Μια Ιαπωνία – 120 εκατομμύρια – ήταν συνολικά οι αναγκαστικά εκτοπισμένοι στον κόσμο τον Μάιο, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα εν όψει της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων στις 20 Ιουνίου. Αν όλοι μαζί έφτιαχναν μια χώρα, θα ήταν η 12η πολυπληθέστερη στον κόσμο σήμερα.

Τα πρωτεία στην αύξηση κατέχει τον τελευταίο χρόνο το Σουδάν, όπου περισσότεροι από 7,1 εκατ. εκτοπίστηκαν εντός της χώρας και άλλοι 1,9 εκτός από τον Απρίλιο του 2023 ως τον Απρίλιο του 2024. Ακολουθούν η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Μιανμάρ, η Λωρίδα της Γάζας όπου 1,7 εκατ. άνθρωποι (το 75% του πληθυσμού) εκτοπίστηκαν εσωτερικά και η Συρία που παραμένει συνολικά η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό εκτοπισμένο εντός και εκτός – 13,8 εκατ.

Αυξητική τάση για 12η χρονιά

Η έκθεση, που καταγράφει τις πάγκοσμιες τάσεις το 2023, επιβεβαιώνει την αυξητική τάση που παρατηρείται παγκοσμίως για 12η συνεχόμενη χρονιά, φέρνοντας σήμερα τον αριθμό των αναγκαστικά εκτοπισμένων σε ύψος-ρεκόρ. «Πίσω από τους αυξανόμενους αριθμούς υπάρχουν αμέτρητες ανθρώπινες τραγωδίες», δήλωσε ο Φίλιπο Γκράντι, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Οι κυριότερες αιτίες

Οι κυριότερες αιτίες του εκτοπισμού είναι οι συγκρούσεις, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η κλιματική κρίση. Τον τελευταίο χρόνο η μεγαλύτερη αύξηση προήλθε από ανθρώπους που εκτοπίστηκαν εντός της χώρας τους για να αποφύγουν συγκρούσεις, και έφθασαν συνολικά τα 68,3 εκατ. – αύξηση σχεδόν 50% σε μια πενταετία.

Οι περισσότεροι πρόσφυγες που φεύγουν από την πατρίδα τους καταφεύγουν σε γειτονικές χώρες. Το 75% αυτών έχουν καταφύγει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Η χώρες με τους περισσότερους πρόσφυγες

Η χώρα που φιλοξενεί τους περισσότερους πρόσφυγες αναλογικά με τον πληθυσμό της είναι η Αρούμπα (1:5) και ακολουθεί ο Λίβανος (1:6).

Τα πρωτεία στις αιτήσεις ασύλου

Και ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν τα πρωτεία στις αιτήσεις ασύλου στη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης, το 2023 ήταν πρώτες οι ΗΠΑ με 1,2 εκατ. αιτήσεις και ακολουθούν η Γερμανία (329.100), η Αίγυπτος (183.100), η Ισπανία (163.200) και ο Καναδάς (146.800).

Αφγανοί οι περισσότεροι πρόσφυγες

Οι Αφγανοί συνεχίζουν να φεύγουν μαζικά από τη χώρα τους – 741.400 αφγανοί έγιναν πρόσφυγες το 2023, φέρνοντας το συνολικό αριθμό των Αφγανών προσφύγων σε 6,4 εκατ., τον μεγαλύτερο προσφυγικό πληθυσμό στον κόσμο. Οι περισσότεροι ζουν στο Ιράν και στο Πακιστάν.

Οι αναγκαστικά εκτοπισμένοι Ουκρανοί έφθαναν τα 9,7 εκατ. στο τέλος του 2023, με τους 3,7 εκατ. να παραμένουν εντός της χώρας.

Επιστροφή στη χώρα προέλευσης

Από την άλλη πλευρά, περισσότεροι από 5 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένοι και 1 εκατ. πρόσφυγες επέστρεψαν στο σπίτι τους το 2023 – οι 1,3 εκατ. από τους εκτοπισμένους και οι 324.600 από τους πρόσφυγες ήταν Ουκρανοί.

Οι πρόσφυγες στον κόσμο το 2023, αυτοί δηλαδή που έχουν καταφύγει σε άλλη χώρα, έφθασαν τα 43,4 εκατ. (+7% σε σχέση με το 2022). Τους περισσότερους πρόσφυγες φιλοξενεί το Ιράν (3,8 εκατ.) και ακολουθούν η Τουρκία (3,3 εκατ.), που βρισκόταν επί πολλά χρόνια στην πρώτη θέση, η Κολομβία (2,9 εκατ.), η Γερμανία (2,6 εκατ.) και το Πακιστάν (2 εκατ.).