Τον Ιούνιο, περισσότεροι από 400 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν στις Ευρωεκλογές, τη μεγαλύτερη εκλογική διαδικασία παγκοσμίως μετά από εκείνη της Ινδίας. Οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν συγχρόνως σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου με εκλογικό σύστημα απλής αναλογικής.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα εκλέξουν 720 Ευρωβουλευτές από τα 27 κράτη μέλη με το σύστημα της απλής αναλογικής ως ακολούθως:

Ο αριθμός των Ευρωβουλευτών από τους 705 έχει τελευταία αυξηθεί κατά 15 φτάνοντας τους 720. Αυτή είναι η δεύτερη αύξηση μετά την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας. Μέχρι τότε το ΕΚ αριθμούσε 678 Ευρωβουλευτές .

Οι συνεχείς αλλαγές στον αριθμό των Ευρωβουλευτών καθιστά δύσκολη την άμεση σύγκριση. Για να καταστεί αυτή δυνατή προσομοιώσαμε τα αποτελέσματα των εκλογών του 2019 στις έδρες του 2024. Με αυτόν τον τρόπο η σύγκριση είναι εύκολη.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι ευρωβουλευτές οργανώνονται σε πολιτικές ομάδες, οι οποίες εκπροσωπούν διάφορες πολιτικές πεποιθήσεις και κομματικές συσχετίσεις.

Οι επτά πολιτικές ομάδες είναι οι ακόλουθες:

  • Κoιvoβoυλευτική Ομάδα τoυ Ευρωπαϊκoύ Λαϊκoύ Κόμματoς (PPE)
  • Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (S&D)
  • Renew Europe Group (RE)
  • Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (GREEN/EFA)
  • Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR)
  • Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID)
  • Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – (GUE/NGL)

Οι προβλέψεις, με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις και τα εκλογικά συστήματα που ισχύουν στα κράτη μέλη είναι οι ακόλουθες:

Μεταβολές των πολιτικών ομάδων ανά κράτος μέλος

Τις μεταβολές των πολιτικών ομάδων ανά κράτος μέλος μπορείτε να τις δείτε εδώ:

Οι επιπτώσεις από τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών

Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους τις προβλέψεις μπορούμε να πούμε ότι το προσεχές ευρωκοινοβούλιο θα έχει ενισχυμένη την Ευρωσκεπτικιστική του ομάδα που θα έχει 8% περισσότερους Ευρωβουλευτές.

  • Οι Χριστιανοδημοκράτες θα είναι η πρώτη δύναμη με μικρές απώλειες και η απόσταση τους από τους Σοσιαλιστές θα μειωθεί
  • Τρίτη δύναμη θα εmiναι το ECR η πολιτική ομάδα της Μελόνι,.
  • Οι ηττημένοι θα είναι οι φιλελεύθεροι. Από τρίτη δύναμη θα είναι τέταρτη και υπάρχουν πιθανότητες να είναι πέμπτη δύναμη.
  • Παρατηρούμε πτώση και στους οικολόγους. Υπάρχει περίπτωση να είναι και η μικρότερη ομάδα εκτός και αν ενταχθούν κόμματα που τώρα είναι «ανεξάρτητοι»
  • Για να δημιουργηθεί πλειοψηφία θα χρειαστούν οι Σοσιαλιστές, οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι.
  • Η δύναμη των λαικιστών ευρωσκεπτιστών θα είμαι στο ένα τρίτο της δύναμης του Ευρωκοινοβουλίου.

Οι παραπάνω προβλέψεις σημαίνει ότι την προεδρία της Επιτροπής θα την έχει μάλλον το ΕΛΚ και την προεδρία του Συμβουλίου μάλλον Σοσιαλιστής. Οι φιλελεύθεροι ίσως μοιραστούν την προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου με τους Χριστιανοδημοκράτες. Οι Επίτροποι θα ανήκουν στους Χριστιανοδημοκράτες, στους Σοσιαλιστές και στους Φιλελεύθερους. Ενδιαφέρον θα έχει ο Ιταλός επίτροπος,

Κατά πόσα πιθανότητα στο Ουκρανικό ζήτημα δεν προβλέπεται καμία αλλαγή με τις πιθανότητες να ενισχυθεί η προ-ουκρανική πτέρυγα δεδομένου ότι ένα μέρος του ECR (το κόμμα FdI της πρωθυπουργού Μπελόνι) την υποστηρίζει.

Πού εντάσσονται τα Ελληνικά κόμματα

Τα ελληνικά κόμματα εντάσσονται στις ακόλουθες πολιτικές ομάδες:

  • η Νέα Δημοκρατία στο PPE,
  • το ΠΑΣΟΚ στους S&D,
  • η Ελληνική Λύση στο ECR,
  • ο ΣΥΡΙΖΑ στην αριστερά
  • ΚΚΕ στους ανεξάρτητους
  • Χρυσή Αυγή στους ανεξάρτητους

Ο Κόκκαλης εντάχθηκε στους οικολόγους,  και ο Κύρτσος στους RE.

Οι προβλέψεις για την Ελλάδα

Με βάση τις δημοσκοπήσεις που είχαν δημοσιευτεί έως τις 17 Απριλίου, ο ΜΟ των κομμάτων είναι ο ακόλουθος:

Το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων που ξεπέρασαν το όριο του 3% είναι 84%. Αυτός ο αριθμός διαιρείται με το αριθμό των Ευρωβουλευτών που είναι 21 για να καθορισθεί το εκλογικό μέτρο. Το εκλογικό μέτρο είναι 4.01%.

Στην πρώτη κατανομή εκλέγουν:

  • ΝΔ  8
  • ΣΥΡΙΖΑ 4
  • ΠΑΣΟΚ 4
  • ΚΚΕ 2
  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 2
  • ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 1

Στις εκλογές θα γίνει μεγάλη μάχη με τα υπόλοιπα. Το υπόλοιπο της Ελληνικής Λύσης είναι πολύ κοντά στο υπόλοιπο του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ΚΚΕ δεν εντάσσεται σε καμία πολιτική ομάδα. Δεν είναι γνωστό αν η ΝΙΚΗ θα ενταχθεί στην ομάδα ID ή θα παραμείνει ανεξάρτητη. Η ένταξη της στην ομάδα ECR θεωρείται μάλλον απίθανη. Η Πλεύση Ελευθερίας δεν είναι σίγουρο ότι θα ενταχθεί στην GUE ή θα παραμείνει ανεξάρτητη.

Ο τρόπος πρόβλεψης των αποτελεσμάτων

  1. Συλλογή δεδομένων:
  • Παρακολουθούμε δημοσκοπήσεις σε όλα τα κράτη μέλη από την EUROPE ELECTS (https://europeelects.eu/).
  • Συγκεντρώνουμε τις 6 πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις για κάθε χώρα.
  1. Υπολογισμός εδρών:
  • Εφαρμόζουμε το εκάστοτε εκλογικό όριο (π.χ. 3% στην Ελλάδα, 3,8% Σπου είναι το QURUM  των εγγεγραμμένων στην Ολλανδία ).
  • Χρησιμοποιούμε την απλή αναλογική για να υπολογίσουμε τις έδρες που κερδίζουν τα κόμματα στην πρώτη κατανομή.
  • Μοιράζουμε τις υπόλιπες έδρες με τη μέθοδο d HONDT ή του μεγαλύτερου υπολοίπου ανάλογα με τις διατάξεις που ισχύουν.  .
  1. Κατανομή ευρωβουλευτών:
  • Αντιστοιχούμε τους ευρωβουλευτές στις πολιτικές ομάδες με βάση τις δηλώσεις και την ισχύουσα πρακτική
  • Για τις συμμαχίες λαμβάνονται υπόψιν τα κόμματα που συμμετέχουν, η κατανομή γίνεται αναλογικά, με μικρές αποκλίσεις που επηρεάζουν ελάχιστα το τελικό αποτέλεσμα.
  1. Συγκέντρωση αποτελεσμάτων: Συγκεντρώνουμε τα αποτελέσματα για να σχηματίσουμε τη δύναμη των πολιτικών ομάδων.

Οι αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν για την ακριβή πρόβλεψη

  1. Η συμμετοχή στις εκλογές. Σε πολλά κράτη μέλη η μικρή συμμετοχή δυσκολεύει την πρόβλεψη του αποτελέσματος. Η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Τσεχία και η Κροατία είχαν συμμετοχή κάτω από το 30%. Αυτό δυσκολεύει τις προβλέψεις γιατί αν η αποχή δεν είναι ομοιόμορφη όσον αφορά τα κόμματα, τα αποτελέσματα είναι τελείως διαφορετικά από τις προβλέψεις.
  2. Οι πλατφόρμες. Σε πολλά κράτη έχουμε τον συνασπισμό περισσότερων του ενός κομμάτων τα οποία εντάσσονται σε διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Εάν αυτή η πλατφόρμα εκλέξει 8 Ευρωβουλευτές κανείς δεν γνωρίζει εκ των προτέρων πόσοι θα ενταχθούν στην μία πολιτική ομάδα και πόσοι στην άλλη. Στις προβλέψεις που ακολουθούν έχουμε μια αναλογική κατανομή.
  3. Οι προβλέψεις της Γερμανίας. Η Γερμανία εκλέγει 96 Ευρωβουλευτές και δεν έχει όριο για την εκλογή. Στις προηγούμενες εκλογές κόμμα με 0.7% εξέλεξε Ευρωβουλευτή. Οι δημοσκοπήσεις που έχουμε δεν μας δίνουν αποτελέσματα για τα μικρά κόμματα. Οπωσδήποτε η δύναμη των μεγάλων κομμάτων στην Γερμανία θα είναι μικρότερη από αυτή που έχουμε στις προβλέψεις.
  4. Στην Ισπανία γίνονται συνασπισμοί περιφερειακών κομμάτων (καταλανοί, βάσκοι κλπ) οι οποίοι δεν έχουν ακόμα καταγραφεί στις δημοσκοπήσεις.

Τέλος για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τις αυξομειώσεις των κομμάτων σε σχέση με τις εκλογές του 2019, προσομοιώσαμε τα εκλογικά αποτελέσματα στους 720 Ευρωβουλευτές ώστε να μπορούμε να συγκρίνουμε όμοια αποτελέσματα.

Επιμέλεια γραφημάτων: Κωνσταντίνος Χολίδης
*Ο Αντώνης Παπακώστας είναι διδάκτωρ Πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie του Παρισιού. Από το 2000 έως το 2008 ήταν υπεύθυνος και για το Ευρωβαρόμετρο.