«Πως είναι δυνατόν να παρουσιάζονται φουγάρα και δέστρες πλοίων, βαλίτσες και υδατόπυργοι ως τέχνη, σε μια γκαλερί; Σε μια εποχή τόσο κυνικά ρεαλιστική, μπορεί μια τέτοια κατακλυσμιαία έκθεση μεταλλικών κατασκευών και αντικειμένων να συγκινεί τις αισθήσεις μας»;
Αυτό το ερώτημα θέτει ο Γιάννης Κολοκοτρώνης, καθηγητής Ιστορίας και θεωρίας της Δυτικής Τέχνης ΔΠΘ/Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών μιλώντας για την ατομική έκθεση του Στέλιου Γαβαλά με τίτλο Ίσαλος Γραμμή, στη Sianti Gallery που ολοκληρώνεται και το απαντά λέγοντας πώς «απροσδόκητα έργα συμπαρασύρουν τον θεατή σ’ ένα ταξίδι ποίησης και φαντασίας».
«Η νέα σειρά γλυπτών του Στέλιου είναι γυαλισμένα μεταλλικά μουσικά φουγάρα με κλειδιά και χορδές που εκπέμπουν μια παράξενα αρμονική πανδαισία ήχων ενσωματωμένη σε ειδική, για την έκθεση, μουσική σύνθεση γραμμένη από τον Ελληνοαυστραλό συνθέτη των Ολυμπιακών Αγώνων του Σύδνεϋ George Ellis. Έτοιμος περιμένει ένας λευκός σωληνωτός πύργος με ελικοειδή σκάλα που καταλήγει σε μουσικές κόρνες. Ακόμη, δύο μεταλλικές ταξιδιωτικές βαλίτσες-οθόνες με ταραχώδεις θάλασσες και ένα μπαούλο ταξιδιωτικής μνήμης, μια βάρκα με θάλασσα και μια εντυπωσιακή δίμετρη αναπαραγωγή του περίφημου πυροσβεστικού ερυθρόλευκου υδατόπυργου των 36μέτρων, εμβληματικό κτίσμα του 1953, στο Ελληνικό. Όλα, ανακαλούν το ποιητικό ταξίδι και τη μνήμη, ενσωματώνοντας την τεχνολογία και την κοινή εμπειρία της ανθρωπότητας, που συμβολίζεται από την πανταχού παρούσα θάλασσα, το νερό και τον ήχο», περιγράφει η Ντόρα Λεοντοπούλου, Ιστορικός Τέχνης – Αρχαιολόγος.
Ο ίδιος ο Γαβαλάς ως ένας άλλος Φιλέας Φογκ ξεκινώντας το ταξίδι του από το παρελθόν γράφει γι’ αυτή την ανεξάντλητη φαντασιακή του δημιουργικότητα : « Ήδη από την παιδική μου ηλικία, η καρδιά μου έλκεται από την θάλασσα. Ήταν ο τρόπος μου να βυθίζομαι στα όνειρά μου. Έτσι, εκπαίδευα την φαντασία μου ώστε να δημιουργώ τους δικούς μου κόσμους. Γι’ αυτό τις αποκαλώ μικρές οάσεις φαντασίας, γιατί είναι τόσο αληθινές σαν να τις έχω διασχίσει στην πραγματικότητα. Τα ωραιότερα ταξίδια τα έχω κάνει με την φαντασία μου. Υπάρχει μία ανείπωτη μαγεία στο να δημιουργείς και να οδηγείς τις σκέψεις σου εκεί που εσύ θέλεις, στην ομορφιά, στην αρμονία, την αισιοδοξία και τελικά να πλησιάζεις όλο και πιο κοντά στη ζωή σου με κάθε κίνηση δημιουργικότητας ».
«Τα έργα του Στέλιου Γαβαλά, λοιπόν,» εκτιμά η κυρία Λεοντοπούλου «όταν βγαίνουν από τις δικές του ροές, μεταμορφώνονται και γίνονται ορατά, οικεία και αυτόνομα. Βρίσκονται σε μιαν αλληλεπίδραση με τον καθένα από εμάς. Γι’ αυτό δημιουργούνται νέες εμπειρίες που λειτουργούν απλά στην περίπλοκη ζωής μας. Σχεδόν καταλυτικά. Η έκθεση αυτή, τελικά, εγείροντας τις αισθήσεις, μας θυμίζει ότι η ροή του ταξιδιού είναι ασταμάτητη. Η κατεύθυνσή της όμως κάθε φορά, είναι επιλογή του καθενός».
Τι επιδιώκει ο Στέλιος Γαβαλάς με το καινούργιο project που τιτλοφορείται Ίσαλος Γραμμή;
Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Κολοκοτρώνη, «επιδιώκει να υφάνει έναν ιστό εμπειριών που ξεπερνούν τα όρια του χρόνου και της τεχνολογίας, παρασύροντας τον θεατή σ’ ένα ταξίδι ακουστικής αίσθησης, μνήμης και συναισθήματος που συνδέει τους ανθρώπους. Στον εκθεσιακό χώρο, τα γυαλισμένα φουγάρα πλοίων χάνουν τη λειτουργική τους ιδιότητα και γίνονται αγωγοί για μια συμφωνία ήχων. Ο Γαβαλάς μας είχε ήδη προετοιμάσει για έναν τέτοιο αισθητηριακό βομβαρδισμό το 2023, όταν έστησε τα οκτάμετρα Μουσικά Φουγάρα στον Άλιμο, στον παραθαλάσσιο περίπατο επί της οδού Ποσειδώνος 20. Μόλις τοποθετήθηκαν, έγιναν Φουγάρα – Τοπόσημο για τους κατοίκους και τους επισκέπτες, μετατρέποντας μια απλή εμπειρία πεζοπορίας σε μουσική διαδρομή».
«Με ενσωματωμένα ηχεία στο κόκκινο και κίτρινο εσωτερικό των κυλινδρικών κορμών τους, με χορδές και μουσικά κλειδιά στο εξωτερικό τους, τα σκουρόχρωμα φουγάρα του Γαβαλά αντηχούν τους ήχους της θάλασσας και του ανέμου σε μια μουσική σύνθεση του Ελληνο-Αυστραλού συνθέτη George Ellis, γνωστού για το έργο του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σύδνεϋ. Τα φουγάρα του, ενισχύουν την ακουστική εμπειρία του χώρου, μετασχηματίζοντας το ρεαλιστικό τους πλαίσιο και αλλοιώνοντας τη μνήμη, ώστε να αντικατασταθεί από την σύγχρονη ακουστική αισθητική».
«Ανάμεσα στο φουγάρα της έκθεσης, ξεχωρίζει το Μνήμα της Μνήμης, ένας λευκός σωληνοειδής πύργος που καταλήγει σε δώδεκα κόρνες. Το έργο είναι μια μεταφορική πρόκληση για τον θεατή, ο οποίος καλείται να ανέβει νοερά τις σκάλες για να εξερευνήσει την αρχιτεκτονική που συγχωνεύεται με την ακουστική αίσθηση.
Στην πραγματικότητα, μια τέτοια ανάβαση από τα σκαλιά προς την κορυφή θα ήταν τόσο κοπιώδης σωματικά όσο είναι μια διαδικασία ανασύνθεσης και επανεξέτασης των αναμνήσεων. Έτσι, η διαδικασία αυτή, καταδικασμένη εξαρχής στην αποτυχία, οδηγεί στη λήθη και στην απαλλαγή από το βάρος της μνήμης.
Η πανδαισία πολεμικών ήχων από τις έντεκα μεταλλικές κόρνες στην κορυφή του πύργου, που ενδεχομένως παραπέμπουν στις επτά σάλπιγγες της Αποκάλυψης, αναδεικνύει τη χαοτική φύση της μνήμης και ενδεχομένως τη ματαιότητα της προσπάθειας. Ο ολόλευκος πύργος είναι μια εμβληματική και πρωτότυπη μεταφορά για ένα σύγχρονο Μνημείο Μνήμης, διαφορετικό από τα γνωστά δημόσια μνημεία της ιστορίας».
Τριακονταετή Καλλιτεχνική πορεία
«Στην τριακονταετή καλλιτεχνική του πορεία, ο Στέλιος Γαβαλάς μας ταξιδεύει από τον ουρανό στη θάλασσα, από τον αέρα στο νερό. Θυμόμαστε τις ουτοπικές σκαλωσιές των νεοκλασικών σπιτιών της Αθήνας του ’30 που συναντούσαν τα σύννεφα, τις αιωρούμενες βάρκες και τις αιωρούμενες πολιτείες του, έργα που εξυμνούσαν τη ρομαντική ουτοπία της αιώρησης. Για τον Γαβαλά, η πρόκληση της δημιουργίας τέτοιων ουτοπικών οραμάτων, όπως μια αιωρούμενη βάρκα ή μια αιωρούμενη πολιτεία, γίνεται περιπέτεια, μετατρέποντας τη δυσκολία σε έναν οπτικό ποιητικό διάλογο φαντασίας και συναισθημάτων».
Σήμερα, κάθε έργο της ενότητας Ίσαλος Γραμμή γίνεται κι ένα ισχυρό αντίδοτο σύγχρονης οπτικής μνημονικής ποίησης. Κι η θάλασσα, ως κεντρικό σημείο αναφοράς γίνεται κάτι περισσότερο από μια απλή φυσική οντότητα: γίνεται μια αποθήκη κοινών εμπειριών, συναισθημάτων και προβληματισμών για την ομορφιά και την ευθραυστότητα του φυσικού μας κόσμου».
Πληροφορίες έκθεσης :
Επιμέλεια έκθεσης : Γιάννης Κολοκοτρώνης
Διάρκεια Έκθεσης: Πέμπτη 9 Μαΐου – Τρίτη 4 Ιουνίου 2024
Διεύθυνση: Βασ. Αλεξάνδρου 2 και Μιχαλακοπούλου, Αθήνα (Πίσω από την Εθνική Πινακοθήκη)
Μετρό: στάση Ευαγγελισμός
Τηλέφωνα: 210 7245432, 210 3648335
Email: info@siantigallery.com
Web: https://bit.ly/ΙΣΑΛΟΣ ΓΡΑΜΜΗΓΑΒΑΛΑΣ
Ώρες λειτουργίας Sianti Gallery :
Τρίτη – Πέμπτη- Παρασκευή 10:00-20:00
Τετάρτη 10:00-15:00
Σάββατο 10:00-16:00
Κυριακή και Δευτέρα κλειστά