Κανόνας σχεδόν τόσο παλιός όσο και το ίδιο το internet, το «Don’t feed the trolls» («μην ταΐζετε τα τρολ») ανήκει μετά βεβαιότητας στα πράγματα που είναι εύκολο να λες, πολύ πιο δύσκολο όμως να κάνεις. Καμιά φορά αρκετά δύσκολο, ώστε να καταλήξεις ακουσίως να συμβάλεις στην εκλογή μιας φιγούρας που μέχρι χθες έμοιαζε απλώς γραφική.
Προφανώς, δεν είναι οι διαδικτυακές μας αντιδράσεις στα συχνά και θλιβερά ξεσπάσματά της η μοναδική αιτία της εκλογής της Αφροδίτης Λατινοπούλου στην Ευρωβουλή. Η άνοδος της ακροδεξιάς, φαινόμενο που ιστορικά ακολουθεί από κοντά τις κρίσεις, σαρώνει την ΕΕ και η Ελλάδα ήταν απίθανο να μείνει έξω από αυτόν τον σκοτεινό χορό. Από τη Λεπέν μέχρι τη Μελόνι και από το AfD μέχρι το κόμμα του Βίλντερς, μέρος των Ευρωπαίων καταφεύγει πάλι στις λύσεις που άλλοτε ορκιζόταν ότι δεν είχε σκοπό να ξαναπλησιάσει.
Δεδομένος είναι, επίσης, ο ρόλος που έπαιξαν σε αυτή την εξέλιξη οι πολιτικές των ταυτοτήτων. Είτε ως άλλοθι για συντηρητικές κατά τα άλλα πολιτικές ατζέντες, είτε ως τελευταίο οχυρό κάποτε αριστερών ή σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων που εμπέδωσαν – θέλοντας και μη – το δόγμα της ΤΙΝΑ, η κυριαρχία τους στον δημόσιο λόγο σε παγκόσμιο επίπεδο, στην πιο ανώδυνη και στη λιγότερο διαθεματική τους εκδοχή, αποδεδειγμένα πια δεν καταφέρνει να εμπνεύσει. Το χειρότερο: καθιστά γοητευτική τη ρητορική της alt-right σε στρώματα που μοιάζουν διαρκώς να διευρύνονται, τόσο που δεν μπορεί κανείς πια να ισχυριστεί με ευκολία ότι η άνοδός της αποτελεί απλώς τον επιθανάτιο ρόγχο ενός κόσμου που πεθαίνει.
Δεν φέρουν, όμως, και οι αντιδράσεις μας στην στρατηγικά προκλητική δημόσια παρουσία της Αφροδίτης Λατινοπούλου ένα μερίδιο ευθύνης;
Περίπου όπως η κλασική διαφήμιση κατά της πειρατείας, που μας θυμίζει ότι «δεν θα κλέβαμε ποτέ ένα αυτοκίνητο», ίσως μια καλή καθημερινή υπενθύμιση να ήταν ότι «δεν θα προσπαθούσαμε ποτέ επιχειρηματολογήσουμε σε έναν flat earther ότι η Γη είναι στρογγυλή». Τότε ποιο ακαταμάχητο ένστικτο μας ανάγκασε το 2021 να συζητήσουμε μέχρι εξαντλήσεως των αντοχών μας με την – άγνωστη ακόμα – Αφροδίτη Λατινοπούλου για το προφανές δικαίωμα των ανθρώπων να παρουσιάζουν όπου και όπως θέλουν την κυτταρίτιδα και τις αξύριστες μασχάλες τους;
Ο (όχι άδικος) αντίλογος είναι, φυσικά, ότι η καμπύλη της Γης είναι ένα αξίωμα καθολικά αποδεκτό. Δεν ισχύει το ίδιο και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματός μας. Όμως, οι χιλιάδες παθιασμένες αντιδράσεις μας στα σχόλιά της ήταν εκείνες που τα έκαναν viral, που τη σύστησαν σε εκατομμύρια Έλληνες και που τελικά έπεισαν 120.753 από εκείνους να τη στείλουν συστημένη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ταυτόχρονα, οι περισσότερες από τις αντιδράσεις αυτές δεν έλεγαν δα και τίποτα καινούργιο. Αν κινείσαι σε ένα προοδευτικό echo-chamber, λίγα πράγματα είναι τόσο ανέξοδα (και εγγυώνται τόσα εύκολα likes) όσο το να υποστηρίξεις το δικαίωμα των ανθρώπων να ξεφεύγουν από τα πρότυπα ομορφιάς ή να αγαπήσουν όποιον ή όποια θέλουν.
Κι όταν αυτού του είδους οι Καλές Απόψεις, χωρίς αιχμή, χωρίς εμβάθυνση, φτάνουν να καταλαμβάνουν τόσο μεγάλο μέρος του δημόσιου λόγου, αντί η συζήτηση να εξελίσσεται, υπάρχει κίνδυνος να αρχίσει να οπισθοχωρεί. Η ακροδεξιά να ορίζει την ατζέντα όπως τη βολεύει, να εμφανίζονται φωνές που μιλούν για αντικαταστάσεις πληθυσμών και δικαιώματα του αγέννητου παιδιού και η κ. Λατινοπούλου να λαμβάνει αποζημίωση ευρωβουλεύτριας.
Σημαίνουν όλα αυτά ότι δεν πρέπει να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των μειονοτήτων, να αναδεικνύουμε τις διακρίσεις, να ζητάμε ένα πιο φωτεινό μέλλον για όλους; Φυσικά και όχι.
Πρέπει, όμως, να προσέχουμε περισσότερο αν και ποιους κάνουμε άθελά μας φίρμες. Πρέπει να σκεφτούμε σε ποια σημεία πάσχουν τα identity politics και αποτυγχάνουν να γίνουν γοητευτικά σε εκείνους ακριβώς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από περισσότερη ισότητα. Πρέπει να προσπαθούμε να πηγαίνουμε τη συζήτηση κάθε φορά κι ένα βήμα πιο πέρα, για να μην το κάνει η alt-right αντί για εμάς.
Κυρίως, όμως, πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν πρέπει ποτέ, μα ποτέ, να ταΐζουμε τα τρολ.
