Σε ηλικία 89 ετών πέθανε στο Λος Αντζελες την Τετάρτη 3 Ιουλίου ο Ρόμπερτ Τάουν, σεναριογράφος της αριστουργηματικής «Τσάινατουν» (1974) του Ρόμαν Πολάνσκι, το σενάριο της οποίας, ένα από τα καλύτερα που έχουν ποτέ γραφτεί για τον κινηματογράφο, διδάσκεται σε πανεπιστήμια και θεωρείται πρότυπο. Για το εν λόγω σενάριο (που στηρίζεται σε ιδέα του Τάουν την οποία είχε προτείνει στον φίλο του και πρωταγωνιστή της ταινίας, Τζακ Νίκολσον), ο Τάουν βραβεύτηκε με το Όσκαρ σεναρίου γραμμένου κατευθείαν για την οθόνη. Αυτό το βραβείο ήταν το μόνο που κέρδισε η «Τσάιναταουν» που διεκδίκησε δέκα ακόμη Όσκαρ.

Η πορεία του

Ο Ρόμπερτ Μπέρτραμ Σβαρτς όπως ήταν το πραγματικό όνομά του, γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 1934, στο Σαν Πέντρο της Καλιφόρνια. Ο πατέρας του, ιδιοκτήτης καταστήματος γυναικείων ρούχων, έκανε καριέρα ως μεσίτης ακινήτων. Ο Tαουν σπούδασε αγγλική λογοτεχνία και φιλοσοφία και αποφοίτησε το 1956. Μαζί με τον φίλο του από το κολέγιο ηθοποιό Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν, σπούδασε υποκριτική με δάσκαλο τον ηθοποιό Τζεφ Κόρεϊ που ήταν στη μαύρη λίστα του μακαρθισμού. Σε εκείνη την σχολή ο Τάουν γνώρισε τον Νίκολσον ο οποίος έγινε διά βίου φίλος του.

«Γιατρός» σεναρίων

Όπως πολλοί άλλοι, ανάμεσα στους οποίους και ο Νίκολσον, έτσι και ο Τάουν ξεκίνησε στη σόου μπίζνες από τη «σχολή Ρότζερ Κόρμαν», σκηνοθέτη και παραγωγού δευτεροκλασάτων ταινιών ο οποίος είχε βοηθήσει τα μέγιστα πολλούς νεότερους καλλιτέχνες (ο Κόρμαν επίσης πέθανε φέτος). Το πρώτο σενάριο του Τάουν ήταν ένα μετα-αποκαλυπτικό έργο επιστημονικής φαντασίας που γύρισε ο Κόρμαν, Τίτλος του «Last Woman on Earth» (1960).

Από τη δεκαετία του 1960 ο Τάουν άρχισε να εκτιμάται για τη δουλειά του ως «γιατρός σεναρίων» (script doctor) παρέχοντας κρίσιμα τμήματα σε ταινίες όπως το «Μπόνι και Κλάιντ» του Άρθουρ Πεν (1967), αλλά και στον «Νονό» (1972). Εκεί η συνειδφορά του Τάουν είναι η σκηνή του κήπου ανάμεσα στον Μάρλον Μπράντο και τον Αλ Πατσίνο. Δεν είναι τυχαίο που όταν ο σκηνοθέτης του «Νονού», Φράνσις Φορντ Κόπολα, κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου σεναρίου (που γράφτηκε από κοινού με τον Μάριο Πούζο), ευχαρίστησε τον Τάουν από τη σκηνή.

Ο Τάουν ήταν γνωστός για την ικανότητά του να κατασκευάζει περίτεχνα αλλά συμπαγή σενάρια και να γράφει πικάντικους διαλόγους που μετέφεραν πλούσια και, μερικές φορές, περίπλοκα, αντιφατικά νοήματα όπως ακριβώς συμβαίνει στην «Τσάιανατάουν». Με τον Νίκολσον συνεργάστηκε στην πρώτη ταινία που ο Νίκολσον σκηνοθέτησε, το «Drive he said» (1970), στο γουέστερν «Οι φυγάδες του Μιζούρι» (1976) όπως επίσης και στην ταινία «Το τελευταίο απόσπασμα» (1973) που οδήγησε τόσο τον ηθοποιό, όσο και τον ίδιο τον Τάουνι στις υποψηφιότητες του Οσκαρ. Μια τρίτη υποψηφιότητα για Οσκαρ ήρθε για την ταινία «Σαμπού» (1975) σε σκηνοθεσία Χαλ Ασμπι και με τον Γουόρεν Μπίτι πρωταγωνιστή (και συνσεναριογράφο) και μια τέταρτη για την ταινία «Γκρέιστοουκ: Ο θρύλος του Ταρζάν, άρχοντα της ζούγκλας» (1985) του Χιου Χάντσον.

Οι Νίκολσον – Τάουν συνεργάστηκαν και στην συνέχεια της «Τσάιναταουν», το «The two Jakes» (1990) που σκηνοθέτησε ο ίδιος ο Νικολσον. Όμως αυτή η ταινία δεν είχε επιτυχία ανάλογη με εκείνη που είχε η ταινία του Ρ. Πολάνσκι. Να σημειωθεί δε ότι τον Νοέμβριο του 2019, αποκαλύφθηκε ότι ο Τάουν και ο Ντέιβιντ Φίντσερ εργάζονταν πάνω σε μια σειρά prequel της «Τσάινατουν» για το Netflix.

Και σκηνοθέτης

Το παραγωγής 1988 περίπλοκο νουάρ «Τεκίλα Σανράιζ» με τους Μελ Γκίμπσον, Μισέλ Πφάιφερ και Κερτ Ράσελ είναι η πιο γνωστή από τις τέσσερις ταινίες που ο Τάουν σκηνοθέτησε, με πρώτη την ταινία «Personal best» (1980) που τοποθετείται στον χώρο του τένις και αναφέρεται σε ένα γυναικείο ομοφυλοφιλικό έρωτα. Στον χώρο του αθλητισμού τοποθετείται και η τρίτη ταινία του Τάουν ως σκηνοθέτη, το «Χωρίς όρια» 1998 ένα βιογραφικό δράμα του δρομέα Στίβεν Πρεφοντέν.

Τελευταία ταινία του Τάουν ως σκηνοθέτη είναι το νουάρ «Ρώτα τον άνεμο» (2006) με πρωταγωνιστή τον Κόλιν Φάρελ.

Ο Τάουν έγραψε επίσης τα σενάρια τεσσάρων ταινιών του Tομ Κρουζ που έγιναν επιτυχίες: «Η φίρμα» (1993), «Μέρες κεραυνού» (1990) και οι δύο πρώτες ταινίες «Mission: Impossible» που κυκλοφόρησαν το 1996 και το 2000 αντιστοίχως.