠΑ, είπε ακόμη, σημειώνοντας πως τα πυρά χτύπησαν πρώτα τους παριστάμενους και μετά τον υποψήφιο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο άνδρας που σκοτώθηκε μάλλον βρισκόταν «στην τροχιά» των πυρών που είχαν στόχο τον πρώην πρόεδρο.
«Σχημάτισα την εντύπωση πως αρκετοί νόμιζαν αρχικά πως επρόκειτο για φάρσα», καθώς οι πυροβολισμοί έμοιαζαν σαν μερικά «πυροτεχνήματα», όμως «είδα τον άνδρα που χτυπήθηκε στο κεφάλι, τη γυναίκα στο χέρι, ήξερα από την αρχή πως δεν ήταν πυροτεχνήματα», αφηγήθηκε ο Τζόζεφ, που άκουσε επτά εκπυρσοκροτήσεις.
Ακόμη δυο άνθρωποι που τραυματίστηκαν βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση, σύμφωνα με την μυστική υπηρεσία.
Αυτή θα ήταν η τελευταία ομιλία που θα εκφωνούσε ο Ντόναλντ Τραμπ πριν από το συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων (15η-18η Ιουλίου) στο Μιλγουόκι (Ουισκόνσιν), όπου αναμένεται να λάβει και τυπικά το χρίσμα της παράταξης ώστε να είναι ο υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, όταν θα επιδιώξει —εκτός συγκλονιστικού απροόπτου— να πάρει τη ρεβάνς από τον Δημοκρατικό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
