Αντιμέτωπη με μια ακροδεξιά κυβέρνηση βρίσκεται η Γαλλία μετά τα αποτελέσματα του α’ γύρου των βουλευτικών εκλογών και την απροθυμία συμμάχων του Εμανουέλ Μακρόν να στηρίξουν οποιονδήποτε βρίσκεται απέναντι σε ακροδεξιό υποψήφιο στον β’ γύρο.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) ήρθε πρώτη (πρώτη φορά στην ιστορία της 5ης Δημοκρατίας της Γαλλίας) με 33,1% ενώ ακολουθούν ο αριστερός συνασπισμός Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) με 28% και ο κεντρώος συνασπισμός «Μαζί» του Μακρόν με 20%. Οι δεξιοί Ρεπουμπλικανοί κατατροπώθηκαν συγκεντρώνοντας μόλις 6,7%.

Η RN, που είχε λάβει 31,4% στις πρόσφατες ευρωεκλογές, δεν κατάφερε στην πραγματικότητα να αυξήσει την δύναμή της καθώς στο 33,1% που έλαβε στον α’ γύρο των βουλευτικών εκλογών προσμετράται και το 3,9% των Ρεπουμπλικανών που ακολούθησε τον πρόεδρο του κόμματος Ερίκ Σιοτί και συνασπίστηκε με την ακροδεξιά. Όμως το κόμμα της Μαρίν Λεπέν, η οποία εξελέγη από τον α’ γύρο στην εκλογική της περιφέρεια, σχεδόν διπλασίασε το ποσοστό του σε σχέση με τις βουλευτικές του 2022 (όπου είχε φέρει 18,7% στον α’ γύρο).

Το ερώτημα

Το ερώτημα πλέον είναι αν στον β’ γύρο, την ερχόμενη Κυριακή (7 Ιουλίου), οι ακροδεξιοί θα φέρουν σχετική ή απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση (289 από τις 577 έδρες).

Η συμμετοχή έφθασε στο 66,7%, σχεδόν 20 μονάδες παραπάνω από τις βουλευτικές του 2022. Λόγω του περίπλοκου εκλογικού συστήματος της Γαλλίας με τις 577 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, η υψηλή συμμετοχή έφερε 304 “τριγωνικές” αναμετρήσεις στον β’ γύρο – δηλαδή, τρεις υποψήφιοι εκπλήρωσαν τα κριτήρια για να περάσουν στον β’ γύρο σε 304 εκλογικές περιφέρειες διαλύοντας κυριολεκτικά το προηγούμενο ρεκόρ των 78 “τριγωνικών” του 1997.

Αν σε κάθε “τριγωνική” αναμέτρηση, ο ένας δημοκρατικός υποψήφιος αποσυρόταν προς όφελος του έτερου δημοκρατικού υποψηφίου προκειμένου να ανακόψουν τους ακροδεξιούς αντιπάλους τους, η RN θα βρισκόταν μπροστά σε ένα “δημοκρατικό τείχος” την ερχόμενη Κυριακή χωρίς καμία πιθανότητα για απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Όμως ο συνασπισμός του προέδρου Μακρόν φαίνεται να διαφωνεί ως προς το τι ακριβώς συνιστά “δημοκρατικό τόξο”.

Η τακτική των κομμάτων

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ, από το κόμμα Αναγέννηση του Μακρόν, επικαλέστηκε το “ηθικό καθήκον” να “εμποδιστεί η Εθνική Συσπείρωση από το να πετύχει απόλυτη πλειοψηφία” στην Εθνοσυνέλευση. Ο Φρανσουά Μπαϊρού, ηγέτης του MoDem, και ο Εντουάρ Φιλίπ, ηγέτης των Οριζόντων, που αμφότεροι συμμετέχουν στον κεντρώο συνασπισμό Μαζί του Μακρόν, ήταν πιο απροκάλυπτοι από τον Ατάλ.

Ο μεν Μπαϊρού δηλώνει ότι θα εξετάσει “κατά περίπτωση” αν θα υποστηρίξει έναν δημοκρατικό υποψήφιο απέναντι στον ακροδεξιό αντίπαλό του στον β’ γύρο, ο δε Φιλίπ ζήτησε μπλόκο τόσο στην ακροδεξιά RN όσο και στην ακροαριστερή Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν (ένα από τα τέσσερα κόμματα του αριστερού συνασπισμού NFP).

Ο Φιλίπ, που έχει υπάρξει πρωθυπουργός του Μακρόν, ανήκει στους “χολωμένους” με τον πρόεδρο που προκήρυξε πρόωρες εκλογές στέλνοντας “σπίτι τους” πολλούς από τους βουλευτές που είχαν εκλεγεί με τον συνασπισμό του το 2022. Ο ίδιος ο Μακρόν προωθούσε επί καιρό το σύνθημα “ni…ni…”, δηλαδή “ούτε…ούτε…” εννοώντας “ούτε ακροδεξιά ούτε ακροαριστερά”, όμως τις τελευταίες εβδομάδες άρχισε να βάζει νερό στο κρασί του ως προς το δεύτερο σκέλος.

Ο Μελανσόν, που σε προηγούμενες εκλογές είχε αμφιταλαντευτεί για το αν θα συμμετείχε στο άτυπο “δημοκρατικό μέτωπο” κατά της ακροδεξιάς στον β’ γύρο, μετά τα πρώτα αποτελέσματα της Κυριακής ήταν απολύτως ξεκάθαρος: ζήτησε από τους υποψηφίους του αριστερού NFP που έχουν περάσει ως τρίτοι σε “τριγωνικές” αναμετρήσεις του β’ γύρου να αποσυρθούν προς όφελος του έτερου δημοκρατικού υποψηφίου. Πολλοί το έκαναν ήδη. Η αμοιβαιότητα από τα υπόλοιπα κόμματα όμως δεν είναι σαφής.

Ο Ατάλ επικαλέστηκε δημοσίως το “ηθικό καθήκον” κατά της ακροδεξιάς, όμως δεν αναφέρθηκε ξεκάθαρα στην υποστήριξη υποψηφίων της Ανυπότακτης Γαλλίας (η οποία, από τα τέσσερα κόμματα του NFP, αποτελεί το “κόκκινο πανί” για κεντρώους και δεξιούς). Ιδιωτικώς το περιβάλλον του Ατάλ δεν αποκλείει υποστήριξη βουλευτών του Μελανσόν αλλά προσθέτει ότι θα εξετάσει το προφίλ του καθενός κατά περίπτωση – το οποίο ερμηνεύεται ως ότι το “δημοκρατικό μέτωπο” δεν θα επεκταθεί προς υποψήφιους της Ανυπότακτης Γαλλίας που πέρασαν στον β’ γύρο αλλά προέρχονται, για παράδειγμα, από το κίνημα antifa.

Όλα θα εξαρτηθούν λοιπόν από το πόσο ξεκάθαρη θα είναι η στάση των μελών του συνασπισμού του Εμανουέλ Μακρόν στον β’ γύρο και αν θα καταφέρουν να πείσουν, πρώτα τους εαυτούς τους και μετά τους ψηφοφόρους τους, να υποστηρίξουν όποιον βρίσκεται απέναντι στους υποψηφίους της ακροδεξιάς, είτε ανήκει στην ακροαριστερά είτε όχι.