«Δεν καλπάζει αλλά ανεβαίνει». Με αυτή τη φράση, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Βήματος, σχολίασε το εκλογικό αποτέλεσμα, στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη. Οι αριθμοί, σε σύγκριση με το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών, λένε ότι το ΠαΣοΚ είναι το μόνο κόμμα που αύξησε το ποσοστό του. Η ΝΔ έχασε 13 μονάδες και ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε και άλλο, κινούμενος κάτω από το ψυχολογικό όριο του 15%. Όλα αυτά, είναι ωραία και καλά, αλλά κατατάσσουν το ΠαΣοΚ «στην όχθη των νικητών»; Η μήπως το τοποθετούν «στην όχθη του προβληματισμού» για κινήσεις που πρέπει να γίνουν;
Ο βασικός στόχος δεν επετεύχθη
Το ΠαΣοΚ δεν πέτυχε τον βασικό εκλογικό του στόχο. Δεν κατάφερε να αναλάβει, με τη σφραγίδα των πολιτών, ρόλο αξιωματικής αντιπολίτευσης, το τιμόνι των εξελίξεων στην Κεντροαριστερά. Θα μπορούσε να τα είχε καταφέρει. Δεν αξιοποίησε την περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ όδευε προς μονοψήφια ποσοστά. Δεν είχε ένα σταθερό, μήνυμα και εμφάνιζε μια αξιοσημείωτη έλλειψη αυτοπεποίθησης. «Να λέμε, ή να μην λέμε ότι θα είμαστε δεύτερο κόμμα»;
Παρόλα αυτά το ΠαΣοΚ παραμένει ολοζώντανο στο παιχνίδι της Κεντροαριστεράς. «Καταφέραμε να χάσουμε από τον Κασσελάκη» ακούστηκε να λέει στέλεχος του κόμματος. Ναι, αλλά ο Κασσελάκης κινήθηκε πολύ κάτω από τις προσδοκίες και το θόρυβο που είχε δημιουργήσει. Και, σε κάθε περίπτωση, οι εκλογές δεν ανέδειξαν ένα κυρίαρχο κόμμα στην Κεντροαριστερά. ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ, έχουν διαφορά δύο μονάδων. Επί της ουσίας, ίσα βάρκα ίσα νερά.
Ο κ. Ανδρουλάκης, όπως όλα δείχνουν, δεν πρόκειται να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα μέτωπο ευθείας αμφισβήτησης, όπως ήθελαν κάποια προεκλογικά σενάρια. Θα του ασκηθεί κριτική και θα ακούσει γκρίνιες. Όπως αυτή που εκδηλώνεται στη βάση του ΠαΣοΚ. Υπήρχε προσδοκία για ένα καλύτερο αποτέλεσμα, ένα ποσοστό στη ζώνη του 14%. Το ΠαΣοΚ εμφανίζεται, στις μετρήσεις, να έχει σχεδόν την ίδια δεξαμενή ψήφων με τη ΝΔ. Πάνω από το 40% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να το ψηφίσουν. Πώς και δεν καταφέρνει να πάρει τα πάνω του; Δεν έχει ευθύνες ο Νίκος Ανδρουλάκης για αυτό;
Το παράδοξο μιας «μαύρης τρύπας»
Πάμε, τώρα, στη μεγάλη μαύρη τρύπα του ΠαΣοΚ. Είναι η Αττική. Όλα τα κέρδη της περιφέρειας τα καταπίνει, κυρίως, το Λεκανοπέδιο. Το παράδοξο τώρα. Το ΠαΣοΚ εμφανίζει εκλογική καθίζηση στις περιφέρειες της Αττικής στις οποίες εκλέγονται τα πλέον προβεβλημένα στελέχη του, που έχουν και ηγετικές φιλοδοξίες. Πως εξηγείται αυτό; Είναι θέμα ηγεσίας; Και γιατί είναι «θέμα η ηγεσία» στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη και δεν είναι θέμα στους 2 νομούς που το ΠαΣοΚ βγήκε πρώτο και στις 20 και πλέον περιφέρεις που βγήκε δεύτερο, ακόμα και με ποσοστά που άγγιζαν το 20%;
Τα ηγετικά στελέχη δεν μένουν έξω από τη σφαίρα της κριτικής που ασκεί η βάσης του ΠαΣοΚ. Αλλά δεν μπορεί να παρουσιαστούν και ως «εσωτερικός εχθρός». Το αφήγημα ότι κάποιοι είχαν έτοιμη τη δήλωση αμφισβήτησης του Ανδρουλάκη, προσπάθησαν να δημιουργήσουν κλίμα εσωστρέφειας και αυτό φταίει για την επίδοση του ΠαΣοΚ, είναι το χειρότερο μπορεί να υπάρξει αυτή τη στιγμή. Όχι γιατί πυροδοτεί εντάσεις αλλά γιατί είναι βολική. Φταίνε οι άλλοι.
Το μισογεμάτο ποτήρι
«Δηλαδή επειδή σώθηκε η παρτίδα θα εξακολουθήσουμε τα ίδια;». Αυτή ήταν η απάντηση στελέχους του ΠαΣοΚ στην παρατήρηση μου για τα ποσοστά των άλλων. Είναι προφανές ότι τίποτα στο ΠαΣοΚ δεν μπορεί να παραμείνει το ίδιο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, είναι θέμα χρόνου, θα αναλάβει πρωτοβουλίες για τον κεντροαριστερό χώρο. Θα ήταν καλό όμως, προηγουμένως να κοιτάξει τα του οίκου του. Δεν χρειάζεται να αναζητήσει μαγικές λύσεις. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ είναι ένας ρεαλιστής πολιτικός. Γνωρίζει τα πλεονεκτήματα αλλά και τα μειονεκτήματα του. Και από την αγάπη του για το μπάσκετ θα γνωρίζει ότι τις αδυναμίες του αρχηγού έρχεται να τις καλύψει η ομάδα. Θα πρέπει, κάποια στιγμή, να την εμφανίσει.
Κάποια στιγμή θα πρέπει, επίσης, να εμφανίσει και εκείνο το θεσμικό κόμμα. Τα όργανα του ΠαΣοΚ υπολειτουργούν έχουν συνεδριάσει λίγες φορές και η πολυπρόσωπη σύνθεση τους κάνει τις συνεδριάσεις, από ένα σημείο και πέρα, σκέτη ταλαιπωρία. Είναι εμφανές ότι επείγει η ανασυγκρότηση της Χαριλάου Τρικούπη και η δημιουργία ενός ευέλικτου πολιτικού κέντρου, με πρόσωπα από όλες τις πλευρές, που θα αναλάβει την καθημερινή διαχείριση.
Η πορεία προς τις εθνικές εκλογές και προηγουμένως προς την νέα εσωκομματική διαδικασία εκλογής αρχηγού δεν θα είναι καθόλου εύκολη για την ηγεσία του ΠαΣοΚ. Καθοριστικό ρόλο στην πορεία αυτή θα παίξει ρόλο η δυνατότητα του αρχηγού «να φτιάχνει αλλά και να μοιράζει παιχνίδι».
