«Η Χρύσα Νικολάου του Ελευθερίου διορίστηκε Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ), με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Κυριάκου Πιερρακάκη» ανακοίνωσε επισήμως χθες η ΕΒΕ, μετά τη δημοσίευση του σχετικού ΦΕΚ (ΦΕΚ 670/τ.Υ.Ο.Δ.Δ./05.07.2024).
Τη νέα γενική διευθύντρια, της οποίας το όνομα ήταν γνωστό εδώ και μέρες στη βιβλιοθηκονομική κοινότητα, καλωσορίζει δημοσίως η ΕΒΕ και πληροφορεί το κοινό ότι είναι Αρχειονόμος, Βιβλιοθηκονόμος και Μουσειολόγος, απόφοιτη του Ιονίου Πανεπιστημίου με μεταπτυχιακές σπουδές στη Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων και την Ιστορική Δημογραφία.
Είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Τμήματος Κοινωνιολογίας. Έχει μεγάλη επαγγελματική εμπειρία στις Βιβλιοθήκες και τα τελευταία χρόνια εργάστηκε στη Βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς ως Προϊσταμένη. Στα ερευνητικά της πεδία εντάσσεται ο ρόλος της Βιβλιοθήκης στην Κοινωνία της Πληροφορίας μέσα από τη δικτύωση και τη δημιουργία κοινωνικού κεφαλαίου.
Έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα και συμμετέχει σε ποικίλες επιμορφώσεις και εκπαιδεύσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι παντρεμένη και μητέρα τριών παιδιών». Βάσει του σχετικού νόμου, η θητεία της θα είναι τετραετής, με δυνατότητα ανανέωσης για μία φορά.
Η κυρία Νικολάου επιλέχθηκε ύστερα από προκήρυξη της θέσης τον Νοέμβριο του 2023. Είχε προηγηθεί τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους ο απροσδόκητος θάνατος του γενικού διευθυντή της ΕΒΕ Φίλιππου Τσιμπόγλου, ο οποίος οργάνωσε τη μετεγκατάστασή της στο νέο κτίριο στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στην Καλλιθέα, και, μεταξύ άλλων, είχε μεριμνήσει για τη σύσταση νέου οργανισμού της ΕΒΕ, τη διασύνδεσή της με άλλες ελληνικές και διεθνείς βιβλιοθήκες και τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της σε πολλά επίπεδα. Είχε διατελέσει γενικός διευθυντής της ΕΒΕ, ερχόμενος από αντίστοιχη θέση στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου, από το 2014.
Προκλήσεις και εφόδια
Η νέα γενική διευθύντρια, όπως και ο προκάτοχός της, καλείται να ηγηθεί ενός εθνικού φορέα ο οποίος αντιμετωπίζει διαχρονικά δυσλειτουργίες και προβλήματα. Η υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση ήταν βασικά ζητήματα που απασχολούσαν τον προηγούμενο γενικό διευθυντή. Εφέτος, με τακτικό προϋπολογισμό για τις λειτουργικές δαπάνες της για το 2024 8.700.000 ευρώ, η ΕΒΕ, με ορθή προτεραιοποίηση των αναγκών και αξιοποίηση των πόρων της, έχει τη δυνατότητα υλοποίησης ουσιαστικού έργου.
Η καταλογογράφηση του υλικού της —που υπολείπεται σημαντικά του ρυθμού της εγχώριας βιβλιοπαραγωγής— και η ψηφιακή έκδοση της ετήσιας Ελληνικής Βιβλιογραφίας, αποτελεί την πρώτη και κύρια αποστολή κάθε Εθνικής Βιβλιοθήκης, και εδώ περιμένουμε αποτελέσματα. Ορισμένες από τις λοιπές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα γενική διευθύντρια είναι: Η αξιοποίηση του σημαντικού ψηφιακού αποθέματος των δημόσιων βιβλιοθηκών, το οποίο έχει περιέλθει στην ΕΒΕ και υπήρχε η σκέψη της ανάρτησής του σε ειδική ενότητα στην ιστοσελίδα της ΕΒΕ. Ο σχεδιασμός στρατηγικού σχεδίου για την ΕΒΕ αλλά και οι πρωτοβουλίες για τη χάραξη εθνικής πολιτικής για τις βιβλιοθήκες, η υποστήριξη και η καθοδήγηση του Δικτύου Ελληνικών Βιβλιοθηκών, η ανάπτυξη και διάχυση βέλτιστων βιβλιοθηκονομικών πρακτικών.
Η ανάπτυξη του Βιβλιολογικού Εργαστηρίου «Φίλιππος Ηλιού», που είχε ενταχθεί στην ΕΒΕ, και η υποστήριξη των βιβλιογραφικών εκδόσεών του – κομβικών για τη γνώση της ελληνικής βιβλιοπαραγωγής διαχρονικά και για την έρευνα στον χώρο του ελληνικού βιβλίου. Ο εμπλουτισμός και η επέκταση του Ηλεκτρονικού Αναγνωστηρίου, η ενημέρωση των αρχείων «καθιερωμένων όρων», οι ψηφιοποιήσεις σπάνιου υλικού και η ηλεκτρονική πρόσβαση των διάφορων συλλογών της ΕΒΕ.
Η διάχυση της πληροφορίας που θησαυρίζει η ΕΒΕ στην κοινωνία και η γνωριμία του κοινού με τους άγνωστους θησαυρούς της, μέσα από εκθέσεις του χειρόγραφου και έντυπου υλικού των συλλογών της –διαθέτει περισσότερους από 4.500 κώδικες από τον 9ο ως τον 19ο αιώνα–, εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις βιβλίου. Και, βεβαίως, η μέγιστη δυνατή υποστήριξη στην έρευνα και στους ερευνητές –που έχουν κατά καιρούς δημοσιεύσει παράπονα– η οποία αποτελεί επίσης βασική αποστολή της ΕΒΕ.
Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου έφθασε στην ΕΒΕ με μακρόχρονη ισχυρή διοικητική εμπειρία και επιστημονική εμπειρία στη διασύνδεση των βιβλιοθηκών και των καταλόγων τους. Η κυρία Νικολάου φθάνει στην ΕΒΕ στην Καλλιθέα έχοντας ενδελεχή γνώση του τοπίου των βιβλιοθηκών στην περιοχή (δημόσιων, ερευνητικών, πανεπιστημιακών και άλλων), η οποία είχε αποτελέσει το πεδίο έρευνας της διδακτορικής διατριβής της, με τίτλο «Δίκτυα πληροφόρησης στην οικονομία και κοινωνία» (Πάντειο Πανεπιστήμιο, 2016) και αντικείμενο, όπως διαβάζουμε στη διατριβή, «την εφαρμογή ενός συνεργατικού μοντέλου λειτουργίας φορέων πληροφόρησης, που μπορεί να αποτελέσει βασικό υποστηρικτικό παράγοντα μιας ισχυρής και βιώσιμης κοινότητας χωρίς αποκλεισμούς», ενός τοπικού πληροφοριακού συστήματος, μέσω της δικτύωσης σε επίπεδο πόλης, το οποίο «προωθεί την αστική και κοινωνική βιωσιμότητα και τη μελλοντική ανάπτυξη της Κοινωνίας της Πληροφορίας σε σχέση με το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία».
Έχει εξετάσει πώς οι βιβλιοθήκες παρέχουν από κοινού υπηρεσίες πληροφόρησης, υπηρεσίες εκμάθησης, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες για τον ελεύθερο χρόνο. Έχοντας πλέον τη διεύθυνση μιας δανειστικής βιβλιοθήκης κοινού αλλά, κυρίως, μιας ερευνητικής βιβλιοθήκης μοναδικής στην κατηγορία της, η νέα γενική διευθύντρια της ΕΒΕ έχει την πρόσκληση αλλά και τη δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου που έχει μελετήσει από το τοπικό στο εθνικό επίπεδο, προς όφελος, ευχόμαστε, των νυν αλλά και των δυνητικών χρηστών της ΕΒΕ.
