Μετά από εννέα ώρες αδιάκοπης συζήτησης. Με υπονοούμενα, εντάσεις κι αυτοκριτική. Μετά από 33 ομιλητές που τοποθετήθηκαν διαδοχικά, κι έκαναν τη δική τους αποτίμηση για το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα, η πολύκροτη διαδικασία της συνεδρίασης του διευρυμένου Πολιτικού Συμβουλίου του ΠαΣοΚ έφτασε στο τέλος της. Η βαριά σιδερένια πόρτα στην οδό Χαριλάου Τρικούπη 50 άνοιξε. «Ξεσφραγίστηκε». Βουλευτές και στελέχη ξεκίνησαν να αποχωρούν.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης, που μόλις είχε πραγματοποιήσει εμφανώς συγκινημένος μία ενωτική δευτερολογία, κατευθύνεται προς  το ασανσέρ. Θέλει να μεταβεί στον 6ο όροφο που βρίσκεται το γραφείο του. Εκείνη την στιγμή τον σταματά στον διάδρομό και του αποδίδει εγκάρδιο χαιρετισμό ο Πάρις Κουκουλόπουλος, ο οποίος λίγες ώρες νωρίτερα, είχε πραγματοποιήσει μία αιχμηρή τοποθέτηση κι είχε ζητήσει εκλογές. «Μπράβο πρόεδρε, έκλεισες με τον καλύτερο τρόπο» του ανέφερε χαρακτηριστικά κι ο Νίκος Ανδρουλάκης του έγνεψε χαμογελώντας. Τον ευχαρίστησε με αυτό τον τρόπο για τον πολιτισμένο διάλογο που προηγήθηκε. Ενώ ταυτόγχρόνα έδειξε με αυτή του την κίνηση, σε όσους ήταν παρόντες, πως το μήνυμα ελήφθη.

 Ο Πάρις Κουκουλούπουλος επιβεβαίωσε στο ΒΗΜΑ το περιστατικό τονίζοντας πως «με τέτοια ομιλία που έκανε ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ και τέτοιου είδους διαδικασίες η παράταξη που πονάω και πιστεύω βρίσκει ξανά την ψυχή της».

Όλα ανοιχτά από Ανδρουλάκη

Ο Νίκος Ανδρουλάκης, πήρε τον λόγο στην αρχή της συνεδρίασης κι ανέλαβε την ευθύνη του αποτελέσματος, Ανέλυσε παράλληλα όλα τα θετικά και τα αρνητικά που αυτό έφερε.

Στη συνέχεια τοποθετήθηκε ξανά στο τέλος. Σε αυτή την απολογιστική συνεδρίαση που χαρακτηρίστηκε από έντονες αντιπαραθέσεις, με πολιτικό πολιτισμό και χωρίς τοξικό λόγο, τόνισε πως όλες του οι επιλογές του ήταν αξιακές κι αυτό, γιατί μπορεί να έχει πολιτική αυτονομία από τα συμφέροντα. Επιπρόσθετα,  ανέφερε πως όλα είναι ανοιχτά. Πρόσωπα και πολιτικές. Όλα είναι πάνω στο τραπέζι και θα συζητηθούν στην Κεντρική Επιτροπή.

«Ήταν μια γόνιμη συζήτηση» δήλωσε χαρακτηριστικά και συνέχισε τονίζοντας πως «θα προσπαθήσω η πρόταση στην Κεντρική Επιτροπή να είναι όσο γίνεται πιο ενωτική και να καλύψει όλα όσα συζητήσαμε. Να βάλουμε και την πολιτική και τα πρόσωπα στην κρίση του λαού της παράταξης» ανέφερε χαρακτηριστικά.

(ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI)

Παράλληλα, επεσήμανε πως όποτε νίκησε η ψυχή του ΠαΣοΚ με την αυτονομία, το πάθος, τις αξίες και τις ιδέες της, πήγε μπροστά και στη συνέχεια στάθηκε στην ενότητα. «Για μένα η ενότητα δεν είναι μόνο λόγια, ούτε διακηρύξεις, είναι κουλτούρα. Όταν φεύγει η λέξη, είναι σφαίρα. Δε γυρνάει πίσω. Σήμερα λοιπόν, -κατά κάποιους- η άνοδος κατά 5% από τις προηγούμενες ευρωεκλογές είναι ήττα! Η άνοδος κατά 4% από τις εθνικές εκλογές του 2019 είναι ήττα! Αναλαμβάνω την ευθύνη για τις δυσλειτουργίες αλλά όχι να γίνεται και μια καθολική απαξίωση μιας ανοιχτής περιόδου, κατά τη διάρκεια της οποίας το κόμμα έφτιαξε ένα σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, με θεματικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα. Αλλά αυτοί οι οποίοι σήμερα ψέγουν το πρόγραμμα, επί τέσσερις μήνες δεν έστειλαν ούτε ένα email για τον τομέα τους» ανέφερε δείχνοντας πως όλοι πρέπει να δουλεύουν για το κοινό καλό της παράταξης, αλλά κι ο καθένας από το δικό του μετερίζι.

 Σαχινίδης: Ποιός είναι ο Μπέρια του κόμματος;

Λίγο πριν την λήξη της διαδικασίας ο Φίλιππος Σαχινίδης εξαπέλυσε δριμεία κριτική κατά του Νίκου Ανδρουλάκη παρομοιάζοντας τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ με τον Κιμ Γιονγκ Ουν.  «Αν δείτε τον Κιμ Γιονγκ Ουν να χτυπάει και να κρυφοκοιτάζει εδώ μέσα μην παραξενευτείτε. Θα είναι γιατί θέλει να πάρει μαθήματα από το πώς λειτουργεί το κόμμα» είπε ο  κ. Σαχινίδης ο οποίος  αναρωτήθηκε στη συνέχεια «και επειδή ακούω για διαγραφές, ο Μπέρια του κόμματος ποιος είναι να του στέλνω τα άρθρα μου πριν τα βγάλω;».

Ποιοι ζήτησαν εκλογές

Ο πρώτος που πήρε τον λόγο και αντέδρασε ήταν ο Πέτρος Ευθυμίου που έκανε σκληρή κριτική προς την ηγεσία. «Όποιος μιμείται τον Ανδρέα κινδυνεύει να γίνει πολιτικός νάνος» ανέφερε χαρακτηριστικά ενώ σύμφωνα με πληροφορίες δήλωσε πως «προσωπικά δεν δέχομαι τίποτα από όσα άκουσα. Είμαστε, με αυτά που ακούω, σαν γραφειοκράτες και περιπτωσιολόγοι». Ο κ. Ευθυμίου τόνισε πως το κόμμα χρειάζεται «αναβάπτιση».

Ο Θεόδωρος Μαργαρίτης από τη μεριά του μίλησε για ένα γερασμένο κόμμα και πως το ΠαΣοΚ μοιάζει με ένα ΚΚΕ του κέντρου και ζήτησε προσφυγή στις κάλπες όπως έγινε το 2017 που ήταν πρόεδρος η Φώφη Γεννηματά.

Εκλογές και μάλιστα το Φθινόπωρο ζήτησε ο πρώην γραμματέας Μανωλης Χριστοδουλάκης. «Χρειάζεται πολιτική επανεκκίνηση της παράταξης» ανέφερε χαρακτηριστικά και συνέχισε τονίζοντας πως «δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Συντεταγμένη διαδικασία εκλογής Προέδρου το φθινόπωρο, με όρους μαζικότητας και εξωστρέφειας που θα προσδώσει νέα δυναμική, και μετέπειτα, συνέδριο χάραξης πολιτικής και εκλογής οργάνων, ως εφαλτήριο της πολιτικής διεύρυνσης του χώρου. Με απόφαση Προέδρου, όπως προβλέπεται στο καταστατικό μας».

Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος μίλησε για μία κεντροαριστερά χωρίς τον Στέφανο Κασσελάκη κι έβαλε το πλαίσιο για τις εσωκκομματικές εκλογές. Ζήτησε να έχουν τελειώσει όλες οι διαδικασίες μέχρι το τέλος 2024. Παράλληλα επεσήμανε πως «η επίκληση της διαπλοκής χρησιμοποιείται πάντα για να δημιουργηθεί εσωτερικός εχθρός» κατέληξε.

Ο Πάρις Κουκουλόπουλος κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του ζήτησε να πάρει ο Νίκος Ανδρουλάκης την πρωτοβουλία έτσι ώστε να ξεκινήσει μια σοβαρή συζήτηση για όλα, με πολιτικούς κ όχι τηλεοπτικούς όρους. Ανέφερε επίσης ότι πρέπει να καταθέσει η ηγεσία ένα πλήρες και σφιχτό χρονοδιάγραμμα, που θα περιλαμβάνει έστω ενδεικτικά και την ημερομηνία των εκλογών.

Αίσθηση έκανε και η τοποθέτηση του Κώστα Σκανδαλίδη που εμφανίστηκε ενωτικός και σκληρός. Ανέφερε πως ο Νίκος Ανδρουλάκης έπρεπε να είναι πιο γενναίος στη συνέντευξη που παραχώρησε, δύο ημέρες πριν και ζήτησε να εγγυηθεί η ηγεσία τις απαραίτητες αλλαγές. Αν δεν μπορεί να τις κάνει τότε να πάει το ΠαΣοΚ σε εκλογές.

«Κάλπη αναγέννησης» και μάλιστα «όσο νωρίτερα και με συμμετοχή, τόσο καλύτερα» ζήτησε και ο Παύλος Γερουλάνος κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης υπογραμμίζοντας και τη σημασία της επικοινωνίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Εκλογές ζήτησε και η Έφη Χαλάτση μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου, ενώ η Νάντια Γιαννακοπούλου επεσήμανε πως οι εκλογές πρέπει να γίνουν, μετά από συζήτηση, σε εύλογο χρόνο δηλαδή το Φθινόπωρο.

Αυτοκριτική με μομφές

Ανάμεσα στους 33 ομιλητές που γράφτηκαν στον κατάλογο της συνεδρίασης του διευρυμένου Πολιτικού Συμβουλίου ακούστηκαν πολλές απόψεις και ο κάθε ομιλητής έκανε τον απολογισμό του.

Ο Μιχάλης Κατρίνης δήλωσε μεταξύ άλλων πως δεν είναι συμβιβασμένος με ένα κόμμα του 13 ή του 15% που παίζει μεταξύ της δεύτερης και τρίτης θέσης και πως θέλει ένα κόμμα που να κερδίζει στις εκλογές.  Στρατηγική επιλογή του ΠαΣοΚ πρέπει αν είναι η προγραμματική συνεργασία με τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης.

Ο Δημήτρης Μάντζος τόνισε πως «διαχειριζόμαστε μια ήττα ενώ δεν χάσαμε. Δεν ήταν αυτονόητο τίποτα. Ούτε υπήρχαν φυσικές δυνάμεις που θα μας έσπρωχναν προς τη δεύτερη θέση, όλα απαιτούν δουλειά» δήλωσε χαρακτηριστικά και επεσήμανε πως «έπρεπε να γίνει συζήτηση εδώ και όχι βιαστικά στα ΜΜΕ. Αδικεί τους εαυτούς μας και τον αγώνα μας η εικόνα στον δημόσιο λόγο. Να μιλήσουμε πολιτικά. Να βρούμε πού διαφωνούμε, αν διαφωνούμε. Με ορούς πολιτικούς, προγραμματικούς. Όχι προσωπικά. Μην κάνουμε το προσωπικό πολιτικό. Ας ξανασυστηθούμε πολιτικά όλοι στα μέλη μας. Θα έχουμε πετύχει ένα μεγάλο βήμα, πολύ ουσιαστικό και ωφέλιμο για την δημοκρατική προοδευτική παράταξη» κατέληξε.

Ο Παύλος Χρηστίδης πρόταξε την ενότητα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του. Επεσήμανε πως «ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η ανασυγκρότηση της παράταξης» και  αναφέρθηκε στην ανάγκη για ανασυγκρότηση δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «συζήτηση πρέπει να είναι ειλικρινής, ανοιχτή, με όρους καθαρούς. Γενναία αποτίμηση, σοβαρή αυτοκριτική, καθαρές λύσεις στον σχεδιασμό από εδώ και πέρα».

Στην κοινή συνεδρίαση ΚΟ και Πολιτικού Συμβουλίου του ΠαΣοΚ τοποθετήθηκε και η βουλευτής Λάρισας Ευαγγελία Λιακούλη, η οποία δήλωσε πως «δεν αρέσουμε» με τους παρόντες να σχολιάζουν καυστικά πως θέλει με αυτή την ατάκα να αντιγράψει τη Μελίνα Μερκούρη, που στο παρελθόν είχε πει κάτι αντίστοιχο στον Ανδρέα Παπανδρέου. Παράλληλα, επεσήμανε μεταξύ άλλων πως «ουσιαστική αποτίμηση δεν σημαίνει μόνο διαπίστωση, αλλά και πολιτική απόφαση για το πώς θα προχωρήσουμε, ποιες συγκεκριμένες διορθωτικές κινήσεις θα κάνουμε, με ποιο τρόπο, σε ποιο χρόνο και ποιος θα εγγυηθεί όλων αυτών», ανέφερε η γραμματέας της Κ.Ο. του ΠαΣοΚ.

Η Μιλένα Αποστολάκη στάθηκε στο λεκανοπέδιο και τον παρεμβατικό ρόλο των βουλευτών που δεν έχει καμία σχέση με εκείνον στην περιφέρεια. «Στο λεκανοπέδιο αξιολογείται η κυβερνησιμότητα του κόμματος. Και αυτή την προσδοκία δεν καταφέραμε να την εκφράσουμε με δυναμισμό και προοπτική» δήλωσε χαρακτηριστικά και ζήτησε μικρότερα και πιο ευέλικτα όργανα.

(ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI)

Ο Νίκος Μίλης τόνισε πως οι κεντρικές πολιτικές επιλογές όχι μόνο δεν τραυμάτισαν αλλά ενίσχυσαν την παράταξή με την κατάκτηση ποσοστιαία του πολιτικού κέντρου. «Όσοι ζητούν σήμερα την επίσπευση των εκλογών για πρόεδρο χωρίς άλλο διάλογο, άραγε υπηρετούν την ενότητα και τις θεσμικές μας λειτουργίες» αναρωτήθηκε

Το «θα μιλήσω στα όργανα» σημαίνει ότι πιστεύουμε ότι η πολιτική δεν πρέπει να ‘ναι γεμάτη αυτοαναφορικότητα. Ότι εδώ έχουμε ένα κόμμα, μία συλλογικότητα. Όλοι μαζί το έχουμε. Και όλοι μαζί μπορούμε ή να το ζημιώσουμε ή να το ανορθώσουμε» ανέφερε ο Στέφανος Παραστατίδης. Ο κ. Παραστατίδης συνέχισε την τοποθέτησή του δυσαρεστώντας τους συνομιλητές του τονίζοντας μεταξύ άλλων πως «δεν εμπνέουμε, σύντροφοι. Λείπουν οι φρέσκιες ιδέες, η κοινωνική όσμωση, η κινηματική δράση, η συλλογική αντίληψη, η μεγάλη ματιά. Απουσιάζουν οι ορίζουσες και οι συντεταγμένες που οριοθετούν το ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο, τις κοινωνικές μας αναφορές , τις διαιρέσεις και τις συγκρούσεις μας. Ακολουθούμε, δεν ηγούμαστε».

 Πολιτική ήταν και η τοποθέτηση του Χάρη Καστανίδη ο οποίος έχει εκφράσει αρκετές τη διαφωνία του με την ηγετική ομάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Καστανίδης δεν έβαλε θέμα εκλογών, ωστόσο ζήτησε να δημιουργηθεί μία επιτροπή που θα αναλάβει να δει τα περιθώρια προγραμματικών συγκλήσεων με όμορους πολιτικούς χώρους, ώστε να ανοίξει και να μεγαλώσει η παράταξη.

Ενωτικός ο Γιώργος Παπανδρέου

Λίγες ώρες πριν τελειώσει η κρίσιμη συνεδρίαση του διευρυμένου οργάνου ο Γιώργος Παπανδρέου αποχώρησε. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει όλη τη συνεδρίαση γιατί βρισκόταν σε τηλεδιάσκεψη με τον Τόμας Μπαχ για την εκεχειρία. Το μήνυμα της εκεχειρίας είναι επίκαιρο ανέφερε στους δημοσιογράφους, καθώς υπάρχουν πόλεμοι σε Γάζα, Ουκρανία σε περιοχές της Αφρικής. Σε ερώτηση για την εκεχειρία στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ απάντησε πως δεν την χρειαζόμαστε γιατί είμαστε σύντροφοι. «Έχουμε διαφορετικές απόψεις αλλά κοινές αγωνίες κι αυτό είναι το θετικό» κατέληξε.