Καθώς λοιπόν στις Ευρωεκλογές όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ ψηφίζουν ταυτόχρονα με βάση τις ενιαίες προκλήσεις, στην ελληνική εκδοχή κυριαρχεί η άποψη ότι σε πρώτο πλάνο τίθενται τα θέματα εσωτερικής πολιτικής ατζέντας και όχι τα ζητήματα αρμοδιοτήτων της ΕΕ, ο ρόλος της χώρας μας στην Ένωση, και η απάντηση στις μεγάλες διακρατικές προκλήσεις.
Για αυτό σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα αντιμετωπίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να κοιτάμε τις Ευρωεκλογές ως δέντρο με το ερώτημα των ποσοστών του κάθε κόμματος για όσους ενδιαφέρονται να ψηφίσουν και χωρίς να βλέπουμε το δάσος των προκλήσεων που ανοίγεται πέραν από την κάλπη.
Οι Ευρωεκλογές αφορούν συνοπτικά τέσσερα κορυφαία ζητήματα:
- το ρόλο και τη θέση της χώρας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς αυτή εξελίσσεται και καθώς και στο ρόλο και τη θέση της ίδιας της Ένωσης στις διεθνείς εξελίξεις, με τα θέματα των διεθνών σχέσεων της Ένωσης με τις τρίτες χώρες, όπως εν προκειμένω τις σχέσεις με τη Ρωσία, τις μεταναστευτικές ροές, τις πολεμικές συρράξεις,
- το νομικό πλαίσιο θέσπισης νόμων και διατάξεων που αφορούν την πλειονότητα των θεμάτων της κοινωνίας, της οικονομίας, του περιβάλλοντος και κάθε άλλου τομέα, καθότι η νομοθεσία που παράγεται από την Ένωση δεσμεύει σε μέγιστο βαθμό τα κράτη-μέλη μέσα από τους Κανονισμούς και τις Οδηγίες και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς,
- την οικονομική και χρηματοδοτική δυνατότητα που έχει μία χώρα μέσα από τη συμμετοχή στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, των προγραμμάτων και των ροών χρηματοδότησης που διαθέτει η Ένωση ώστε να υπάρχει η σύγκλιση μεταξύ των κρατών σε ένα βέλτιστο επίπεδο διαβίωσης και ανάπτυξης και αφορούν σε έργα και δράσεις στην άμεση καθημερινότητα μας,
- την απάντηση στις προκλήσεις των εξελίξεων που διαμορφώνονται από τις αλλαγές της τεχνολογίας και της επιστήμης καθώς και από τα περιβαλλοντικά ζητήματα που αποκτούν πλέον χαρακτήρα διεθνή και δυναμικά εξελισσόμενο μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη, την εξέλιξη του ίντερνετ, και της επιστημονικής – τεχνολογικής γνώσης με την παράλληλη ανάγκη προσαρμογής στα θέματα των φυσικών φαινομένων, της ανθρωπογενούς κλιματικής κρίσης και τα θέματα υγείας.
Η ελληνική εκδοχή του δέντρου των ευρωεκλογών
Η δημοκρατική προοπτική της χώρας μας έγκειται στο κατά πόσον η πλειοψηφία των πολιτών θα επιδιώξει τη συμμετοχή της στις εκλογικές διαδικασίες και σε κάθε άλλη δημοκρατική διαδικασία και θεσμό, αντιλαμβανόμενη τις παραπάνω προκλήσεις και ακολούθως προχωρώντας στην επιδίωξη λύσεων.
Όμως στη χώρα μας είναι μάλλον σίγουρο ότι συμβαίνουν ταυτόχρονα τα εξής:
- η απαξίωση της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών μέσα από πολλαπλά σκάνδαλα έχει δώσει μία κακή εικόνα στην κοινωνία ανεξαρτήτως που πρόσκειται πολιτικά ο καθένας,
- οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και των τριών μνημονίων έδωσαν την εικόνα ότι δεν υπάρχει κάποια άλλη προοπτική από την αναγκαία διαχείριση οικονομικών μέτρων ώστε η χώρα να αποπληρώνει τα χρέη της και να μην χρεωκοπήσει και έτσι δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω πολιτικών επιλογών και πράξεων,
- η αντίληψη ότι ήδη υπάρχει ένα ανεκτό ως και ικανοποιητικό επίπεδο ζωής μέσα στο υφιστάμενο οικονομικό σύστημα και ότι δεν υπάρχει κάτι καλύτερο να συμβεί οπότε και η συμμετοχή στις εκλογές δεν έχει κάτι να δώσει μιας και είναι καθορισμένο το πλαίσιο διαβίωσης μας.
Η εγκαθίδρυση αυτής της νοοτροπίας σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, οικονομικής κατάστασης και ηλικίας είναι γεγονός και η οποιαδήποτε ρεαλιστική πρόταση διακυβέρνησης με δημοκρατικό χαρακτήρα οφείλει να το αντιμετωπίσει και να επιδιώξει να το λύσει.
Στην κατεύθυνση αυτή βρίσκεται ως οδηγός ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από όπου μπορούμε να έχουμε ένα ασφαλές σημείο και κριτήριο για τις προκλήσεις ώστε να υπάρχει η δημοκρατική κατεύθυνση και η δίκαιη μετάβαση προς την τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη με στόχο την ευημερία των πολιτών.
Γιατί οι προκλήσεις βρίσκονται μπροστά μας και η απάντηση στις προκλήσεις της εποχής μας είναι η συμμετοχή, είναι η δημοκρατία, είναι η επιλογή να είμαστε συμμέτοχοι στις αποφάσεις γιατί η πρόοδος για να επέλθει χρειάζεται την αλλαγή και η αλλαγή είναι πάντα στο χέρι μας.
Ο κύριος Σταύρος Τασιόπουλος είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, κάτοικος Δυτικής Αθήνας.