Πριν από μερικές ημέρες έβλεπα τις φωτογραφίες από τη συνάντηση του δημάρχου Αθηναίων Χάρη Δούκα με τη δήμαρχο του Παρισιού Αν Ινταλγκό. Οι δύο δήμαρχοι συζήτησαν, μεταξύ άλλων, τρόπους συνεργασίας για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως οι κοινωνικές ανισότητες και η κλιματική κρίση.
Όπως έβλεπα τις φωτογραφίες σκέφτηκα μια, μάλλον, κρίσιμη λεπτομέρεια. Μέχρι που φτάνουν τα χέρια του Δούκα και μέχρι που της Ινταλγό; Ποιες είναι οι αρμοδιότητες του δημάρχου του Παρισιού και ποιες του δημάρχου της Αθήνας; Πόση ευχέρεια κινήσεων έχει ο ένας και ο άλλος δήμος για να αντιμετωπίσει όχι τις κοινωνικές ανισότητες και την κλιματική κρίση αλλά πιο απλά καθημερινά ζητήματα;
Θέλουμε να γίνουμε, έτσι λέμε, ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος. Ναι, αλλά σε αυτό το κανονικό ευρωπαϊκό κράτος είναι καθοριστικός παράγοντας η ύπαρξη ισχυρής πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης. Ισχυρών δήμων, αυτόνομων δήμων που δεν έχουν ανάγκη να γίνονται ούτε επαίτες, ούτε παρακολουθήματα της κάθε κυβέρνησης. Που έχουν ρόλο και λόγο, καθοριστικές αρμοδιότητες για τη λειτουργία και την ανάπτυξη των πόλεων τους.
Λέμε για τους τομείς που πρέπει να καλύψουμε την απόσταση που μας χωρίζει από την Ευρώπη. Ποια είναι η απόσταση που χωρίζει τους δήμους της Ελλάδας από τους δήμους της Ευρώπης; Μεγάλη. Οι δήμοι της Ευρώπης, για παράδειγμα, έχουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Έχουν καθοριστικές αρμοδιότητες στην υγεία και στην πρόνοια. Έχουν πρωτεύων ρόλο τις αστικές υποδομές. Εδώ στην Ελλάδα;
Εδώ συζητάμε, αυτές τις μέρες, για το αν πρέπει να αφαιρεθεί από τους δήμους η αρμοδιότητα του ελέγχου για το τί και πώς χτίζεται στις πόλεις τους. Για το αν την αρμοδιότητα προστασίας των πόλεων θα πρέπει να την έχει το εκλεγμένο δημοτικό συμβούλιο ή αν θα πρέπει να την πάρει το ….ΤΕΕ.
Είναι άγνωστο πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να καλυφθεί η απόσταση που χωρίζει την ελληνική από την ευρωπαϊκή αυτοδιοίκηση. Το ελληνικό συγκεντρωτικό κράτος έχει αποδείξει πως έχει αντιστάσεις μεγάλες. Δεν θέλει να αποχωριστεί δράμι της εξουσίας του. Μεταφέρει αρμοδιότητες που είτε θεωρεί ότι είναι βάσανο για το ίδιο είτε, ακόμα χειρότερα μεταφέρει αρμοδιότητές ξεχνώντας, πολλές φορές, να μεταφέρει και τους αντίστοιχους πόρους
Η απόσταση που χωρίζει την ελληνική από την ευρωπαϊκή αυτοδιοίκηση οφείλεται και στη νοοτροπία που θέλει την αυτοδιοίκηση να είναι το παράρτημα της κάθε κυβέρνησης. Εκφράστηκε αυτό και στις τελευταίες τοπικές εκλογές. Ψηφίστε το δικό μας, τον κυβερνητικό, για να είστε σίγουροι ότι θα γίνει η δουλειά σας.
Οι δήμοι, δεν πρέπει να υποστείλουν τη σημαία των διεκδικήσεων αρμοδιοτήτων και πόρων που θα τους επιτρέψουν, να είναι οι οδηγοί του τόπου τους. Να έλθουν, δηλαδή, πιο κοντά στους δήμους της Ευρώπης.
