Ένοχος κρίθηκε από το σώμα των ενόρκων ο Ντόναλντ Τραμπ και για τις 34 κατηγορίες στην υπόθεση Στόρμι Ντάνιελς, ενώ η ποινή του θα ανακοινωθεί από τους δικαστές στις 11 Ιουλίου. Η υπόθεση δεν έχει τελεσιδικήσει. Στην τελική ευθεία για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, το γεγονός ότι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών έχει, σε πρώτο βαθμό, κριθεί ένοχος σε ποινικό δικαστήριο μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών;

Τι σημαίνει η καταδίκη Τραμπ;

«Είναι νωρίς για να εκτιμήσουμε ακριβώς τι σημαίνει η καταδίκη σε ό,τι αφορά το εκλογικό αποτέλεσμα. Μια καταδίκη δεν αλλάζει την γνώμη των οπαδών ή των πολέμιων του Τραμπ. Το μεγάλο ερώτημα είναι ποια θα είναι η επίδραση της απόφασης σε ανεξάρτητους ψηφοφόρους και στο μικρό ποσοστό των Ρεπουμπλικανών που δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις πως δεν θα ψηφίσουν υπέρ ενός καταδικασθέντος. Ακόμη και μικρές μετακινήσεις μπορούν να αλλάξουν το αποτέλεσμα σε πολιτείες-κλειδιά», υπογραμμίζει στο Βήμα ο Δημήτρης Τσαρούχας, Global Fellow στο Woodrow Wilson Center και καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο και Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια (Virginia Tech). Θυμίζει ότι «η δίκη αυτή είναι μόνο η πρώτη από τέσσερις ποινικές δίκες που έχει να αντιμετωπίσει ο Τραμπ, με πιθανές και νέες καταδίκες». Σε κάθε περίπτωση, ο κ.Τσαρούχας χαρακτηρίζει «ιστορική» την καταδίκη Τραμπ, βέβαιος ότι «υπό άλλες συνθήκες, θα οδηγούσε αυτόματα στην απόσυρση του υποψηφίου».

«Δεν περιμένω οι καταδίκες να έχουν μεγάλη επίδραση στο αμερικανικό εκλογικό σώμα», είναι το πρώτο άμεσο σχόλιο που κάνει στο Βήμα ο πρώην Κοσμήτορας και Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Σικάγο και από τους κορυφαίους μελετητές της αμερικανικής πολιτικής, Τζον Μαρκ Χάνσεν. «Οι ψηφοφόροι που ψηφίζουν Τραμπ παραβλέπουν όλα τα στοιχεία της διαφθοράς του και επομένως για αυτούς, η καταδίκη του είναι απλώς ένας κόκκος άμμου στην ευρύτερη κλίμακα. Αποτελεί τεστ κομματικής πίστης να απορρίπτουν τυχόν αρνητικές πληροφορίες για αυτόν», προσθέτει. Εκτιμά ότι «η καλύτερη ελπίδα για τον Μπάιντεν» είναι ότι οι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών και οι ψηφοφόροι «που τείνουν προς τους Δημοκρατικούς» και είναι δυσαρεστημένοι (λόγω της οικονομίας ή της Γάζας ή οτιδήποτε άλλο) «θα αντιμετωπίσουν το γεγονός της πολιτικής επιστροφής του Τραμπ στην εξουσία ως ακόμη χειρότερο ενδεχόμενο».

Σε παλαιότερη συνομιλία του με το Βήμα, ενώ ξεκινούσε η δίκη Τραμπ, ο διακεκριμένος αμερικανός καθηγητής πολιτικής επιστήμης, με εξειδίκευση στη Νομοθετική Πολιτική, μας εξηγούσε πως η τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος, στο σημείο που επιτρέπει ακόμη και σε καταδικασμένους για κακούργημα να μπορούν να εκλεγούν στον Λευκό Οίκο, «είναι πολύ αργά για να πραγματοποιηθεί».

«Ακόμη κι αν έπρεπε να γίνει, στο σημερινό πλαίσιο, δεν θα μπορούσε», μας υπογράμμισε ο συν-συγγραφέας του βιβλίου «Κινητοποίηση, Συμμετοχή και Δημοκρατία στην Αμερική» (1993), σύμφωνα με τον οποίο η ομοσπονδιακή δίκη για την υποκίνηση των υποστηρικτών του Τραμπ να εισβάλουν στο Καπιτώλιο, στις 6 Ιανουαρίου 2021, «είναι η πλέον σοβαρή από τις τέσσερις ποινικές δίκες του πρώην προέδρου. Με αμέσως επόμενη εκείνη που αφορά στην παρέμβασή του στις εκλογές της Τζόρτζια».

«Η ενοχή του Τραμπ είναι σημαντική»

«Η ενοχή του Τραμπ είναι σημαντική» , σύμφωνα με τον Γιάννη Παπαγεωργίου, πρόεδρο του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και συγγραφέα του βιβλίου «Το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ- Συνταγματικοί θεσμοί και σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα» (εκδ. Κριτική), ιδίως «εφόσον αφορούσε και τα 34 αδικήματα για τα οποία κατηγορείται – οι ένορκοι τον έκριναν ένοχο για όλα και η απόφασή τους λήφθηκε ύστερα από διαβουλεύσεις λίγων ωρών. Αυτό σημαίνει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία ήταν ιδιαίτερα ισχυρά και άρα είναι δύσκολο να ανατραπούν στην έφεση».

Ενώ όμως θεωρεί «ελάχιστα πιθανό» να καταδικαστεί ο πρώην πρόεδρος σε φυλάκιση («τόσο λόγω ηλικίας όσο και γιατί έχει λευκό ποινικό μητρώο»), «αν, παραδείγματος χάριν, καταδικαστεί σε κατ’ οίκον περιορισμό θα δημιουργηθούν πρακτικά προβλήματα για την προεκλογική του εκστρατεία», προβλέπει.

«Σε κάθε περίπτωση, καμία ποινική καταδίκη ή και φυλάκιση – διότι εκκρεμούν ακόμα 54 ποινικές κατηγορίες σε τρεις άλλες δίκες, δύο σε σχέση με τις προσπάθειες του Τραμπ να ανατρέψει τις εκλογές του 2020 και μία σε σχέση με διαβαθμισμένα έγγραφα που φέρεται να πήρε μαζί του μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο – δεν εμποδίζουν τον Τραμπ να εκλεγεί πρόεδρος. Όλη αυτή η εξέλιξη προφανώς είναι χωρίς προηγούμενο και δημιουργεί πάμπολλα νομικά και συνταγματικά ζητήματα», τονίζει ο συνομιλητής μας.

«Παραδείγματος χάριν, τι συμβαίνει αν ένας πρόεδρος είναι στη φυλακή; Μπορεί ο Τραμπ, εφόσον εκλεγεί πρόεδρος, να δώσει χάρη στον εαυτό του; Ωστόσο δεν πιστεύω ότι η απόφαση στην υπόθεση Στόρμι Ντάνιελς – ιδίως αν δεν υπάρξουν και άλλες αποφάσεις πριν τις εκλογές εις βάρος του, κυριότατα για την συμμετοχή του στα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου – θα επηρεάσει τους ψηφοφόρους του», υπογραμμίζει ο κ. Παπαγεωργίου. «Ο Τραμπ ήταν πάντα ένας τοξικός και πολωτικός υποψήφιος. Οι ψηφοφόροι του και τα φιλικά προς αυτόν μέσα ενημέρωσης είναι πεπεισμένοι ότι πρόκειται για πολιτική δίωξη και δεν θα αλλάξουν την ψήφο τους λόγω των δικαστικών του περιπετειών. Η μη εκλογή του Τραμπ θα εξαρτηθεί πολύ περισσότερο από την γενικότερη εικόνα του στους ψηφοφόρους – όχι από την καταδίκη του», συνοψίζει ο συνομιλητής μας.

Θα αυξηθεί το ποσοστό του Τραμπ;

«Ο φόβος πλέον είναι ένας: ότι η καταδίκη Τράμπ θα σκληρύνει μόνο τους υποστηρικτές του που πιστεύουν τους ψευδείς ισχυρισμούς του. Και το ποσοστό του Τραμπ θα αυξηθεί», σχολιάζει στο Βήμα ο έντονα πολιτικοποιημένος αμερικανός κινηματογραφιστής και δημιουργός του ντοκιμαντέρ για τον Τζορτζ Μπους «Κέρατα και φωτοστέφανα» («Horns and Halos», 2002), Μάικλ Γκαλίνσκι, ο οποίος θεωρεί ότι οι ΗΠΑ είναι εγκλωβισμένες μεταξύ «Σκύλλας και Χάρυβδης».

«Αν κερδίσει ο Τραμπ στις προεδρικές εκλογές, δεν θα είναι πλέον δημοκρατία το καθεστώς στις ΗΠΑ. Αν χάσει, ο Τραμπ δεν πρόκειται να το δεχτεί, κάτι που θα αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τη δημοκρατία μας», υποστηρίζει.

«Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι έπεται πολιτικά της καταδίκης Τραμπ», υπογραμμίζει στο Βήμα ο Σκοτ Γουιντμέγερ, διευθυντής στρατηγικής επικοινωνίας και σύμβουλος σε καμπάνιες Δημοκρατικών υποψηφίων (του προέδρου Κάρτερ, μεταξύ άλλων). «Η πρώτη σκέψη είναι ότι η υποστήριξη προς τον Τραμπ μπορεί να διαβρωθεί λίγο. Τίποτα όμως δεν είναι ακόμη σίγουρο. Έπονται πολύ περισσότερα».