Η πιο απροσδόκητη φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ότι «το 41% δεν υπάρχει πια σήμερα». Λίγες ώρες μετά τις ευρωεκλογές και το 28,31% της ΝΔ, το κατώτερο όριο που της έδιναν οι δημοσκοπήσεις, ο πρωθυπουργός έσπευσε να αποδεχθεί το επιχείρημα περί αλαζονείας που του απηύθυναν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠαΣοΚ. Και το αποδέχθηκε χωρίς να αφήνει αμφιβολίες προσθέτοντας ότι «αν κάποιοι είδαν τον κόσμο από πολύ ψηλά είναι καιρός να τον δουν και από πιο χαμηλά».
Στην προεκλογική περίοδο η πρωθυπουργική απάντηση σε αυτές τις κατηγορίες ήταν ότι το 41% του το έδωσε ο λαός επειδή τον εμπιστεύτηκε και ότι δεν πρόκειται για επίδειξη αλαζονείας της κυβέρνησης του. «Μήπως να σκεφτείτε γιατί εσάς από το 32% σας πήγε στο 17%;», ρώτησε την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ σε μια κοινοβουλευτική συζήτηση τον Μάιο.
Οι ευρωεκλογές δεν είναι εθνικές εκλογές, στις οποίες τα διακυβεύματα είναι άμεσα και επείγοντα. Κάποιος πρέπει να επιλεγεί για να κυβερνήσει από την επομένη των εκλογών. Ο Κ. Μητσοτάκης, παρά την πτώση των ποσοστών της ΝΔ, είναι ακόμα πρώτος, με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο και τον τρίτο, οι οποίοι μάχονται να διατηρήσουν τον θώκο τους και τα κόμματά τους ενωμένα. Καμία πολιτική πίεση δεν υπήρχε ώστε να σπεύσει να προσχωρήσει στην κριτική των αντιπάλων του, έστω και αν η κάλπη του άνοιξε τα μάτια για τα καλάμια που κυκλοφορούσαν γύρω του. Μέχρι το 2027 που θα ολοκληρωθεί η δεύτερη θητεία του, όπως έχει προαναγγείλει, υπάρχει πολύς χρόνος για να κερδίσει το χαμένο έδαφος.
Η πίεση είναι άλλου είδους. Το ποσοστό που έλαβε επιβάλλει διορθωτικές κινήσεις στην κυβέρνηση, ο αναγκαστικός ανασχηματισμός όμως έχει μεγάλες δυσκολίες επειδή η ΝΔ δεν έχει σπουδαίο πάγκο. Τις προηγούμενες φορές ανακυκλώθηκαν και πρόσωπα που εκδιώχθηκαν ως αποτυχημένα ή και ανίκανα από προηγούμενα κυβερνητικά σχήματα, αλλά ξαφνικά έλαβαν άφεση. Ο πολίτης μένει να αναρωτιέται που βρίσκεται το λάθος. Η ΝΔ ως κόμμα δεν βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από τα υπόλοιπα, δυσκολεύεται να παράξει πολιτική και στελέχη. Από αυτή την άποψη, η διεύρυνση προς το κέντρο δεν ήταν μόνο επιλογή, ήταν και ανάγκη.
Επίσης, η αποτίμηση του κακού αποτελέσματος πάσχει. Φυσικά έπαιξε ρόλο η ακρίβεια, η δυσαρέσκεια των ελεύθερων επαγγελματιών για τη φορολόγηση, ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, η κατάσταση στα επείγοντα των νοσοκομείων, και ούτω καθ΄ εξής. Όλα αυτά τα επιμέρους, όμως, ενώθηκαν για πρώτη φορά σε ένα μεγαλύτερο ρεύμα δυσαρέσκειας. Στο βάθος υπάρχουν διαψευσμένες προσδοκίες, για το κράτος που δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά και δεν έγινε πιο αποτελεσματικό με κορυφαίο παράδειγμα το ΑΣΕΠ. Για τα εισοδήματα που αυξήθηκαν κατά 167 ευρώ μικτά, πάνω κάτω όσο ο λογαριασμός μιας τετραμελούς οικογένειας ένα σαββατοκύριακο στο σούπερ μάρκετ. Για την έκρηξη της βίας και της εγκληματικότητας, για τη διάβρωση του κράτους δικαίου, για την έλλειψη προστασίας απέναντι στις φυσικές καταστροφές.
Κυρίως, όμως, για την απώλεια της αίσθησης ασφάλειας που συνόδευε τον Κ. Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία το 2019, ότι δηλαδή οι πειραματισμοί και οι περιπέτειες έλαβαν τέλος, ότι θα ερχόταν η κανονικότητα και μια κυβέρνηση που θα νοιαζόταν για τους πολίτες, οι οποίοι είχαν δεινοπαθήσει στα χρόνια των μνημονίων.
Η ΝΔ πήγε από το 41% στο 28% επειδή αναπαρήγαγε τον παραδοσιακό εαυτό της, εξουσία για την εξουσία και το κράτος λάφυρο. Μια διαχειριστική αντίληψη επικράτησε της πολιτικής, εκπορευόμενη από το Μέγαρο Μαξίμου, την κεφαλή του επιτελικού κράτους, που τώρα και αυτή θα χρειαστεί να αλλάξει μυαλά και τακτικές, ενδεχομένως και την ίδια της την ουσία αν θέλει να κάνει πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Το τοπίο έχει γίνει δύσβατο, καθώς για ότι κακό συμβαίνει στη χώρα οι ευθύνες παραδίδονται απευθείας και αδιαμεσολάβητα στον Πρωθυπουργό, ενδιάμεσες στάσεις δεν υπάρχουν. Με τη φθορά του Κ. Μητσοτάκη μπορεί η δεξιά παράταξη, να πάθει ότι και η κεντροαριστερά, να συνεχίσει να υπάρχει ως χώρος, χωρίς ένα κόμμα που θα την εκφράζει και θα την αντιπροσωπεύει πλειοψηφικά.
