Έχουν ξεκινήσει συζητήσεις που υποστηρίζουν ότι η υπόθεση της επανεκλογής της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ενισχυθεί μετά τις εκλογές της 9ης Ιουνίου κι αυτό γιατί όπως υποστηρίζουν μερικοί αναλυτές ο συνασπισμός των ομάδων ΕΛΚ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), Σοσιαλιστές & Δημοκράτες (S&D) και Φιλελεύθεροι (Renew Europe) έχει ενισχυθεί. Πράγματι, αυτό είναι αληθές. Όμως, ξεχνάμε τον βασικό παίκτη στην υπόθεση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει μεν αλλά είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που προτείνει. Δηλαδή, πρέπει πρώτα να την προτείνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Απαιτούμενη Ειδική Πλειοψηφία
Για να την προτείνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαιτείται ειδική πλειοψηφία. Για να επιτευχθεί αυτή η ειδική πλειοψηφία, πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα δύο προϋποθέσεις:
– Η πρόταση πρέπει να υπερψηφιστεί από το 55% των κρατών μελών — στην πράξη αυτό σημαίνει 15 από τα 27 κράτη μέλη.
– Η πρόταση πρέπει να υποστηριχθεί από κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.
Πιθανότητα Μπλοκαρίσματος
Γνωρίζουμε από τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων πως υπάρχουν τα 15 κράτη μέλη που μπορούν να υποστηρίξουν την πρόταση. Είναι όμως αρκετά ώστε να αντιπροσωπεύουν και το 65% του πληθυσμού που επίσης απαιτείται; Πώς θα μπορέσουμε να δούμε αν υπάρχει περίπτωση να μπλοκαριστεί η υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν; Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον Ψηφομετρητή του Συμβουλίου τον οποίο μπορείτε να έχετε στο κινητό σας εδώ.
Πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν τα ακόλουθα δεδομένα:
- Υπηρεσιακές Κυβερνήσεις:
– Οι κυβερνήσεις της Ολλανδίας, του Βελγίου, της Γαλλίας και της Βουλγαρίας είναι υπηρεσιακές αυτή τη στιγμή. Οι συζητήσεις πιθανότατα θα καθυστερήσουν μέχρι να δημιουργηθούν σταθερές κυβερνήσεις. Στην Ολλανδία οι συζητήσεις είναι σε εξέλιξη, στο Βέλγιο αν και τα αποτελέσματα είναι ξεκάθαρα, η διαδικασία είναι πάντα χρονοβόρα και θα κρατήσει τουλάχιστον δύο μήνες, στη Γαλλία πρέπει να περιμένουμε τον δεύτερο γύρο των εκλογών που είναι σίγουρος και τέλος στη Βουλγαρία είναι άγνωστο πόσο θα διαρκέσουν οι διαπραγματεύσεις. Νομιμοποιούνται οι υπηρεσιακές αυτές κυβερνήσεις να ψηφίσουν την υποψηφιότητα φον ντερ Λάιεν;
Εξαρτάται από τις δεσμεύσεις στις οποίες μπορεί να προχωρήσει η κάθε υπηρεσιακή κυβέρνηση σε αυτές τις χώρες.
– Η Ολλανδία μάλλον δεν θα πάρει θέση σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών.
– Η Γαλλία λόγω των προεδρικών εξουσιών νομιμοποιείται να ψηφίσει γνωρίζουμε όμως ότι ο πρόεδρος Μακρόν δεν υποστηρίζει τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα.
– Το Βέλγιο μάλλον θα ταχθεί υπέρ όπως και η Βουλγαρία.
- **Εχθρικά Κράτη**:
– Η Ουγγαρία και η Σλοβακία είναι εχθρικές προς την υποψηφιότητά της και κατά πάσα βεβαιότητα θα την καταψηφίσουν.
- Κυβερνήσεις με κυβερνόν κόμμα που ανήκει στο ECR
– Η Ιταλία και η Τσεχία έχουν κυβερνήσεις υπό την ηγεσία κόμματος ανήκοντος στην ομάδα ECR του ΕΚ (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές). Η Ιταλία έχει εκφράσει αβεβαιότητα σχετικά με το αν θα υπερψηφίσει την υποψηφιότητα Φον Ντερ Λάιεν. Η ομάδα των Σοσιαλιστών στο ΕΚ έχει ήδη δηλώσει ότι αν την ψηφίσει το ECR δεν θα την ψηφίσουν. Δεν διευκρίνισαν όμως αν αυτό ισχύει για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Μάλλον θα ισχύει και για τα δύο, καθώς στο Κοινοβούλιο δεν χρειάζεται την ψήφο του ECR.
Συμπέρασμα
Με αυτά τα δεδομένα, η απερχόμενη πρόεδρος δεν φαίνεται να έχει την απαιτούμενη πλειοψηφία στο Συμβούλιο. Αν προσθέσουμε και την κρυφή επιθυμία του Γερμανού Καγκελάριου να έχει Επίτροπο από το κόμμα του αντί για Πρόεδρο από το αντίπαλο κόμμα, τότε τα πράγματα θα είναι κάπως δύσκολα.
Πιθανά Αποτελέσματα
Ίσως θα αργήσει να ορισθεί ο διάδοχος της Φον Ντερ Λάιεν και το αποτέλεσμα θα είναι να παραταθεί η θητεία της. Εκτός αν προτείνουν τον Μάριο Ντράγκι τον οποίο θα αποδεχθεί η Ιταλία. Σε αυτή την περίπτωση οι αντιτιθέμενοι στην υποψηφιότητά του δεν θα φτάσουν το 35% που απαιτείται για να μπλοκάρουν την εκλογή του.
*Ο Αντώνης Παπακώστας είναι διδάκτωρ Πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie του Παρισιού. Από το 2000 έως το 2008 ήταν υπεύθυνος και για το Ευρωβαρόμετρο.
