15 χρόνια Μουσείο Ακρόπολης: Ανοίγει το «Μουσείο της Ανασκαφής»

Από τις 26 Ιουνίου 2024 ανοίγει για το κοινό το «Μουσείο της Ανασκαφής» του Μουσείου Ακρόπολης, πάνω στη συμπλήρωση των 15 χρόνων λειτουργίας του. Πρόκειται για το «μουσείο κάτω από το μουσείο, το οποίο αγγίζει πολλές πτυχές της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας στην αρχαιότητα», όπως είπε ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης στη σημερινή παρουσίαση των πεπραγμένων του μουσείου για το χρονικό διάστημα του τελευταίου έτους, από τον Ιούνιο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024.

Στις νότιες παρυφές του χώρου της ανασκαφής, οι επισκέπτες θα ανακαλύψουν ότι δημιουργήθηκε ένα πρωτοποριακό περιβάλλον για να υποδεχθεί 1150 αντικείμενα, από τα χιλιάδες που άφησαν πίσω τους οι άνθρωποι που έζησαν εδώ για περισσότερα από 4.500 χρόνια. Το «Μουσείο της Ανασκαφής» θα ανοίξει αυτό το καλοκαίρι χωρίς επιπλέον επιβάρυνση στο εισιτήριο εισόδου στο Μουσείο Ακρόπολης, ωστόσο από τον ερχόμενο χειμώνα και από την 1^η Νοεμβρίου το αντίτιμο του εισιτηρίου θα αυξηθεί συνολικά κατά 5 ευρώ, δηλαδή από 15 ευρώ που είναι σήμερα θα ανέλθει στα 20 ευρώ συνολικά. Το μειωμένο εισιτήριο για το μουσείο θα παραμείνει στα 10 ευρώ.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΝΑΣΚΑΦΗΣ ΑΦΙΣΑ @ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Το Τμήμα Συλλογής Κλασσικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων συνέχισε και ολοκλήρωσε την τεκμηρίωση στο Σύστημα Διαχείρισης Συλλογών (Museumplus) των 1150 αντικειμένων που παρουσιάζονται στο νέο «Μουσείο της Ανασκαφής», αλλά και των έργων που φυλάσσονται στις αρχαιολογικές αποθήκες. Τα 1150 λήμματα των αντικειμένων της έκθεσης της ανασκαφής, με φωτογραφίες και σχέδια, προετοιμάζονται και ελέγχονται τεχνικά για να αναρτηθούν άμεσα στην ιστοσελίδα του Μουσείου, εμπλουτίζοντας την ψηφιακή συλλογή των ήδη υπαρχόντων 2.246 αντικειμένων.

Τα γλυπτά του Παρθενώνα και η Τουρκία

Την σημερινή συνέντευξη τύπου για τον απολογισμό της χρονιάς 2023-2024 μονοπώλησε η συζήτηση για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, μετά τις πρόσφατες δηλώσεις της εκπροσώπου της Τουρκίας στην Ολομέλεια της UNESCO, Ζεϊνέπ Μποζ, για την απουσία τουρκικού φιρμανιού που να νομιμοποιεί την αγορά των γλυπτών από τον Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν. Σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για τη διεκδίκηση των γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο, ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης επανέλαβε μια ήδη γνωστή θέση της ελληνικής πολιτείας, δηλαδή, ότι «στρατηγική που ανακοινώνεται δεν είναι στρατηγική».

Ο ίδιος επισήμανε ότι δεν υπάρχει νομικός ορίζοντας για τη διεκδίκησή τους αλλά παγκόσμιος, με πολλές χώρες να συναινούν υπέρ της επιχειρηματολογίας της ελληνικής πλευράς, η καθεμία για τους δικούς της λόγους.  Αναφέρθηκε, επίσης, στην απόφαση της UNESCO τον Σεπτέμβριο του 2021 ότι το θέμα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα πρέπει να τεθεί σε διακυβερνητικό επίπεδο. «Υπάρχει η παγκόσμια κοινή γνώμη και η πίεση προς αυτή την κατεύθυνση. Και η UNESCO όπως και όλοι μας, λογοδοτούμε με τις πράξεις μας», είπε ο κ. Σταμπολίδης.

Ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης στάθηκε στην θετική και «συγκινητική επιβεβαίωση της Τουρκίας» σε σχέση με το ανύπαρκτο φιρμάνι του Έλγιν για την αγορά των γλυπτών του Παρθενώνα, με βάση τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς, κατά την 24^η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP).

UNESCO ICPRCP

Η ελληνική αντιπροσωπεία που έχει οριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού (ο κ. Σταμπολίδης αποτελεί μέλος αυτής της αντιπροσωπείας ως Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης), παρουσίασε εκτενώς τις θέσεις της Ελλάδας στο ζήτημα των γλυπτών. «Πρέπει να πω ότι οι προσπάθειες (σ.σ. για την επανένωση των γλυπτών στο Μουσείο Ακρόπολης) συνεχίζονται, είτε σας ανακοινώνονται είτε όχι», είπε. «Πολλοί λίγοι θα ξέρετε ότι σε στρογγυλή τράπεζα της UNESCO στις 27 Ιουνίου του 2023 με θέμα ‘’Νέες μορφές συμφωνίας και συνεργασίας στον τομέα της επιστροφής πολιτιστικών αγαθών’’, όπου συμμετείχε το Μουσείο Ακρόπολης, μας ζήτησαν την πρακτική που ακολουθήθηκε για την επανένωση του θραύσματος Fagan», συμπλήρωσε για το θραύσμα που βρίσκεται πλέον μόνιμα στην ανατολική ζωφόρο του Παρθενώνα στο Μουσείο Ακρόπολης από το Μουσείο A. Salinas. «Διαπραγματευόμαστε για τα γλυπτά ως ομάδα που εκπροσωπεί τη χώρα», σημείωσε.

Το σουλτανικό φιρμάνι, ο Έλγιν και ο Βύρωνας

Θυμίζουμε ότι στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για την συμπλήρωση 200 χρόνων από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα, το Μουσείο Ακρόπολης εκθέτει από τις 26 Απρίλιου, το φιρμάνι του Σουλτάνου Μαχμούτ Δ’ που χορηγεί την άδεια στον Λόρδο Βύρωνα να ταξιδέψει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και ιδιαίτερα στην σημερινή Ελλάδα και στη Μικρά Ασία. Το φιρμάνι αυτό αντιπαραβάλλεται με το αντίστοιχο φιρμάνι- διαβατήριο του 1802, υπογεγραμμένο από τον Σουλτάνο Σελίν Γ΄, ώστε να είναι ορατή, μέσα σε μια 8ετία, η δυνατότητα αλλαγής του τύπου ενός επίσημου σουλτανικού εγγράφου. «Δεν αλλάζει σε τίποτα», παρατήρησε ο καθηγητής Νικόλας Σταμπολίδης.

ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΚΑΙ ΒΥΡΩΝΑΣ @ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. ΠΑΡΙΣ ΤΑΒΙΤΙΑΝ

«Φέραμε και αυτό που υποτίθεται ότι είναι σουλτανικό φιρμάνι, τη μετάφραση στα ιταλικά του υποτιθέμενου φιρμανιού που έδινε την άδεια στον Έλγιν να γκρεμίσει και να πάρει τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Το ίδιο το έγγραφο που προσκομίστηκε 14 χρόνια μετά από το 1801-1802, δηλαδή το 1816 όταν έπρεπε να ‘’ντύσουν’’ με τίτλους την νομιμότητα της αγοράς των μαρμάρων του Παρθενώνα από τον Έλγιν, γράφει ότι πρόκειται για ένα γράμμα. Δεν ήταν σουλτανικό έγγραφο. Δύο φορές, ακόμα και στο ιταλικό έγγραφο, αναφέρεται η πρόταση ‘’να φτιάξουν εκμαγεία’’. Αν είναι να πάρουν τα πρωτότυπα γλυπτά που δήθεν ήταν επιτρεπτό, τι τα ήθελαν τα εκμαγεία; Είναι λογικές αλληλουχίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν». Η συμβολική έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας» που σχετίζεται με την αρπαγή των αρχιτεκτονικών γλυπτών του Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν, θα παραμείνει ανοιχτή στο φουαγιέ του Μουσείο Ακρόπολης έως τις 31 Αυγούστου 2024 χωρίς εισιτήριο.

Η επισκεψιμότητα του Μουσείου Ακρόπολης

Σύμφωνα με τα στοιχεία για την επισκεψιμότητα του Μουσείου Ακρόπολης, το β΄ εξάμηνο του 2022 επισκέφθηκαν το μουσείο 884.583 επισκέπτες, ενώ το α΄ εξάμηνο του 2023 η επισκεψιμότητα ανήλθε σε 925.211 επισκέπτες. Το β΄ εξάμηνο του 2023 ο αριθμός των επισκεπτών του μουσείου προσέγγισε συνολικά τους 979.245 επισκέπτες και το α΄ εξάμηνο του 2024, δηλαδή μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο στις 15 Ιουνίου 2024, τους 904.541 επισκέπτες, ενώ η εκτίμηση του Μουσείου Ακρόπολης είναι ότι οι επισκέπτες θα ξεπεράσουν το 1.000.000 συνολικά στο α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους.

Σε σχέση με την επισκεψιμότητα του Μουσείου Ακρόπολης καθώς έχουμε μπει για τα καλά στην θερινή τουριστική περίοδο, ο Νικόλαος Σταμπολίδης επισήμανε ότι «εμείς δεν έχουμε φτάσει το ταβάνι για να σταματήσουμε την προσέλευση του κοινού προς το μουσείο, αν υπάρξει μια μέρα δύσκολη που μπορεί να μαζευτεί πολύς κόσμος. Νομίζω και η διεύθυνση υποδοχής αλλά και το τμήμα της φύλαξης ανταποκρίνονται πολύ καλά σε αυτό». Σημειώνουμε ότι η συνολική επισκεψιμότητα του Μουσείου για το έτος 2023 προσέγγισε τους 1.904.456 επισκέπτες ξεπερνώντας την επισκεψιμότητα του 2019 αλλά και εκείνη της πρώτης χρονιάς που άνοιξε το Μουσείο το 2009.