Πειραματική θεραπεία που βασίζεται σε έναν ιό ο οποίος προσβάλλει τη φασολιά που κάνει μαυρομάτικα φασόλια φάνηκε σε ποντίκια άκρως αποτελεσματική ενάντια σε μια μεγάλη γκάμα μεταστατικών καρκίνων, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο (UC San Diego).
Βελτίωση επιβίωσης και πρόληψη μεταστάσεων
Συγκεκριμένα η θεραπεία που αποτελείται από νανοσωματίδια του ιού του μωσαϊκού της φασολιάς η οποία παράγει μαυρομάτικα φασόλια έδειξε σημαντική αποτελεσματικότητα στη βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης και στην πρόληψη ανάπτυξης μεταστατικών όγκων διαφορετικών καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων του παχέος εντέρου, των ωοθηκών, του μαστού αλλά και του μελανώματος. Παρόμοια καλά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν όταν η θεραπεία χορηγήθηκε και σε ποντίκια των οποίων οι όγκοι είχαν αφαιρεθεί χειρουργικά, όπως ανέφεραν οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό «Advanced Science».
Η νέα μελέτη «πάτησε επάνω» σε προηγούμενη έρευνα του εργαστηρίου της Νικόλ Στάινμετς, καθηγήτριας Νανομηχανικής, διευθύντριας στο Κέντρο για τη Νανο-ΑνοσοΜηχανική και συν-διευθύντριας του Κέντρου Μηχανικής στον Καρκίνο που στο σύνολό τους έχουν την έδρα τους στο UC San Diego.
Τα πρώτα πειράματα
Η δρ Στάινεμτς και οι συνεργάτες της χρησιμοποιούν νανοσωματίδια του ιού του μωσαϊκού της φασολιάς προκειμένου να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να πολεμήσει τον καρκίνο και να τον αποτρέψει από το να εξαπλωθεί και να επανεμφανιστεί. Σε πρώιμα πειράματα η προσέγγιση αυτή αφορούσε έγχυση των νανοσωματιδίων του «πράσινου» ιού απευθείας στους όγκους με στόχο να προκληθεί ανοσολογική απόκριση. Το μεγάλο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου ιού είναι ότι ενώ δεν είναι μολυσματικός για τα θηλαστικά, το ανοσοποιητικό σύστημά τους τον αναγνωρίζει ως «ξένο σώμα» και εξαπολύει δριμεία επίθεση ενάντια στους όγκους αλλά και ενάντια σε πιθανές μεταστάσεις.
Χορήγηση στην κυκλοφορία του αίματος
Στη νέα μελέτη τους οι ερευνητές του UC San Diego έδειξαν ότι τα νανοσωματίδια του ιού δεν είναι απαραίτητο να εγχέονται απευθείας στους όγκους για να είναι αποτελεσματικά. Η χορήγησή τους στην κυκλοφορία του αίματος φάνηκε να βελτιώνει τα ποσοστά επιβίωσης και να αποτρέπει τις μεταστάσεις διαφορετικών μορφών καρκίνου.
Πρόληψη σχηματισμού των μεταστατικών όγκων
«Με την προσέγγιση αυτή δεν θεραπεύουμε εγκατεστημένους όγκους ή τη μεταστατική νόσο – προλαμβάνουμε τον σχηματισμό τους. Παρέχουμε μια θεραπεία η οποία ‘ξυπνά’ το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να σταματά την εξέλιξη της νόσου προτού καν εμφανιστούν μεταστάσεις» είπε η δρ Στάινμετς.
«Φυσικά» νανοσωματίδια χωρίς περαιτέρω επεξεργασία
Προκειμένου να δημιουργήσουν τα νανοσωματίδια οι ερευνητές καλλιέργησαν φασολιές που παράγουν μαυρομάτικα φασόλια στο εργαστήριο και τις μόλυναν με τον ιό του μωσαϊκού της φασολιάς. Εκατομμύρια αντίγραφα του ιού δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο και σχημάτισαν σφαιρικά νανοσωματίδια τα οποία μάλιστα δεν χρειάστηκε να υποστούν περαιτέρω επεξεργασία προτού χρησιμοποιηθούν στα πειράματα. «Η ίδια η φύση δημιούργησε αυτά τα ισχυρά νανοσωματίδια στα φυτά της φασολιάς που κάνει μαυρομάτικα φασόλια» σχολίασε η καθηγήτρια.
Ενάντια σε πολλές μορφές καρκίνου
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σε μοντέλα ποντικών με καρκίνο του παχέος εντέρου, των ωοθηκών, του μαστού αλλά και με μελάνωμα. Οπως προέκυψε, ποντίκια που έλαβαν τα ιο- νανοσωματίδια και μια εβδομάδα αργότερα τους «εμφυτεύθηκαν» μεταστατικοί όγκοι εμφάνισαν καλύτερα ποσοστά επιβίωσης και μειωμένη ανάπτυξη όγκων σε σύγκριση με άλλα ποντίκια που δεν έλαβαν τη νανο-θεραπεία. Ακόμη και όταν τους προκλήθηκε και πάλι καρκίνος έναν μήνα αργότερα, τα ποντίκια που είχαν λάβει τη θεραπεία, είχαν την ίδια θετική εξέλιξη.
Αποτελεσματικότητα και μετά από επέμβαση για τον καρκίνο
Οι ερευνητές δήλωσαν μάλιστα ιδιαιτέρως ενθουσιασμένοι σχετικά με την αποτελεσματικότητα χορήγησης της θεραπείας μετά από επέμβαση για τον καρκίνο. Οπως είδαν σε μια άλλη σειρά πειραμάτων, η χορήγηση των νανοσωματιδίων μετά τη χειρουργική αφαίρεση όγκων οδήγησε και πάλι σε καλύτερη επιβίωση και σε μειωμένη επανανάπτυξη των όγκων σε ποντίκια. «Ακόμη και αν γίνει χειρουργική αφαίρεση των όγκων, με δεδομένο ότι καμία χειρουργική επέμβαση δεν είναι τέλεια, εμφανίζονται μεταστάσεις αν οι ασθενείς δεν λάβουν επιπρόσθετη θεραπεία» σημείωσε η δρ Στάινμετς και συμπλήρωσε ότι «εμείς χρησιμοποιήσαμε τα νανοσωματίδια που βασίζονται στον ιό της φασολιάς μετά τη χειρουργική επέμβαση ώστε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα προκειμένου να απορρίψει εναπομείναντες καρκινικούς ιστούς και να αποτρέψει τα κυκλοφορούντα κύτταρα των όγκων από το να δώσουν μεταστάσεις. Και είδαμε ότι η θεραπεία ήταν πολύ, πολύ δραστική!».
Τα επόμενα ερευνητικά βήματα
Απώτερος στόχος των ερευνητών είναι να φθάσουν σε κλινικές δοκιμές της νανο-θεραπείας τους σε ανθρώπους. Προς το παρόν πάντως, επόμενο βήμα τους είναι να διεξαγάγουν μελέτες ασφαλείας σε κατοικίδια με καρκίνο ώστε να εξερευνήσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σε πιο μεγάλα ζώα από τα ποντίκια. Οι μελλοντικές μελέτες της ομάδας θα επικεντρωθούν επίσης στην κατανόηση των μηχανισμών που κρύβονται πίσω από την ικανότητα των νανοσωματιδίων του «φυτικού» ιού να δίνουν ισχυρή ώθηση στο ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να πολεμά τον καρκίνο.