Μετά τη νέα πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, τη σκυτάλη των προκλήσεων παίρνει ο πρόεδρος του VMRO και πρωθυπουργός της χώρας, Χριστιάν Μιτσκόσκι.
Ειδικότερα, σε δηλώσεις του υποστήριξε πως αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα της χώρας να αποκαλείται όπως επιθυμεί ενώ ερωτηθείς σχετικά με τις δηλώσεις της Σιλιάνοφσκα στην ορκωμοσία της, τόνισε ότι ήταν αξιοπρεπής.
Μάλιστα, δεν «βλέπει» κάποια παραβίαση στη Συμφωνία των Πρεσπών: « Η επικοινωνία εντός των θεσμών και οι ίδιοι οι θεσμοί λειτουργούν με βάση τους νόμους και το Σύνταγμα. Όμως προσωπικό μου συνταγματικό δικαίωμα είναι να επιλέγω πώς θα αποκαλώ τη χώρα μου και όταν κάνω δηλώσεις και όταν μιλάω σε εσάς, τους δημοσιογράφους, τόσο εγώ όσο αναμένω και από την πρόεδρο Σιλιάνοφσκα, να χρησιμοποιούνται οι όροι προσδιορισμού της χώρας, καθώς σύμφωνα με αυτόν τον τρόπο, με βάση τη δική μας ερμηνεία της Συμφωνίας των Πρεσπών, δεν υπάρχει παραβίαση της συμφωνίας».
Κάλεσε δε του «φίλους μας στην Ελλάδα να σταματήσουμε τις απειλές, τις παρεμποδίσεις, να σταματήσουμε να επιστρέφουμε στο παρελθόν, να κοιτάξουμε στο μέλλον».
«Αναμένω συνάντηση με τον Μητσοτάκη»
Ο Μιτσκόσκι ισχυρίστηκε πως ο ίδιος επιθυμεί «σχέσεις καλής γειτονίας και φιλίας με την Ελλάδα», ενώ ανέφερε πως «αναμένει σύντομα συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό».
«Δεν έχουμε καμία πρόθεση να απαντήσουμε στην πολιτική τους δύναμη με μετονομασία αυτοκινητοδρόμων και αεροδρομίων ή με την κατασκευή μνημείων. Δεν περιμένω οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών να βασίζονται στην πολιτική δύναμη, περιμένω να έχουμε άριστες σχέσεις γειτονίας, εκτιμώ ότι το VMRO-DPMNE και η Νέα Δημοκρατία έχουν τη δική τους θέση σε σχέση με τη Συμφωνία των Πρεσπών, γιατί σε κανέναν από εμάς δεν αρέσει», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Και επανέλαβε πως θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη λέξη «Μακεδονία»: «Σε αντίθεση με εκεί, η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μέρος των μακεδονικών θεσμών, του μακεδονικού Συντάγματος και των νόμων. Έχουμε πει πολλές φορές στο παρελθόν ότι αυτό είναι μια πραγματικότητα», πρόσθεσε.
Το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού
Η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, σε ανακοίνωσή της σχετικά με την ορκωμοσία της και αυτή ισχυρίστηκε πως έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα «Μακεδονία» επικαλούμενη το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, όμως υποστηρίζει ότι δεν παραβίασε το Σύνταγμα της χώρας, καθώς υπέγραψε το επίσημο κείμενο του προεδρικού όρκου με τη συνταγματική ονομασία της χώρας.
Σε σχετική ανακοίνωση από το Γραφείο της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αναφέρονται τα εξής:
«Στις δημόσιες εμφανίσεις της, η Μακεδόνας πρόεδρος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία, ως πράξη ατομικού δικαιώματος αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, σεβόμενη τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές.
Η Πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα θα τηρήσει την χρήση της επίσημης συνταγματικής ονομασίας.
Το επίσημο κείμενο του όρκου, όπως αυτό επιδόθηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής, υπογράφηκε με τη συνταγματική ονομασία της χώρας, όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, τα μακεδονικά θεσμικά όργανα έχουν εκπληρώσει σχεδόν πλήρως τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών και η Πρόεδρος αναμένει από όλους τους μακεδόνες εταίρους να σεβαστούν τις διμερείς και πολυμερείς υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει έναντι της χώρας».
Το χρονικό
Την Κυριακή (12/05) πραγματοποιήθηκε η ορκωμοσία της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας. Η Σιλιάνοφσκα, κατά την ορκωμοσία, αποκάλεσε τη χώρα Μακεδονία, παρά το γεγονός ότι στο κείμενο του όρκου, το οποίο απήγγειλε ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής Γιόβαν Μίτρεσκι, καλώντας την Σιλιάνοφσκα να το επαναλάβει, η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία».
Η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, η οποία είχε προσκληθεί στη συνεδρίαση της Βουλής για την ορκωμοσία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, αποχώρησε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το «Μακεδονία» και την παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ο κ. Μητσοτάκης έστειλε αυστηρό μήνυμα: «Η Ελλάδα απορρίπτει χειρισμούς όπως αυτούς με τους οποίους εγκαινιάζει τη θητεία της η κυρία Σιλιάνοφσκα. Την καλεί να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της. Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα».
Μάλιστα, η Αθήνα βάζει ήδη στο τραπέζι το ενδεχόμενο του βέτο στην ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ.
Το γεγονός προκάλεσε και τη παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρώην Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο πρώην πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ είχαν τη Δευτέρα τηλεφωνική επικοινωνία στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκαν οι πολιτικές εξελίξεις στην γειτονική χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισαν τη σημασία που έχει η πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και η συνεργασία των δύο χωρών τόσο για την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας όσο και για την ειρήνη και τη σταθερότητα των Δυτικών Βαλκανίων, σε μία περίοδο μεγάλων εντάσεων στην περιοχή.
