Το ένα μετά το άλλο τα κορυφαία κόμματα της κεντροαριστεράς σε όλη την Ευρώπη αποκλείουν το ενδεχόμενο συμμαχιών με την ακροδεξιά και δεσμεύονται να «καταπολεμήσουν αμείλικτα το μίσος, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία» ενόψει των Ευρωεκλογών στις οποίες υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να υπάρξει γενικότερη άνοδος της ακροδεξιάς.
«Οι ταραγμένοι καιροί απαιτούν ξεκάθαρη πορεία και σταθερή στάση. Δεν ανεχόμαστε την ασάφεια ή τη δειλία», ανέφερε η κοινή έκκληση των κομμάτων, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα. «Ήρθε η ώρα να γίνουμε δημοκράτες της μάχης, όχι πλέον της συνήθειας ή της άνεσης».
Ποιοι υπέγραψαν την ανακοίνωση
Μεταξύ των υπογραφόντων περιλαμβάνεται ο ευρωβουλευτής Raphaël Glucksmann, ο οποίος είναι επικεφαλής της λίστας του γαλλικού Σοσιαλιστικού κόμματος για τις εκλογές του Ιουνίου, και ο Frans Timmermans, πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ηγετικό μέλος του ολλανδικού Εργατικού Κόμματος (PvdA).
Άλλοι πολιτικοί που συνυπογράφουν την ανακοίνωση είναι ο Paul Magnette του Βελγικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS), ο Nicolas Schmit, επικεφαλής υποψήφιος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ισπανίδα επικεφαλής των Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Iratxe García, η Γερμανίδα Ευρωβουλευτής Katarina Barley, ο Πολωνός Robert Biedroń και η πρόεδρος του Ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος, Elly Schlein.
«Ενώ η ακροδεξιά προοδεύει σε όλη την Ευρώπη, δεσμευόμαστε επίσημα να μην εγκαταλείψουμε τις δημοκρατικές, ουμανιστικές και ενωμένες αρχές μας», ανέφερε η δήλωση των προοδευτικών πολιτικών, οι οποίοι δεσμεύθηκαν επίσης «να υψώσουν ένα ισχυρό φράγμα ενάντια στην ακροδεξιά» σε όλα τα επίπεδα.
Οι υπογράφοντες αναφέρθηκαν επίσης στη θέση τους να «απορρίψουν οποιαδήποτε εκλογική ή κυβερνητική συμμαχία με ακροδεξιά κόμματα, σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο και να αποκλείσουν αμέσως κάθε σχηματισμό από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική οικογένεια που παραβαίνει αυτόν τον κανόνα».
Η στάση της Φον ντερ Λάιεν
Η ξεκάθαρη αυτή τοποθέτηση έρχεται ως απάντηση στην άρνηση της σημερινής προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να πει ότι η κεντροδεξιά ομάδα της δεν θα συνεργαστεί στο μέλλον με εθνικο-συντηρητικά και ακροδεξιά κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των Αδελφών της Ιταλίας, του Πολωνικού κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) και του ισπανικού Vox.
Ένας άλλος λόγος πίσω από την παρέμβαση των σοσιαλιστών πιστεύεται ότι είναι η απόφαση του κεντροδεξιού ολλανδικού κόμματος VVD την περασμένη εβδομάδα να εισέλθει στην κυβέρνηση με το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας (PVV) του Geert Wilders. Ως αποτέλεσμα, η φιλελεύθερη ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – στην οποία ανήκει το VVD – έχει υποσχεθεί ψηφοφορία για το αν θα επιτρέψει στο κόμμα να παραμείνει μέλος της και στη νέα κοινοβουλευτική περίοδο.
Οι δημοσκοπήσεις
Όπως αναφέρει ο Guardian, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Σοσιαλιστές θα τερματίσουν και πάλι δεύτεροι στις Ευρωεκλογές, χάνοντας ίσως έναν μικρό αριθμό ευρωβουλευτών, με το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) να αναμένεται να παραμείνει η μεγαλύτερη δύναμη και στη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ωστόσο, τα ακροδεξιά και σκληροπυρηνικά συντηρητικά κόμματα προβλέπεται να καταγράψουν σημαντικά κέρδη, τερματίζοντας πρώτα σε αρκετές χώρες, όπως η Αυστρία, η Γαλλία και η Ολλανδία και δεύτερα ή τρίτα σε αρκετές ακόμη, όπως η Γερμανία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Σουηδία.
Οι αναλυτές λένε ότι αυτά τα κέρδη μπορεί να μην έχουν άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργία του Κοινοβουλίου, επειδή οι τρεις κύριες ομάδες του είναι πιθανό να διατηρήσουν την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών συνολικά και η ακροδεξιά διχάζεται από αντιπαλότητες στο εσωτερικό της.
Ο κίνδυνος από την άνοδο της ακροδεξιάς
Ωστόσο, ο συνδυασμός μιας ισχυρότερης ακροδεξιάς παρουσίας στο Κοινοβούλιο και σε αρκετές εθνικές κυβερνήσεις σε όλη την ήπειρο θα μπορούσε να καταλήξει να θέσει σε κίνδυνο βασικά έργα της ΕΕ, όπως η πράσινη συμφωνία και το πρόσφατα συμφωνηθέν πακέτο μετανάστευσης.
Οι υπογράφοντες τη δήλωση των κεντροαριστερών κάλεσαν όλα τα κόμματα που υποστηρίζουν «τις δημοκρατικές αρχές στα θεμέλια της ευρωπαϊκής οικοδόμησης» να «ξεφύγουν από την ασάφεια ή τον συμβιβασμό», λέγοντας ότι είναι καιρός «να υπερασπιστούμε τις αρχές μας και τις ανοιχτές κοινωνίες μας με απείρως περισσότερο σθένος».
Απευθυνόμενοι στην ακροδεξιά τονίζουν: «Θα είμαστε εκεί. Όπου κι αν επιτεθείτε στα δικαιώματα των γυναικών και στα δικαιώματα LGBTQI+: θα είμαστε εκεί. Όπου προσβάλλετε έναν Ευρωπαίο πολίτη για να τον υποβαθμίσετε, να τον εξευτελίσετε ή να τον απανθρωποποιήσετε: θα είμαστε εκεί».
Οι υπογράφοντες δήλωσαν ακόμη ότι θα αντισταθούν στην ακροδεξιά της Ευρώπης «χωρίς να αποδυναμωθούν ή να λυγίσουν».
«Όταν ένας Ευρωπαίος πολίτης δέχεται επίθεση και ταπεινώνεται εξαιτίας αυτού που είναι, είναι ολόκληρη η Ευρώπη και, πέρα από αυτό, η ανθρωπότητα που δέχεται επίθεση και ταπεινώνεται», κατέληξαν.