«Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις για σημαντική άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στα κράτη της ΕΕ και παράγουν ήδη πολιτικά αποτελέσματα», σχολιάζει στο Βήμα η επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Εθνικισμού, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Αθηνά Σκουλαρίκη. Χαρακτηρίζει «κρίσιμους» τους επόμενους μήνες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη διαμόρφωση συμμαχιών.
«Είτε οι ομάδες της ακροδεξιάς Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) και Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) προσπεράσουν τις διαφορές τους και ενώσουν τις δυνάμεις τους, είτε η ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος συμμαχήσει με το φιλελεύθερο και φιλοατλαντικό ECR, υπό την πρωτοκαθεδρία της ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, όπως συζητούσε ήδη πριν της εκλογές η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η ακροδεξιά θα έχει πλέον ρυθμιστικό ρόλο στην ΕΕ».
Η πιο κρίσιμη εξέλιξη έλαβε χώρα στη Γαλλία, επισημαίνει η συνομιλήτριά μας, όπου «το κόμμα της Μαρίν Λεπέν, Εθνική Συσπείρωση, με επικεφαλής τον νεότατο και πολύ επικοινωνιακό Ζορντάν Μπαρντελλά, συγκέντρωσε 31,4%. Τα τελευταία χρόνια προβάλλοντας ένα λιγότερο επιθετικό προφίλ, επιχειρεί να προσελκύσει τους ψηφοφόρους της γκωλικής δεξιάς, που έχει αποδυναμωθεί πλήρως. Επιπλέον 5,4% έλαβε το επίσης ακροδεξιό, ισλαμοφοβικό κόμμα του Ερίκ Ζεμμούρ, Επανακατάκτηση, με επικεφαλής του Ευρωψηφοδελτίου την ανιψιά της Λεπέν, Μαριόν Μαρεσάλ».
Η «συντριβή του κόμματος του προέδρου Μακρόν», που συγκέντρωσε μόλις 14.6%, τον ανάγκασε, ερμηνεύει η κ. Σκουλαρίκη, «να προκηρύξει πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές σε ένα μήνα. «Με τον αέρα της χθεσινής νίκης», η Εθνική Συσπείρωση δεν αποκλείεται «να καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση».
Μια άλλη ανησυχητική εξέλιξη, συνεχίζει την ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος της κάλπης της Κυριακής, σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, η κυρία Σκουλαρίκη, ήταν η άνοδος του κόμματος της εξτρεμιστικής ακροδεξιάς Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που ήρθε δεύτερο με 16%, ξεπερνώντας τους Σοσιαλδημοκράτες. «Στην Ιταλία το κόμμα της Μελόνι, Αδέλφια της Ιταλίας, ήρθε πρώτο με 28,8%», προσθέτει. «Στην Ολλανδία το κόμμα του ακροδεξιού Γκερτ Βίλντερς ήρθε δεύτερο, μετά το αριστερό Εργατικό Οικολογικό Κόμμα. Στο Βέλγιο οι εθνικιστές της Φλάνδρας ήρθαν δεύτεροι με 22%, ενώ τo Vox ήρθε τρίτο στην Ισπανία με 9,6%. Στην Ουγγαρία, το κόμμα του Βίκτορ Όρμπαν Fidesz νίκησε με 44,8%, αλλά μείωσε τη δύναμή του κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες».
Αν οι ευρωομάδες της άκρας δεξιάς «παραμείνουν διαχωρισμένες, η αυξημένη κοινοβουλευτική τους δύναμη θα τους επιτρέπει να έχουν μεγαλύτερο βάρος στις ψηφοφορίες», εκτιμά. «Σε κάθε περίπτωση, συνοψίζει η κυρία Σκουλαρίκη, «η υποχώρηση των συντηρητικών κυβερνήσεων που είχαν την εξουσία και η αδυναμία των περισσότερων κομμάτων της αριστεράς να εκφράσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, ανοίγουν τον δρόμο στα κόμματα της εθνικιστικής, υπερσυντηρητικής και ξενοφοβικής ριζοσπαστικής δεξιάς».
Κι αυτό, παρόλο που «απέναντι στην οικονομική ανασφάλεια των μικρομεσαίων στρωμάτων, στις διευρυμένες κοινωνικές ανισότητες και στην υπονόμευση του κράτους πρόνοιας από το νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα, η ακροδεξιά δεν προτείνει ρηξικέλευθες αλλαγές. Προτείνει εθνικό προστατευτισμό και καλλιεργεί την ξενοφοβία, την αίσθηση απειλής και τη συσπείρωση στην εθνική ταυτότητα, καθιστώντας τους μετανάστες, τους κατεξοχήν προλετάριους της εποχής μας, αποδιοπομπαίους τράγους». Κάτι στο οποίο «δυστυχώς, τα κόμματα της συντηρητικής δεξιάς την σιγοντάρουν, υιοθετώντας συχνά το λεξιλόγιο και την ακροδεξιά ατζέντα», καταλήγει η κ. Σκουλαρίκη.
