Τις περισσότερες φορές, όταν η Λέξις Τζούμακ-Έιμπριου ξηλώνει καλώδια σε χαντάκια ή επισκευάζει ζημιές σε ηλεκτρικές πρίζες που εκτοξεύουν σπινθήρες, το πλήθος των ακολούθων της δεν την απασχολεί ιδιαίτερα.
Αλλά τότε, περπατώντας στο αεροδρόμιο του Λας Βέγκας, ένας άγνωστος θα τη φωνάξει με το όνομά της.
Περίπου 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι στο TikTok, το Instagram και το Facebook παρακολουθούν την Τζούμακ-Έιμπριου καθώς κάνει τη δουλειά της ως ηλεκτρολόγος στο Κορνουάλη της Νέας Υόρκης. Ίσως είστε ένας από αυτούς. Την είδατε πρόσφατα καβάλα σε ένα φορτηγό να προσθέτει πρίζες σε στύλους ηλεκτροδότησης; Ή να επισκευάζει έναν ηλεκτρικό πίνακα σε ένα υπόγειο που έχει υποστεί ζημιές από το νερό;
«Αισθάνεσαι σαν ένα απλό άτομο, μέχρι να έρθεις αντιμέτωπος με ανθρώπους και να σκεφτείς, ω, Θεέ μου, είναι αλήθεια, ο κόσμος ξέρει ποια είμαι», λέει η Τζούμακ-Έιμπριου, η 27χρονη κόρη και εγγονή ηλεκτρολόγων. Από τότε που άρχισε να δημοσιεύει βίντεο από τη δουλειά της το 2022, έχει λάβει χιλιάδες μηνύματα από χρήστες που λένε ότι τους προκάλεσε το ενδιαφέρον για την εργασία στον κλάδο.
Ο δρόμος της Τζούμακ-Έιμπριου είναι ένας από τους δρόμους που εξετάζουν όλο και περισσότεροι νέοι Αμερικανοί. Η δυσπιστία όσον αφορά το κόστος και την αξία των πτυχίων τετραετούς φοίτησης αυξάνεται και οι εγγραφές σε επαγγελματικές σχολές έχουν αυξηθεί, καθώς οι νέοι επιδιώκουν καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας που δεν απαιτούν γραφεία ή τόσα πολλά χρέη και συνοδεύονται από τη δυνατότητα να είσαι το αφεντικό του εαυτού σου.
Ο αριθμός των σπουδαστών που εγγράφηκαν σε κοινοτικά κολέγια επαγγελματικής κατάρτισης αυξήθηκε κατά 16% πέρυσι και έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που το National Student Clearinghouse άρχισε να παρακολουθεί τέτοια στοιχεία το 2018.
Η ενίσχυση αυτής της απήχησης είναι εργαζόμενοι όπως η Τζούμακ-Έιμπριου, της οποίας τα βίντεο συγκεντρώνουν εκατομμύρια προβολές. Ορισμένοι influencers αντίστοιχων επαγγελμάτων είναι τόσο δημοφιλείς, που βγάζουν περισσότερα χρήματα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ό,τι ως υδραυλικοί ή ηλεκτρολόγοι. Οι ιδιοκτήτες σπιτιού που έχουν αρχίσει να παρακολουθούν σεμινάρια «φτιάξτο μόνος σου» στο YouTube και να επιχειρούν τις δικές τους εγκαταστάσεις νεροχύτη ή ανεμιστήρα οροφής, επίσης παρακολουθούν.
Η Τζούμακ-Έιμπριου βγάζει 200.000 δολάρια το χρόνο από τα κλικ και τις συμφωνίες με εταιρείες όπως η Klein Tools και η Carhartt, αν και συνεχίζει να εργάζεται, συχνά επτά ημέρες την εβδομάδα.
«Θέλω η εταιρεία μου να καταλάβει ότι είμαι μια αξιόπιστη υπάλληλος», λέει, προσθέτοντας ότι αν μείωνε τις ώρες της, θα έχανε τις εμπορικές δουλειές που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του feed της, με τα υπερμεγέθη καρούλια καλωδίων, τα ορύγματα σε εξωτερικούς χώρους και τα βαριά μηχανήματα.
Οι επαγγελματικές φιλοδοξίες της Gen Z
Το 2021, ο υδραυλικός Εβαν Μπερνς , 23 ετών, με έδρα το Σακραμέντο της Καλιφόρνια, δημοσίευσε στο TikTok ένα βίντεο στο οποίο έδειχνε τον εαυτό του να αφαιρεί έναν θερμοσίφωνα με ένα καροτσάκι. Μέχρι να ξυπνήσει το επόμενο πρωί, είχε 470.000 προβολές, γεγονός που τον ώθησε να κάνει κι άλλα.
Ο Μπερνς, ο οποίος εργάζεται για την Motherflushers, μια εταιρεία υδραυλικών εγκαταστάσεων, λέει ότι έχει βρει τρόπους να κάνει τις υδραυλικές εγκαταστάσεις πιο ελκυστικές οπτικά. «Επιταχύνω τις διαδικασίες, κόβω όλα τα βαρετά μέρη ώστε να έχουν πραγματικά ενδιαφέρον και γρήγορο ρυθμό, και προσθέτω ωραία μουσική».
Απλά και μόνο από περιέργεια για την επαγγελματική ζωή άλλων ανθρώπων τα κλικς ολοένα και πληθαίνουν, ειδικά όταν τα βίντεο παρουσιάζουν πράγματα που οι θεατές συνήθως δεν βλέπουν – το εσωτερικό των τοίχων ενός σπιτιού, ας πούμε – ή ικανοποιούν την περιέργεια για το πώς λειτουργεί ο κόσμος, λέει ο Τζιμ Λούντερμπακ , μέχρι πρότινος διευθύνων σύμβουλος του VidCon, ενός ετήσιου συνεδρίου για influencers.
Στο TikTok, το hashtag #bluecollar συγκέντρωσε 500 χιλιάδες αναρτήσεις τους πρώτους τέσσερις μήνες του τρέχοντος έτους, σημειώνοντας αύξηση 64% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Οι αναρτήσεις με hashtag #ηλεκτρολόγος αυξήθηκαν κατά 77% το ίδιο διάστημα, ενώ οι #εργάτης οικοδομών και #μηχανικός σημείωσαν παρόμοια άλματα, αναφέρει το TikTok.
@lexi_abreu♬ WILD ONES X I GOTTA FEELING – ALTÉGO
Ανατινάζοντας στερεότυπα
Πολλές αναρτήσεις εκθειάζουν τις αμοιβές που μπορούν να λάβουν οι εργαζόμενοι. Οι αποδοχές για τις νέες προσλήψεις στις κατασκευές ξεπερνούν πλέον τις αντίστοιχες αποδοχές για τις νέες προσλήψεις σε επαγγελματικές υπηρεσίες όπως η λογιστική, σύμφωνα με στοιχεία της ADP. Οι influencers των τεχνικών επαγγελμάτων λένε ότι προσπαθούν επίσης να πατάξουν τα στερεότυπα δεκαετιών που ήθελαν τους εργάτες να λογίζονται ως μαϊμούδες ή αιχμάλωτοι σε καριέρες χαμηλού επιπέδου.
«Υπάρχει αυτή η ιδέα ότι οι περισσότεροι ηλεκτροσυγκολλητές είναι κάπως βρώμικοι, όπως και τα συνεργεία αυτοκινήτων», λέει η Χλόη Χάντσον , 31 ετών, η οποία εργάζεται ως ηλεκτροσυγκολλήτρια για την Joe Gibbs Manufacturing Solutions στο Χάντερσβιλ της Νέας Υόρκης. Η συγκόλληση λεπτών μεταλλικών ινών σε αεροσκάφη, που κάνει η ίδια, δεν έχει καμία σχέση με τα στερεότυπα, προσθέτει.
Η Χάντσον, της οποίας οι αναρτήσεις στο Instagram τη δείχνουν να συγκολλά με φουλ μακιγιάζ και μάσκαρα, περιγράφει το χώρο εργασίας της ως «το Ταζ Μαχάλ της συγκόλλησης». Ο στόχος της; Να δείξει στις γυναίκες ότι είναι εντάξει να είναι θηλυκές σε έναν ανδροκρατούμενο κλάδο.
«Το καταστήσαμε πιο ελκυστικό. Έχουμε ωραία οχήματα. Διαθέτουμε σπίτια, είμαστε επιτυχημένοι», λέει ο Ματ Πανέλα , ένας 27χρονος ξυλουργός που οδηγεί ένα Tesla και του οποίου τα λεπτομερή βίντεο ανέγερσης κουφωμάτων σπιτιών στην κεντρική Καλιφόρνια του έχουν χαρίσει ένα ισχυρό κοινό στο YouTube, μαζί με περισσότερα από 200.000 δολάρια σε ετήσιο εισόδημα από εταιρείες χορηγούς, όπως η 3Μ.
Τα πρότζεκτ συναντούν εμπόδια, όπως κακές καιρικές συνθήκες ή καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, επιβραδύνοντας τις εργασίες και δυσκολεύοντας την υλοποίηση των βίντεο που έχουν υποσχεθεί στους χορηγούς τους, λένε οι influencers.
«Δεν μπορώ να πάω να έχω περιεχόμενο αν δεν συμβαίνει τίποτα», λέει ο Πανέλα.
Νεοσύλλεκτοι προσέξτε
Όταν λειτουργούν, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να προωθήσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, ακόμη και να εμπνεύσουν νέες προσλήψεις. Στο Πάρκερ της Κολομβίας, ο Τζον Κόφμαν έχει μια κατασκευαστική εταιρεία εδώ και δεκαετίες. Αφού ο γιος του Τζαρόντ, 22 ετών, εν μέρει εμπνευσμένος από τον Πανέλα, άρχισε να εργάζεται ως κατασκευαστής κουφωμάτων και να δημοσιεύει βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι υποψήφιοι εργαζόμενοι άρχισαν να απευθύνονται στους Κόφμαν από το πουθενά – ακόμη και από άλλες πολιτείες.
«Τα νέα παιδιά δεν θα πάνε πια στα εργοτάξια να πουν: «Έι, φίλε, μπορείς να με προσλάβεις;». Ενημερώνονται πρώτα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σιγουρεύονται πρώτα ότι πρόκειται για μια νομότυπη προοπτική», λέει ο Κόφμαν ο πρεσβύτερος.
Η Pfister Faucets δαπάνησε 2 εκατομμύρια δολάρια για την παραγωγή μιας σειράς ντοκιμαντέρ στο YouTube, η οποία διανύει τώρα την πέμπτη σεζόν της, προβάλλοντας τη ζωή των υδραυλικών σε όλη τη χώρα.
Έχει ακόμα και το δικό του μουσικό κομμάτι από τον τραγουδιστή της κάντρι Κρεγκ Μόργκαν («Κάποιες μέρες δουλεύω πριν ο ήλιος φιλήσει τον ουρανό/βλέπω τον κόσμο να ξυπνάει από το κάθισμα του φορτηγού μου/είμαι εδώ έξω και κερδίζω το κομμάτι μου από την πίτα/ένα καλό και τίμιο δολάριο/όχι, δεν είναι τύχη». ) Οι εκπομπές, που αποσκοπούν στο να κάνουν τους ανθρώπους να ενδιαφερθούν για την επαγγελματική ενασχόληση με τα υδραυλικά, έχουν συγκεντρώσει 13 εκατομμύρια προβολές, με τις μισές να προέρχονται από άτομα ηλικίας 34 ετών και κάτω.
«Χωρίς υδραυλικούς, το προϊόν μας δεν μπορεί να εγκατασταθεί», λέει ο Σπένσερ Μπράουν , ανώτερος διευθυντής πωλήσεων της Pfister.
Αυτές οι φωνές έχουν σημασία, λέει η Μάντισον Κόνραντ , 26χρονη τεχνικός στην κατασκευάστρια εταιρεία Roush Yates Engines. Ως έφηβη, η Κόνραντ θυμάται ότι παρακολουθούσε βίντεο στο YouTube με γυναίκες μηχανικούς του Nascar και τα έδειχνε στη μαμά της ως απόδειξη ότι οι στόχοι της για την επαγγελματική της σταδιοδρομία ήταν εφικτοί.
Κάθε δουλειά έχει μειονεκτήματα
Τα τεχνικά επαγγέλματα δεν είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για το σώμα, λέει ο Ντέιβιντ Κόλμαν , 34χρονος τεχνίτης με ειδίκευση στις μηχανολογικές εργασίες, ο οποίος υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στην πλάτη μετά από χρόνια ερπυσμού κάτω από νεροχύτες και σε υπόγειους χώρους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτει, είναι πιο δύσκολα με άλλους τρόπους.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έφτιαξε εκπαιδευτικά βίντεο για να βοηθήσει τους συναδέλφους που ήταν νέοι στη δουλειά, και στη συνέχεια δημοσίευσε μερικά στο διαδίκτυο μετά από πρόταση ενός συναδέλφου. Τέσσερα χρόνια αργότερα, λέει ότι κερδίζει περίπου 500.000 δολάρια σε ετήσιο εισόδημα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κι από ένα πρόγραμμα μάρκετινγκ της Amazon για influencers στα πλαίσια του οποίου καλούνται να δημιουργούν βίντεο για την πλατφόρμα της λιανικής.
Η συγκεκριμένη ζωή ακούγεται καταπληκτική, αλλά ο ίδιος εθίστηκε πολύ σύντομα. Η εμμονή του να γίνεται viral τον απομάκρυνε από τα πράγματα που αγαπούσε, όπως λέει, όπως το ψάρεμα και η οικογένειά του.
«Δεν είχα κανένα κίνητρο να κάνω κάτι που δεν θα απέφερε likes, ακόλουθους και δολάρια. Υπήρχε ένα κενό», λέει.
Ο Κόλμαν εξακολουθεί να δημοσιεύει αλλά λιγότερο συχνά από ό,τι πριν, και λέει ότι αναμένει ότι το εισόδημά του θα μειωθεί. Βρήκε διέξοδο στην εκκλησία – και εστίασε εκ νέου στους λόγους για τους οποίους ξεκίνησε να κάνει αναρτήσεις εξαρχής.
«Δεν χρειάζεται να πάρεις πτυχίο για να γίνεις ευτυχισμένος ή επιτυχημένος», λέει. «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι κάτι που θα συνιστούσα σε πολλούς ανθρώπους, αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα όταν ασχολείσαι με αυτά».
Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Te-Ping Chen στην ηλεκτρονική διεύθυνση Te-ping.Chen@wsj.com.
