Παρότι η σχέση των Ελλήνων πολιτών με την Ευρωπαϊκή Ένωση πέρασε από διάφορες διακυμάνσεις κατά την προηγούμενη δεκαετία, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης, φαίνεται πως πλέον η πλειοψηφία θεωρεί θετική τη συμμετοχή της χώρας μας στη μεγαλύτερη ένωση κρατών στον κόσμο, σύμφωνα με νέα έρευνα της διαΝΕΟσις.

Μοιρασμένες οι εκτιμήσεις για το μέλλον της ΕΕ

Συγκεκριμένα, το ποσοστό των ερωτηθέντων που χαρακτηρίζει θετική τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ ανέρχεται σε 64,8%. Την ίδια ώρα, οι εκτιμήσεις σχετικά με το μέλλον της ΕΕ είναι μοιρασμένες. Αναλυτικότερα, το 36,8% των ερωτηθέντων απαντά πως η Ένωση τα επόμενα χρόνια θα διασπαστεί, με κάποια κράτη-μέλη να αποχωρούν, το 35,9% θεωρεί πως το πιθανότερο είναι να συνεχίσει να υφίσταται με τη μορφή που υπάρχει σήμερα, ενώ ένα 14,7% απαντά πως θα γίνει μια πιο ενωμένη ομοσπονδία κρατών.

Συγκριτικά με παλαιότερες μετρήσεις, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, οι Έλληνες είναι πλέον περισσότερο αισιόδοξοι σχετικά με το μέλλον της Ε.Ε., καθώς έχει μειωθεί αρκετά το ποσοστό εκείνων που πιστεύουν ότι θα διαλυθεί ή θα διασπαστεί, ενώ αντιθέτως αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό εκείνων που θεωρούν ότι θα συνεχίσει με τη μορφή που υπάρχει σήμερα.

Περισσότερη Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουν οι Έλληνες

Παράλληλα, οι Έλληνες φαίνεται να ζητούν «περισσότερη Ευρώπη» σε πολλούς τομείς της ζωής τους. Συγκεκριμένα, η έρευνα ζητάει από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε ποιους τομείς θα ήθελαν η ΕΕ να έχει πιο ενεργό ρόλο. Η μεγάλη πλειοψηφία (άνω του 70%) θέλει πιο ενεργό ρόλο σε όλες τις επιλογές που δίνονται: στην υγεία και στο περιβάλλον (83,8%), στην άμυνα (78,3%), στην παιδεία (77,3%), αλλά και στην οικονομία, στη μετανάστευση και στην εξωτερική πολιτική. Ακόμη, η πλειοψηφία των πολιτών, το 65%, φαίνεται ότι συμφωνεί με τη διεύρυνση της ΕΕ με νέα κράτη-μέλη.

Εντούτοις, πολλοί Έλληνες φαίνεται να μην γνωρίζουν αρκετά για τα όσα ήδη κάνει η Ευρώπη, πριν αναλάβει ενεργό ρόλο στους παραπάνω τομείς. Η έρευνα περιέχει δύο ερωτήσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης και, στην πρώτη από αυτές, ρωτάει τους συμμετέχοντες απλώς αν το γνωρίζουν.

Η ιδιαιτερότητα της ερώτησης αυτής όμως είναι ότι δεν το κατονομάζει ως «Ταμείο Ανάκαμψης», όπως είναι γνωστό, αλλά το αναφέρει περιγραφικά ως «πρόγραμμα χρηματοδότησης της ΕΕ για να ξεπεράσουμε τα προβλήματα από την ύφεση και τις λοιπές επιπτώσεις από την Covid-19», επιχειρώντας έτσι να αποκλείσει τους συμμετέχοντες που το γνωρίζουν μόνο ως τίτλο, χωρίς να γνωρίζουν περισσότερα για αυτό.

Σε αυτή την ερώτηση, μόνο 35,9% δηλώνουν ότι γνωρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι σίγουρα ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα καθώς, σε όρους ΑΕΠ. η Ελλάδα είναι η πιο ωφελημένη χώρα στην Ένωση, ενώ οι πόροι αυτοί αντιστοιχούν εν πολλοίς σε διπλασιασμό των σημαντικών ευρωπαϊκών πόρων που εισρέουν στη χώρα για τα λίγα επόμενα χρόνια. Από όσους γνωρίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης, περίπου οι μισοί το θεωρούν «πολύ» ή «πάρα πολύ σημαντικό» για την ανάπτυξη της χώρας, ενώ 32,2% το θεωρούν «μέτρια σημαντικό».

Η Γαλλία η πιο στενή σύμμαχος

Τι πιστεύουν όμως οι Έλληνες για μεμονωμένες χώρες, εντός ή εκτός ευρωπαϊκής οικογένειας; Ποιους θεωρούν καλύτερους συμμάχους τους;

Στην ερώτηση σχετικά με το ποιους θεωρούν οι συμμετέχοντες καλύτερους συμμάχους της Ελλάδας, δεν υπάρχουν μεγάλες ανατροπές στη σειρά των συνολικών αναφορών από την προηγούμενη φορά που έγινε η ίδια ερώτηση, το 2022.

Η Γαλλία παραμένει πρώτη χώρα σε αναφορές που οι Έλληνες θεωρούν σύμμαχο (65%), ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ (44,2%) και το Ισραήλ (13,5%). Παρ’ όλα αυτά, το ποσοστό της Γαλλίας είναι αισθητά μειωμένο, κατά περισσότερες από 7 μονάδες. Αντίθετα, το ποσοστό των ΗΠΑ είναι υπερδιπλάσιο από αυτό του Μαρτίου του 2022, και επίσης πολύ μεγαλύτερο από αυτό του Φεβρουαρίου της ίδια χρονιάς (η ίδια ερώτηση είχε γίνει δύο φορές, πριν και μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία). Το Ισραήλ φαίνεται επίσης να χάνει σημαντικό μέρος της δημοφιλίας του (περισσότερο από 6 μονάδες), ως συμμάχου της Ελλάδας. Στη σειρά των συνολικών αναφορών των συμμάχων ακολουθούν η Ρωσία, η Γερμανία και η Κίνα, με μονοψήφια ποσοστά.

Μακρόν και φον ντερ Λάιεν τις πιο θετικές γνώμες

Η έρευνα ζητά επίσης από τους συμμετέχοντες την άποψή τους για μια σειρά από πρόσωπα που διαδραμάτισαν πρόσφατα ή διαδραματίζουν σήμερα κάποιο ρόλο στη διεθνή σκηνή. Ο Εμανουέλ Μακρόν, ακολουθώντας και την πρόσληψη της Γαλλίας ως του σημαντικότερου συμμάχου, συγκεντρώνει τις περισσότερες θετικές και μάλλον θετικές γνώμες, με 63%.

Στη δεύτερη θέση, αλλά με πολύ πιο χαμηλό ποσοστό, ακολουθεί η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (33,4%). Τα ποσοστά των προέδρων των ΗΠΑ (Τζο Μπάιντεν – 33,2%) και της Ρωσίας (Βλαντιμίρ Πούτιν – 31,4%) είναι επίσης της ίδιας κλίμακας –και μάλιστα και τα δύο είναι αυξημένα, σε σχέση με τη μέτρηση του Μαρτίου του 2022.

Ωστόσο, ο Πούτιν απέχει περίπου 10 μονάδες από τα ποσοστά του 2019 –φαίνεται δηλαδή ότι ενώ ανακάμπτει από τα πολύ πιο χαμηλά ποσοστά του 2022, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η φθορά στην εικόνα του παραμένει. Η τέως καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ συγκεντρώνει 29,2% θετικών απόψεων, περίπου στο ίδιο επίπεδο με τον νυν καγκελάριο Όλαφ Σολτς (26,8%).