Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Οι 10 Έλληνες Επίτροποι στην ιστορία της

Μια ιστορική αναδρομή στις προσωπικότητες που εκπροσώπησαν την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 1981 έως σήμερα

Το 1953, με σκοπό την προστασία των κοινοτικών συμφερόντων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδρύθηκε στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ή Κομισιόν). Αποτελεί το πολιτικά ανεξάρτητο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ και διευθύνεται από μια ομάδα 27 επιτρόπων.

Κάθε κράτος μέλος εκπροσωπείται από έναν επίτροπο ο οποίος, με ενιαίο ευρωπαϊκό χαρακτήρα και χωρίς κυβερνητικές παρεμβάσεις, διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο και εργάζεται για την υλοποίηση συγκεκριμένων πολιτικών προτεραιοτήτων τις οποίες καθορίζει ο/η πρόεδρος της Επιτροπής.

Γεώργιος Κοντογεώργης (1981-1985)

Ο Γεώργιος Κοντογεώργης υπήρξε ο πρώτος Έλληνας επίτροπος της τότε ΕΟΚ (σήμερα Ευρωπαϊκή Ένωση). Στις εκλογές του 1977 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τη Νέα Δημοκρατία και διορίστηκε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου, αρμόδιος για τις σχέσεις της Ελλάδας με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Από τη θέση αυτή, συνέβαλε σημαντικά στις διαπραγματεύσεις ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Το 1981 ανέλαβε επίτροπος στην ΕΟΚ με το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών και της Αλιείας, θέση που διατήρησε μέχρι το 1985.

Σε ομιλία του τον Οκτώβρη του 1984 ανέφερε πως στον προϋπολογισμό του έτους, από τα 80 εκατομμύρια συνολικά διαθέσιμα ΕΛΜ (λογιστική μονάδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων) τα 25 προορίζονταν για τον εκσυγχρονισμό της οδού Βορρά-Νότου στην Ελλάδα και, κατά συνέπεια, για τις συνδέσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τη Μέση Ανατολή.

Παράλληλα, πρότεινε τη δημιουργία οργανισμών αρμόδιων για το συντονισμό της ανάπτυξης των μεταφορών στην περιοχή της Μεσογείου.

Ο Κοντογεώργης απεβίωσε στην Αθήνα στις 9 Νοεμβρίου 2009.

Γρηγόρης Βάρφης (1985-1989)

Έχοντας ακολουθήσει νομικές και οικονομικές σπουδές, ο Γρηγόρης Βάρφης δραστηριοποιήθηκε πολιτικά στις τάξεις του ΠαΣοΚ, κυρίως σε θέματα ευρωπαϊκής και εξωτερικής πολιτικής.

Κατά την πρώτη προεδρεία του Ζακ Ντελόρ, ο Βάρφης διετέλεσε επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΟΚ από το 1985 μέχρι το 1986.

Την τετραετία 1986-1989 ανέλαβε τον συντονισμό των Διαρθρωτικών Ταμείων και Προστασίας των Καταναλωτών.

Πέθανε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017, σε ηλικία 90 ετών.

Βάσω Παπανδρέου (1989-1993)

Η Βάσω Παπανδρέου, έχοντας διατελέσει βουλευτής και υπουργός του ΠαΣοΚ, επελέγη επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΟΚ για το διάστημα 1989-1993 κατά την δεύτερη θητεία του Ζακ Ντελορ, ενώ υπήρξε η πρώτη γυναίκα επίτροπος στην ιστορία του θεσμού.

Της ανατέθηκε το χαρτοφυλάκιο για την Απασχόληση, τις Εργασιακές Σχέσεις και Κοινωνικές Υποθέσεις, το Ανθρώπινο Δυναμικό, την Εκπαίδευση και Κατάρτιση, και την Ισότητα των δύο Φύλων.

Κατά τη διάρκεια της θητείας της, έδωσε νέες ευκαιρίες εκπαίδευσης, προώθησε την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, προστάτευσε τη μητρότητα, επέμεινε στην ισότητα των δύο φύλων και έδειξε ιδιαίτερη μέριμνα για τους απόμαχους της εργασίας και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.

Συγχρόνως, προώθησε την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα και κατοχύρωσε τον Κοινωνικό Διάλογο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μάλιστα, ο διεθνής τύπος την αποκάλεσε «Καρυάτιδα της Δημοκρατίας» και «Σιδηρά Κυρία».

Ως επίτροπος στην ΕΟΚ, η Βάσω Παπανδρέου συγκρούστηκε με διάφορους συντηρητικούς ηγέτες, κυρίως τη Μάργκαρετ Θάτσερ.

Ιωάννης Παλαιοκρασσάς (1993-1995)

Ο Ιωάννης Παλαιοκρασσάς διετέλεσε επίτροπος Περιβάλλοντος και Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την περίοδο 1993 –1995.

Πρότεινε την πλήρη κατάργηση της αλιείας με παρασυρόμενα δίχτυα από τις αρχές του 1998, σχέδιο που τότε δεν προχώρησε λόγω των μαζικών αντιδράσεων.

Στις 14 Ιουλίου 1992, το αυτοκίνητο του έγινε στόχος τρομοκρατικής επίθεσης με ρουκέτες από τη 17 Νοέμβρη στο κέντρο της Αθήνας. Από την επίθεση σκοτώθηκε ένας περαστικός, ο 22χρόνος φοιτητής Θάνος Αξαρλιάν.

Πέθανε στις 2 Οκτωβρίου 2021.

Χρήστος Παπουτσής (1995-1999)

Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠαΣοΚ, ο Χρήστος Παπουτσής εξελέγη ευρωβουλευτής το 1984, 1989 και 1994, και υπήρξε αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος για επτά χρόνια (1987-1994).

Στο διάστημα 1995-1999 ανέλαβε επίτροπος Ενέργειας και κατά τη διάρκεια της θητείας του, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ως προτεραιότητα μια συνδυασμένη ευρωπαϊκή πολιτική για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος.

Παράλληλα, θεμελιώθηκε η Ευρωπαϊκή Εσωτερική Αγορά Ενέργειας.

Άννα Διαμαντοπούλου (1999-2004)

Η βουλευτική πορεία της Άννας Διαμαντοπούλου ξεκίνησε το 1996 όταν εκλέχθηκε βουλευτής Κοζάνης. Eπελέγη ως επίτροπος στην Επιτροπή Ρομάνο Πρόντι με αρμοδιότητα τα θέματα Απασχόλησης και Κοινωνικών Θεμάτων, την περίοδο 1999-2004.

Το χαρτοφυλάκιο της, μεταξύ άλλων, περιλάμβανε τη βελτίωση των δεξιοτήτων μέσω της κατάρτισης, εξάλειψη των διακρίσεων, επίτευξη της ισότητας των φύλων, καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, καθώς και ενίσχυση των ατόμων με αναπηρίες.

Τον Φεβρουάριο του 2004 παραιτήθηκε προκειμένου να θέσει υποψηφιότητα στις εθνικές εκλογές και αντικαταστάθηκε από τον Σταύρο Δήμα.

Σταύρος Δήμας (2004-2009)

Ο Σταύρος Δήμας είναι Έλληνας δικηγόρος, οικονομολόγος και πολιτικός. Έχει διατελέσει υπουργός και επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Απασχόληση και τις Κοινωνικές Υποθέσεις, αλλά και για το Περιβάλλον.

Τον Μάρτιο του 2004, διορίστηκε Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, αναλαμβάνοντας το χαρτοφυλάκιο από την προηγούμενη Ελληνίδα Ευρωπαία επίτροπο Άννα Διαμαντοπούλου.

Ο Σταύρος Δήμας προτάθηκε για τη θέση του Έλληνα Επιτρόπου στην Επιτροπή Μπαρόζο, όταν και διορίστηκε επίτροπος για το Περιβάλλον, αναλαμβάνοντας καθήκοντα στις 22 Νοεμβρίου 2004. Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι θα επικεντρωθεί γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες: την κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα, τη δημόσια υγεία και την αειφορία.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ασχολήθηκε με το Πρωτόκολλο του Κιότο, με το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Πρόγραμμα Natura 2000, την Ευρωπαϊκή Οδηγία REACH αλλά και την επιβολή καλύτερης περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ήρθε πολλές φορές σε αντιπαράθεση με τις ισχυρές γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες και τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να προχωρήσει σε παρεμβάσεις για την παραγωγή καθαρότερων οχημάτων. Η εκστρατεία του περιλάμβανε μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Ο Δήμας πέτυχε τη θέσπιση ορίου εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητα στα 120 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο, με αποτέλεσμα το 2008 να αναδειχθεί «Επίτροπος της Χρονιάς» τόσο από τις Financial Times όσο και από την EuropeaVoice, εφημερίδα που εκδίδεται από τον Εconomist.

Μαρία Δαμανάκη (2009-2014)

Η Μαρία Δαμανάκη ανέπτυξε δραστηριότητα εντός της Αριστεράς, στις αρχές του 1970, λαμβάνοντας μέρος στον αντιδικτατορικό αγώνα, ενώ ήταν η φωνή πίσω από το ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου.

Μετά την πτώση της χούντας εξελέγη βουλευτής, αρχικά του Κ.Κ.Ε. και εν συνεχεία με τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου, του οποίου και εκλέχτηκε πρόεδρος τον Μάρτιο του 1991.

Το 2003, παραιτήθηκε από το κόμμα και από την βουλευτική της έδρα και αποφάσισε να ενταχθεί στο ΠαΣοΚ, απ’ όπου και εξελέγη βουλευτής το 2004, το 2007 και το 2009. Παραιτήθηκε από βουλευτής τον Φεβρουάριο του 2010.

Στις 27 Νοεμβρίου 2009 διορίστηκε εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Επιτροπή του Μπαρόζο και της ανατέθηκε ο τομέας των Ναυτιλιακών Υποθέσεων και της Αλιείας.

Οι θέσεις της περιλάμβαναν την δημιουργία μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τις θάλασσες, μέτρα για την ανάκαμψη της Ευρώπης από την οικονομική κρίση καθώς και την ανάπτυξη προοπτικών για να ξεπεράσει η Ελλάδα τις οικονομικές της δυσκολίες. Η Μαρία Δαμανάκη παρέμεινε στη θέση αυτή έως το 2014.

Δημήτρης Αβραμόπουλος (2014-2019)

Κατά την ανακοίνωση της νέας σύνθεσης της Κομισιόν του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, Έλληνας πολιτικός της Νέας Δημοκρατίας, ανέλαβε τη θέση του Επιτρόπου για θέματα Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων.

Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του ήταν η βελτίωση του ελέγχου των συνόρων, η διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, η αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, καθώς και η αναθεώρηση της νομοθεσίας για τη «μπλε κάρτα».

Ως επίτροπος διαφώνησε με την πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ για κατάργηση του συστήματος κατανομής των προσφύγων και των λαθρομεταναστών μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.

Μαργαρίτης Σχοινάς (2019- 2024)

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς είναι Έλληνας πολιτικός και σημερινός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής.

Πρόκειται για ένα στέλεχος που προέρχεται από τα σπλάχνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς, πριν αναλάβει επίτροπος, είχε διοριστεί αναπληρωτής διευθυντής του Γραφείου Συμβούλων Ευρωπαϊκής Πολιτικής, από τον τότε πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ενώ έχει διατελέσει Επικεφαλής Εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της Επιτροπής.

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2019, ανακοινώθηκε από την Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν η ανάθεση της θέσης του Αντιπροέδρου της Κομισιόν για την Προώθηση και Προστασία του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής στον Μαργαρίτη Σχοινά, επιλογή που επικροτήθηκε.

Στο χαρτοφυλάκιο του περιλαμβάνεται η ανάπτυξη διαύλων νόμιμης μετανάστευσης, ο συντονισμός των εργασιών για ένα νέο σύμφωνο μετανάστευσης και το ασύλου και η ανάληψη ηγετικού ρόλου στον αγώνα της Επιτροπής κατά του αντισημιτισμού.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.