Το Χόλιγουντ στον κατήφορο της κρίσης

Σε φάση ισχνών αγελάδων έχει εισέλθει η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία, σύμφωνα με άρθρο του Economist, που τονίζει πώς η Paramount παραπαίει και ανταγωνιστές όπως η Disney και το Netflix, χτίζουν ξανά συμμαχίες, προκειμένου να αντέξουν.

Με στούντιο ήχου τόσο μεγάλα ώστε να βολεύονται να περάσουν μέχρι και ελέφαντες, το εκατό ετών απέραντο κινηματογραφικό πλατό της Paramount Pictures στη Λεωφόρο Μέλροουζ αποτελεί ένα ζωντανό μουσείο της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Τώρα το στούντιο, ένα από τα πρώτα στον κόσμο και το τελευταίο που εξακολουθεί να εδρεύει στο κεντρικό Χόλιγουντ, πωλείται. Η βασική μέτοχος της Paramount, η Σάρι Ρέντστοουν, αναζητά αγοραστή για την παραπαίουσα αυτοκρατορία που κληρονόμησε από τον πατέρα της Σάμνερ, ο οποίος πέθανε το 2020. Εδώ και έξι μήνες οι μνηστήρες έρχονται και φεύγουν.

Στις 2 Ιουλίου έγινε γνωστό ότι ο Ντέιβιντ Έλισον, ένας από τους νέους παίκτες στον χώρο της τεχνολογίας, του οποίου η προηγούμενη προσφορά για την Paramount απορρίφθηκε τον Ιούνιο, κατέληξε σε προκαταρκτική συμφωνία για την αγορά του μεριδίου της Ρέντστοουν στην εταιρεία.

«Οι συνδρομές καλωδιακής τηλεόρασης μειώνονται ταχύτερα από ποτέ, με τον αριθμό ρεκόρ των 2,4 εκατομμυρίων Αμερικανών να ακυρώνουν τη συνδρομητική τους τηλεόραση το τελευταίο τρίμηνο»

Η ταραγμένη εικόνα της Paramount αντικατοπτρίζει την κατάσταση του Χόλιγουντ. Η βιομηχανία του θεάματος έχει εισέλθει σε μια εποχή λιτότητας. Ο κινηματογράφος υποφέρει από μακρά καχεξία, αλλιώς και long covid – οι φετινές εισπράξεις στις ΗΠΑ προβλέπεται να είναι κατά 30% χαμηλότερες από ό,τι το 2019. Οι συνδρομές καλωδιακής τηλεόρασης μειώνονται ταχύτερα από ποτέ, με τον αριθμό ρεκόρ των 2,4 εκατομμυρίων Αμερικανών να ακυρώνουν τη συνδρομητική τους τηλεόραση το τελευταίο τρίμηνο.

Το streaming, η σωσίβια λέμβος που υποτίθεται ότι θα έσωζε τις εταιρείες ψυχαγωγίας από τις βυθιζόμενες παραδοσιακές επιχειρήσεις, εξακολουθεί να είναι ζημιογόνο για όλους εκτός από το Netflix. Τα τελευταία δύο χρόνια οι συνδρομές έχουν σταθεροποιηθεί σε περίπου τέσσερις ανά νοικοκυριό στην Αμερική. Το Netflix, με 270 εκατ. συνδρομητές παγκοσμίως, συμπεριλαμβάνεται σταθερά μεταξύ αυτών στα περισσότερα σπίτια.

Streaming, όπως λέμε καλωδιακή τηλεόραση;

Η Disney, η οποία έχει καταγράψει πάνω από 200 εκατ. συνδρομές (και αναμένει να βγάλει κέρδη από το streaming το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους), φαίνεται επίσης να είναι ασφαλής. Η Amazon προφέρει δωρεάν την υπηρεσία βίντεο σε 300 εκατ. συνδρομητές Prime σε όλο τον κόσμο και δεν πηγαίνει πουθενά. Η Apple, ομοίως, μπορεί να αντέξει οικονομικά να επενδύσει χρήματα στην υπηρεσία της tv+ για όσο καιρό θέλει.

Οι υπόλοιποι δίνουν μια αποτυχημένη μάχη για δημοσιότητα. Τα τελευταία δύο χρόνια ορισμένα στούντιο έχουν χάσει περισσότερο από το ήμισυ της αγοραστικής τους αξίας. «Υπάρχουν πολλοί παίκτες. Υπάρχουν πολλοί παίκτες που χάνουν πολλά χρήματα», συνόψισε τον Μάιο ο Ντέιβιντ Ζάσλαβ, επικεφαλής της Warner Bros Discovery (wbd), ενός άλλου προβληματικού στούντιο. Ο τρόπος για να επιβιώσουν, υπαινίχθηκε ο Ζάσλαβ, ήταν να ενωθούν τα στούντιο που κάποτε ανταγωνίζονταν σκληρά.

«O πυρετός συγχωνεύσεων και εξαγορών πλανάται στον αέρα στο Χόλιγουντ», λέει ο Ρόμπερτ Φίσμαν της MoffettNathanson, μιας εταιρείας αναλυτών. Το αποτέλεσμα είναι ότι, όπως συμβαίνει με μια κακή ταινία στο post-production, η βιομηχανία κόβεται και μοντάρεται ξανά. Θα είναι το αποτέλεσμα πιο ελκυστικό;

Σίγουρα υπάρχει έντονη δράση. Τους τελευταίους μήνες η Paramount διεξήγαγε άκαρπες συνομιλίες συγχώνευσης με την Comcast, τον γίγαντα της καλωδιακής τηλεόρασης στον οποίο ανήκει η nbcUniversal, καθώς και με την wbd και τη Sony. Τον Ιούνιο η Paramount βρισκόταν στα πρόθυρα της πώλησης στον Έλισον, ο οποίος διευθύνει την εταιρεία παραγωγής Skydance Media, μόνο που η κ. Ρέντστοουν αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή. Τώρα λέγεται ότι η συμφωνία επανήλθε επειδή η Skydance βελτίωσε την προσφορά της. Μέχρι να οριστικοποιηθεί το μέλλον της Paramount, άλλες συμφωνίες είναι στον αέρα. «Ο κόσμος πεθαίνει για να ξαναβρεί η Paramount το γοητρό της», λέει ένα απογοητευμένο στέλεχος σε αντίπαλο στούντιο.

Μια άλλη εταιρεία που χρήζει ενίσχυσης είναι η wbd, η οποία προέκυψε από συγχώνευση πριν από δύο χρόνια. Η υπηρεσία της για streaming, Max, διαθέτει ταινίες βραβευμένες με Emmy, από το «Succession» μέχρι το διευρυμένο σύμπαν του «Game of Thrones«. Αλλά δεν έχει υπόβαθρο και πιστεύεται ότι χάνει χρήματα από το streaming (η εταιρεία δεν ανακοινώνει τους αριθμούς). Από τη δεύτερη επέτειο της ίδρυσής της τον Απρίλιο, είναι ελεύθερη να αγοράζει ή να πωλεί περιουσιακά στοιχεία χωρίς να της επιβάλλονται φορολογικές κυρώσεις. Ο Τζέισον Κίλαρ, πρώην επικεφαλής της Warner, δήλωσε πρόσφατα ότι δεν υπολόγιζε ότι μέσα σε 18 μήνες θα αποτελούσε μια αυτόνομη επιχείρηση.

Succession

Ένας πιθανός συνεργάτης της wbd είναι μια άλλη δευτερεύουσα πλατφόρμα srreaming, η Peacock της nbcUniversal. Ορισμένοι παρατηρητές αναρωτιούνται αν η wbd θα μπορούσε να συνάψει συμφωνία με τη Fox, η οποία πούλησε το στούντιο 21st Century στη Disney το 2019, αλλά διατηρεί τηλεοπτικά συμφέροντα, συμπεριλαμβανομένου και ενός αθόρυβα επιτυχημένου δικτύου streaming που ονομάζεται Tubi (το οποίο επεκτάθηκε στη Βρετανία στις 2 Ιουλίου). Η Fox είναι υποτιμημένη σε σχέση με το μείγμα των περιουσιακών της στοιχείων, το οποίο περιλαμβάνει ένα οικόπεδο στούντιο στο Century City, υποστηρίζει ο Φίσμαν. Ο μεγάλος άγνωστος είναι το τι θέλουν να κάνουν ο 93χρονος βασικός μέτοχός της, ο Ρούπερτ Μέρντοχ, και οι κληρονόμοι του με τη Fox, ιδίως με την ταραχώδη ειδησεογραφική της δραστηριότητα.

Αυτό μπορεί να γίνει πιο ξεκάθαρο μετά τις προεδρικές εκλογές στην Αμερική τον Νοέμβριο. Η ενδεχόμενη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προηγείται στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, περιπλέκει την εικόνα των εποπτικών ρυθμίσεων. Η απρόβλεπτη κυβέρνησή του ενέκρινε την εξαγορά της 21st Century Fox από την Disney ύψους 71 δισ. δολαρίων. Προσπάθησε όμως (ανεπιτυχώς) να σταματήσει την αγορά της Time Warner από την at&t, μια κίνηση που πολλοί απέδωσαν στην αντιπάθεια του Τραμπ για το ειδησεογραφικό κανάλι cnn της Warner. Μια δεύτερη προεδρία Τραμπ θα μπορούσε να δυσκολέψει την Comcast να κάνει μεγάλες συμφωνίες: στην εταιρεία ανήκει το ειδησεογραφικό δίκτυο msnbc, το οποίο ο Τραμπ απεχθάνεται όσο και το cnn.

Εν τω μεταξύ, οι εταιρείες ψυχαγωγίας βρίσκουν άλλους τρόπους για να συνεργαστούν. Η Disney, η wbd και η Fox θα εγκαινιάσουν το φθινόπωρο μια υπηρεσία streaming με επίκεντρο τον αθλητισμό, την Venu Sports, εφόσον το επιτρέψουν οι ρυθμιστικές αρχές. Οι υπεύθυνοι της Paramount δήλωσαν στο προσωπικό στις 25 Ιουνίου ότι βρίσκονται σε συζητήσεις με πιθανούς συνεργάτες παροχής streaming «που θα μεταμορφώσουν σημαντικά την κλίμακα και τα οικονομικά της υπηρεσίας» διεθνώς. Η Paramount και η nbcUniversal λειτουργούν ήδη μια κοινοπραξία streaming στην Ευρώπη με την ονομασία SkyShowtime.

«Οι πάροχοι υπηρεσιών streaming χάνουν περίπου το 5% των Αμερικανών συνδρομητών τους κάθε μήνα».

Οι τέως αντίπαλοι οργανώνουν επίσης τις υπηρεσίες τους. Η Disney και η wbd παρουσίασαν τον Μάιο ένα πακέτο με έκπτωση των υπηρεσιών streaming τους. Εβδομάδες αργότερα η Comcast ξεκίνησε ένα πακέτο «StreamSaver» για τους ευρυζωνικούς πελάτες της, συνδυάζοντας το Netflix, το Peacock και το Apple tv+. Στόχος είναι να μειωθεί η απομάκρυνση των πελατών, ένα πρόβλημα που καταδιώκει το Χόλιγουντ. Οι πάροχοι υπηρεσιών streaming χάνουν περίπου το 5% των Αμερικανών συνδρομητών τους κάθε μήνα, σύμφωνα με την Antenna, μια εταιρεία δεδομένων. Αυτό τους επιτρέπει να αντικαθιστούν πάνω από τους μισούς πελάτες τους κάθε χρόνο -κάτι που τα παλαιότερα στούντιο δεν έχουν συνηθίσει, καθώς προηγουμένως ασχολούνταν με τις εταιρείες της καλωδιακής τηλεόρασης, οι οποίες αναλάμβαναν την προσέλκυση πελατών.

Διευθυντικό στέλεχος υποστηρίζει, σύμφωνα με τον Economist, ότι τα πακέτα προσφορών εξασφαλίζουν «πιο υγιείς συνδρομητές»: περισσότερο περιεχόμενο σημαίνει λιγότερη αποχώρηση. Η εταιρεία Antenna υπολογίζει ότι πέρυσι η μηνιαία αποχώρηση των συνδρομητών στο πακέτο ψυχαγωγίας και αθλητισμού της Disney ήταν 3-4%, έναντι 5% περίπου μεταξύ εκείνων που παίρνουν μόνο το Disney+.

Ίσως το πιο τρανό παράδειγμα των απρόθυμων νέων συνεργασιών που αναδύονται είναι η επιστροφή της παροχής αδειών περιεχομένου. Τις πρώτες ημέρες του streaming τα στούντιο κρατούσαν το περιεχόμενό τους για τον εαυτό τους. Ο Bob Iger, το αφεντικό της Disney, παρομοίασε την παραχώρηση αδειών για σειρές της Disney στο Netflix με την «πώληση τεχνολογίας πυρηνικών όπλων σε μια τριτοκοσμική χώρα». Τώρα, καθώς τα στούντιο προσπαθούν να βελτιώσουν τις ταμειακές τους ροές, το εμπόριο…όπλων επιστρέφει στην αγορά. Αν παρατηρείτε επάνοδο τίτλων της Disney στο Netflix, όπως το «Lost» και το «Home Improvement«, είναι λόγω αυτής της τάσης.

Lost

Το wbd νοικιάζει επίσης τον ήδη υπάρχοντα κατάλογό του, συμπεριλαμβανομένων σειρών όπως το «Sex and the City» και το «Young Sheldon«. Η Paramount δήλωσε παράλληλα τον Ιούνιο ότι διερευνά περισσότερες επιλογές αδειοδότησης στον τομέα του streaming. Η δυνατότητα εκμετάλλευσης των αρχείων των ανταγωνιστών επιτρέπει σε μεγάλους χρηματοδότες όπως το Netflix να βασίζονται λιγότερο στην πρωτότυπη παραγωγή. Στην στρατηγική, δηλαδή, που προσέφυγαν πριν από μερικά χρόνια όταν ο ανταγωνισμός μεταξύ των υπηρεσιών streaming έφτασε στο απόγειό του. Στο μεταξύ το περιεχόμενο που αποκτήθηκε από το Netflix αποτέλεσε σχεδόν το ήμισυ της τηλεθέασης το δεύτερο εξάμηνο του 2023, ποσοστό στο οποίο συμπεριλαμβάνονται 11 από τις 20 σειρές της υπηρεσίας με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση, σύμφωνα με την MoffettNathanson.

Με τους συνδρομητές να κατευθύνονται ολοένα και περισσότερο προς μεγάλες πακέτα περιεχομένου, το streaming είναι «απλώς καλωδιακή τηλεόραση μέσω του διαδικτύου τώρα», καταλήγει ένα στέλεχος. Μια διαπίστωση που είναι υπερβολική, θα μπορούσε να πει κανείς, καθώς εξακολουθεί να είναι πολύ πιο εύκολο για τους θεατές να μετακινούνται μεταξύ συνδρομών, γι’ αυτό και τα κέρδη ακόμη και του Netflix δεν πλησιάζουν σε καμία περίπτωση αυτά της καλωδιακής εποχής.

Οι τιμές αυξάνονται (το Disney+ κοστίζει διπλάσια από ό,τι στο λανσάρισμά του το 2019), οι διαφημίσεις παρεισφρέουν, οι προϋπολογισμοί περιεχομένου περιορίζονται και ο ανταγωνισμός μετατρέπεται σε συνεργασία. Καθώς οι επιχειρήσεις θεάματος μετατοπίζουν την προσοχή τους από την ενίσχυση της ανάπτυξης στην επίτευξη του ισοζυγίου, το νέο Χόλιγουντ θα φαίνεται λίγο καλύτερο για τους μετόχους – αλλά λιγότερο διασκεδαστικό για το κοινό.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.