Τηλεμαχίες ουσίας ή απλώς για το θεαθήναι; Όπως και να έχει, οι υποψήφιοι για την προεδρία της Κομισιόν αντιπαρατίθενται δύο φορές εντός της εβδομάδας θέτοντας επί τάπητος τα πεπραγμένα, αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι την επόμενη πενταετία.

Οι μονομάχοι

Την Τρίτη 21 Μαΐου, ο επικεφαλής του γραφείου των Financial Times στις Βρυξέλλες, Χένρι Φόι και η καθηγήτρια οικονομικής πολιτικής και στέλεχος του Bruegel, Μαρία Δεμερτζή θα έχουν απέναντί τους την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), τον επίτροπο κοινωνικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Νίκολα Σμιτ (Σοσιαλιστές), τον ευρωβουλευτή Σάντρο Γκόζι (Renew-φιλελεύθεροι) και τον ευρωβουλευτή Άντερς Βίστισεν (ID-κοινοβουλευτική ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας-ακροδεξιοί). Θα κληθούν να δώσουν απαντήσεις για την ανταγωνιστικότητα και την ενιαία αγορά, την οικονομική ασφάλεια και τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Για όλους πλην του του Γκόζι είναι η δεύτερη φορά μετά το Μάαστριχτ που βρίσκονται αντιμέτωποι. Στην πρώτη τηλεμαχία το Renew είχε εκπροσωπήσει η Μαρί -Ανιές Στρακ-Ζίμμερμανν, επικεφαλής της επιτροπής άμυνας της γερμανικής βουλής, η οποία δεν φάνηκε να ικανοποιεί την παράταξή της που αποφάσισε να την αντικαταστήσει στην δεύτερη αναμέτρηση. Ο Ιταλός Σάντρο Γκόζι μιλώντας για τη διεύρυνση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είχε επιτεθεί στην πρόεδρο της Κομισιόν για την αναθεώρηση της Συνθήκης της ΕΕ.

«Κυρία φον ντερ Λάιεν σταματήστε να λέτε: «Εάν και όπου είναι απαραίτητο, θα αναθεωρήσουμε τη Συνθήκη». Γνωρίζουμε ότι αυτό είναι απαραίτητο. Για ποιο πράγμα μιλάτε; Γνωρίζουμε ότι είναι απολύτως απαραίτητη η μεταρρύθμιση της Συνθήκης». Ταυτόχρονα, είχε επισημάνει ότι η δυνατότητα άσκησης βέτο εξυπηρετεί μόνο τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Από την πλευρά του, ο σοσιαλιστής Σμιτ ήταν σχεδόν ανύπαρκτος στην πρώτη συζήτηση των υποψηφίων αφού κατά τη διάρκειά της, επί τουλάχιστον 30 λεπτά δεν αντέδρασε και δεν απάντησε σε τίποτα προκαλώντας αρνητικά σχόλια στις Βρυξέλλες.

Ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών

Παρά το γεγονός ότι προσπαθεί να κάνει αισθητή την παρουσία του, ευρωπαϊκοί κύκλοι αναφέρουν ότι δεν είναι εύκολο να αποστασιοποιηθεί από την παρούσα Κομισιόν και τις αποφάσεις της στηλιτεύοντας κάθε απόφαση διότι είναι ένας από τους 27 επιτρόπους. Ο Λουξεμβούργιος πολιτικός, ο Νίκο όπως τον αποκαλούν πολλοί, μιλώντας στο euronews εστίασε μεταξύ άλλων στα ζητήματα των αγροτών, αναφέροντας ότι έχουν καταγραφεί «τεράστιες αυξήσεις στο κόστος παραγωγής τους, αλλά το εισόδημά τους, οι τιμές τους δεν αντικατοπτρίζουν αυτές τις αυξήσεις.

Νομίζω ότι πρέπει να σκεφτούμε πόσο επαρκής είναι και η ιδέα μιας καθαρής λειτουργίας της αγοράς, γιατί τιμωρεί, τελικά, πολλούς, πολλούς αγρότες. Σε πολλές περιπτώσεις, οι μικρομεσαίοι αγρότες αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες». Η Κομισιόν ήδη είχε οπισθοχωρήσει σε ορισμένες από τις προτάσεις της, προωθώντας περισσότερες διευκολύνσεις και μείωση του διοικητικού φόρτου για τους αγρότες. Ωστόσο, τα προβλήματα δεν λύθηκαν. Ο πρωτογενής τομέας αναμένεται να απασχολήσει και να απαιτήσει περισσότερες ενέργειες και από την νέα Επιτροπή.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από την πλευρά της επικεντρώνεται στα μέτρα που ελήφθησαν και στην αντιμετώπιση των άνευ προηγουμένων κρίσεων κατά τη διάρκεια της θητείας της και την ίδια ώρα καλείται να απαντήσει σε επιθέσεις που δέχεται για τον χειρισμό σημαντικών φακέλων. Τη σημασία της ανταγωνιστικότητας υπογράμμισε από την Φρανκφούρτη λέγοντας ότι «η ανταγωνιστικότητα δεν είναι μια σίγουρη επιτυχία. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η οικονομική επιτυχία δεν πέφτει από τον ουρανό. Ειδικά όχι όταν ο άνεμος του ανταγωνισμού φυσάει πιο δυνατά. Τώρα είναι η ώρα να το κάνουμε πιο εύκολο για τις εταιρείες μας. Χρειάζονται περισσότερο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Το ενεργειακό κόστος πρέπει να συνεχίσει να μειώνεται» και τόνισε την ανάγκη για περισσότερη ψηφιοποίηση και καλύτερη πρόσβαση στο κεφάλαιο.

Γνώριμο πρόσωπο και ο Άντερς Βίστινσεν , ο οποίος στην τηλεμαχία του Μάαστριχτ είχε χαρακτηρίσει «καταστροφή» την προεδρία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν λέγοντας μάλιστα ότι εάν ενάποκειτο σε εκείνους (ΙD) να αποφασίσουν, εκείνη θα ήταν η πρώτη που θα «απέλυαν» όπως είπε, μετά τις εκλογές.

Ο Βίστινσεν όμως δε θα έχει δικαίωμα να συμμετάσχει στην επόμενη τηλεμαχία της EBU στις 23 Μαΐου κι αυτό γιατί με βάση τους κανονισμούς, το ID δεν έχει καταθέσει επισήμως υποψήφιο για την προεδρία της Επιτροπής.

Οι πολιτικές ομάδες

Η ΕΒU αναφέρει συγκεκριμένα ότι σε συντονισμό με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάλεσε τα πολιτικά κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ορίσουν έναν επικεφαλής υποψήφιο από καθεμία από τις επτά επίσημες πολιτικές ομάδες, και ειδικότερα από τις εξής:

  • Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕPP)
  • Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (S&D)
  • Renew
  • Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (Greens/EFA)
  • Ομάδα Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR)
  • Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID)
  • Oμάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (GUE/NGL)

Πέντε κόμματα απάντησαν και έχουν προτείνει έναν κύριο υποψήφιο. Δύο κόμματα, το ECR και το ID, αρνήθηκαν να ορίσουν έναν κύριο υποψήφιο και, ως εκ τούτου δεν μπορούν να συμμετέχουν στη συγκεκριμένη συζήτηση.

Οι νέες παρουσίες

Στο πόντιουμ επιστρέφει για την Αριστερά ο Βάλτερ Μπάιερ, ο οποίος είχε συμμετάσχει στο Μάαστριχτ αλλά όχι στην τηλεμαχία της 21ης Μαΐου. Στην προηγούμενη αναμέτρηση, είχε δεχτεί τα πυρά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όταν στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία ανέφερε ότι «πολιτική λύση σημαίνει ότι εκείνοι που εμπλέκονται, η ουκρανική κυβέρνηση, η ρωσική κυβέρνηση, το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ πρέπει να συζητήσουν για το πώς θα υπάρξει εκεχειρία και θα σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί κάποιος να συνεχίσει να υπερασπίζεται την ιδέα ότι αυτός ο πόλεμος θα συνεχίζεται μέχρι να πεθάνει ο τελευταίος Ουκρανός στρατιώτης». «Κουράστηκα να το ακούω αυτό» ήταν η απάντηση της υποψήφιας του ΕΛΚ τονίζοντας ότι «εάν θέλετε να τελειώσει αυτός ο πόλεμος, ο Πούτιν πρέπει να σταματήσει να πολεμάει».

Από τους Πράσινους θα συμμετάσχει αυτή τη φορά η ευρωβουλευτής Τέρρι Ράιτνκε και όχι ο Μπας Έικχουτ, ο οποίος ήταν στο ντιμπέιτ του Μάαστριχτ έχοντας συγκεντρώσει θετικά σχόλια για την παρουσία του. Ωστόσο, δεν ήταν ο νικητής της αναμέτρησης καθώς όπως σχολίαζαν αναλυτές οι τοποθετήσεις του βασίστηκαν περισσότερο στη θεωρία σε αντίθεση με της προέδρου της Κομισιόν που μίλησε παραθέτοντας απτά στοιχεία. Oύρσουλα φον ντερ Λάιεν, Νίκολας Σμιτ και Σάντρο Γκόζι θα βρίσκονται επί σκηνής και σε αυτή την «μάχη». Οι τομείς που θα εστιάσουν θα είναι οικονομία και εργασία, άμυνας και ασφάλεια, κλίμα και περιβάλλον, δημοκρατία και ηγεσία, μετανάστευση και σύνορα
και τέλος καινοτομία και τεχνολογία.

Κατά κανόνα, η ηγεσία της Κομισιόν «ανήκει» στην κοινοβουλευτική ομάδα που έρχεται πρώτη στις ευρωεκλογές. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις φαίνεται ότι και σε αυτή την εκλογική διαδικασία πρώτο θα είναι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα το οποίο με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα θα συνεχίσει να ηγείται στην Επιτροπή είτε με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είτε με άλλο πρόσωπο εάν εκείνη δεν τα καταφέρει. Οι Σοσιαλιστές που φαίνεται να έρχονται δεύτεροι, πιθανότατα θα έχουν τα ηνία του Συμβουλίου. Θα μπορούσε την προεδρία τόσο της Επιτροπής όσο και του Συμβουλίου να την έχει η ίδια πολιτική ομάδα, αλλά θα απαιτούσε ο πρώτος να επιτύχει σαρωτική νίκη έναντι του δεύτερου και κατ’ επέκταση να διεκδικήσει περισσότερα.