Οι πιο ιδιαίτεροι Επιτάφιοι ανά την Ελλάδα

Ο κατανυκτικός ύμνος «Ω γλυκύ μου έαρ» ψάλλεται, με τις φωνές να μπλέξουν μεταξύ τους δημιουργώντας μια επιβλητική ατμόσφαιρα κάθε Μεγάλη Παρασκευή. Κάθε γωνιά της Ελλάδας κι ένας ολάνθιστος Επιτάφιος.

Πλήθος πιστών συρρέουν στους ναούς όλης της χώρας για να στολίσουν τους Επιτάφιους και να προσκυνήσουν. Κάθε τόπος έχει τα δικά του ξεχωριστά πασχαλινά έθιμα, αυτά που ενισχύουν τη μοναδικότητά του να διατηρούν μια άρρηκτη σύνδεση με το παρελθόν του.

Επιτάφιος στο Μαρμακέτο Λασιθίου

Πάρα πολλοί οι Επιτάφιοι στην Κρήτη, όμως σε ένα μικρό χωριό στο Οροπέδιο Λασιθίου υπάρχει ένας Επιτάφιος πάρα πολύ ιδιαίτερος. Στο χωριό Μαρμακέτο οι γυναίκες στολίζουν τον Επιτάφιο με άγριες ορχιδέες που φύονται στο νησί.

Όπως προστάζει το έθιμο, το Μεγάλο Σάββατο οι κάτοικοι βγάζουν τις ορχιδέες από τον Επιτάφιο και τις κρεμούν στα σύρματα που είναι τοποθετημένα στην εκκλησία του Αη Γιάννη του Θεολόγου. Τα λουλούδια ξεραίνονται και ξανανθίζουν την ημέρα της γιορτής του, στις 8 Μαΐου.

Πρόκειται για ένα έθιμο άρρηκτα συνδεδεμένο τόσο με το συγκεκριμένο χωριό όσο και με τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, καθώς λέγεται πως εκεί που είχαν βρει στο παρελθόν τα οστά του Αγίου, είχε σχηματιστεί ένας σταυρός από ανθισμένα λουλούδια του αγρού.

H περιφορά του Επιταφίου στα Καμίνια της Ύδρας

Από τα πιο όμορφα έθιμα της Ύδρας είναι η περιφορά του Επιταφίου, μέσα στη θάλασσα, που γίνεται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στα Καμίνια.

Μετά από την περιφορά του Επιταφίου στη συνοικία, η πομπή καταλήγει στη θάλασσα. Οι άνθρωποι που τον κρατούν χαμηλώνουν ώστε να ακούμπήσουν τα πόδια του Επιταφίου στο νερό και να το καθαγιάσουν. Στη συνέχεια γίνεται δέηση υπέρ των ναυτικών για ήρεμα ταξίδια.

Το έθιμο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στα Καμίνια το 1923 και από τότε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο σύμφωνα με την παράδοση. Ξεκίνησε από τους σφουγγαράδες των Καμινίων, των οποίων τα καΐκια αναχωρούσαν μετά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και επέστρεφαν κοντά στην ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Η περιφορά του Επιταφίου στα Καμίνια γίνεται νωρίτερα απ’ ό,τι στην πόλη της Ύδρας για να μπορέσουν οι επισκέπτες του νησιού να δουν όλα τα έθιμα.

Η Κάρπαθος μνημονεύει τους νεκρούς της

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Γυναίκες και άντρες αφήνουν τα σπίτια τους και πηγαίνουν στις αυλές και στους αγρούς για να μαζέψουν λουλούδια προκειμένου να στολίσουν τον Επιτάφιο. Με τα μπουκετάκια τους στα χέρια μπαίνουν στην εκκλησία.

Το ιδιαίτερο που συμβαίνει στην Κάρπαθο είναι πως οι άνθρωποι που έχασαν κάποιον δικό τους τη μέσα στη χρονιά, μαζί με τα λουλούδια καρφιτσώνουν μια φωτογραφία του αγαπημένου τους προσώπου και μια μαντινάδα.

Όταν ο Επιτάφιος ετοιμαστεί οι γυναίκες αφαιρούν από το κεφάλι τους τις περίτεχνες παραδοσιακές μαντήλες τους και με ξέπλεκες κοτσίδες μοιρολογούν τους νεκρούς τους.

Η περιφορά του Επιταφίου γίνεται σε όλο το χωριό, με στάσεις μπροστά από κάθε σπίτι που κατοικείται και είναι ανοιχτό προκειμένου να διαβαστούν τα ονόματα των νεκρών τους.
Την Τρίτη της Λαμπρής, οι Ολυμπίτες και οι Ολυμπίτισσες περιφέρουν τις εικόνες τους ξεκινώντας από το νεκροταφείο και μεταφέροντας το μήνυμα της Ανάστασης.

Η μεσημεριανή περιφορά στον Άγιο Γεώργιο Κέρκυρας

Photo Credits: EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου οικοδομήθηκε το 1840, εντός του Παλαιού Φρουρίου της Κέρκυρας, για την κάλυψη των θρησκευτικών αναγκών των Άγγλων στρατιωτών που υπηρετούσαν στο νησί την περίοδο μεταξύ 1814 – 1864.

Για την κατασκευή του ναού χρησιμοποιήθηκαν υλικά από τα γκρεμισμένα σπίτια της γύρω περιοχής. Το 1865 με την ενσωμάτωση της Κέρκυρας στην Ελλάδα, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου από αγγλικανικός ναός μετατράπηκε σε ορθόδοξος.

Τα εγκαίνιά του πραγματοποιήθηκαν στις 21 Μαρτίου του 1865. Η εκκλησία λειτουργεί μονάχα μια φορά τον χρόνο, την ημέρα που γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Γεωργίου, όμως το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής ξεκινά από εκεί η περιφορά του Επιταφίου.

Η συνάντηση των τριών επιταφίων στη Σύρο

Photo Credits: Alexandros Stamatiou / SOOC

Η περιφορά των Επιταφίων στη Σύρο είναι ιδιαίτερα κατανυκτική. Αν έχετε βρεθεί έστω και μια φορά στο νησί τις ημέρες του Πάσχα θα θυμάστε πόσο ξεχωριστή ήταν αυτή η εμπειρία.

Στα στενά της Ανω Σύρου πραγματοποιείται η περιφορά του καθολικού επιταφίου του καθεδρικού ναού του Αγίου Γεωργίου. Στην Ερμούπολη ο επιτάφιος των Καθολικών ξεκινάει από τον Ιερό Ναό Ευαγγελιστών, οι επιτάφιοι των Ορθοδόξων, από τις ενορίες Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως και τη Μητρόπολη της Μεταμορφώσεως.

Και οι τρεις συναντιούνται στην κεντρική πλατεία μπροστά από το Δημαρχείο, υπό τους ήχους της φιλαρμονικής του δήμου.

Ο θεατρικός Επιτάφιος στη Mάρπησσα της Πάρου

Στην Πάρο η περιφορά του Επιταφίου, στο χωριό της Mάρπησσας στα ημιορεινά του νησιού, κάνει δεκαπέντε στάσεις. Σε κάθε μία από αυτές φωτίζεται κι ένα σημείο του βουνού.

Σε κάθε στάση οι κάτοικοι αναπαριστούν σκηνές από τη ζωή και τα πάθη του Ιησού Χριστού. Από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, μέχρι τη Σταύρωση και την Ανάσταση.

Το έθιμο θέλει οι κάτοικοι να παίρνουν στο σπίτι τους τα κεριά του Επιταφίου κι όταν έχει φουρτούνα ή καταιγίδα να τα ανάβουν για να περάσει η κακοκαιρία.

Επιτάφιος στο Ενετικό Λιμάνι της Ναυπάκτου

Η θρησκευτική πομπή των Επιταφίων των δύο κεντρικών ενοριών, του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Δημητρίου και του Ιερού Ναού Αγίας Παρασκευής, συνοδεία της Παπαχαραλαμπείου Δημοτικής Φιλαρμονικής, καταλήγει στο Ενετικό Λιμάνι της πόλης της Ναυπάκτου.

Δεκάδες αναμμένες δάδες έχουν τοποθετηθεί στις πολεμίστρες κι ένας φλεγόμενος σταυρός στην είσοδο του λιμανιού δημιουργούν μια ατμόσφαιρα μυσταγωγική.

Στη Νέα Πέραμο Καβάλας καίνε τον Ιούδα

Στη Νέα Πέραμο Καβάλας, κατά την περιφορά του Επιταφίου, οι κάτοικοι σε κάθε γειτονιά της πόλης αναβιώνουν ένα πολύ παλιό έθιμο.

Τη στιγμή που η πομπή του Επιταφίου περνά από τους δρόμους της πόλης, οι κάτοικοι καίνει από ένα ομοίωμα του Ιούδα. Η πόλη φωτίζεται από τις φωτιές που καίνε σε κάθε γειτονιά.

Στη Σκιάθο τηρείται το Αγιορείτικο Τυπικό

Η Σκιάθος είναι η μοναδική περιοχή στην Ελλάδα, στην οποία τηρείται το Αγιορείτικο Τυπικό. Τι σημαίνει αυτό; Ακολουθείται η ίδια διαδικασία όπως στα μοναστήρια του Αγίου Όρους, αναφορικά με την Ακολουθία του Επιταφίου.

Ο Επιτάφιος κατεβαίνει τα πέτρινα καλντερίμια στα σοκάκια της παλιάς πόλης της Σκιάθου στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, ενώ ο προεξάρχων, ψάλλει και απαγγέλει τους θρηνητικούς ψαλμούς.
Η συγκέντρωση των Επιταφίων γίνεται στον Καθεδρικό των Τριών Ιεραρχών, στην πλατεία πάνω από το παλιό λιμάνι της Σκιάθου.

Είναι εκεί που συγκεντρώνονται οι πιστοί από τους Επιταφίους του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας Λημνιάς και ακολουθούν με κεριά στα χέρια την περιφορά των Επιταφίων σε κάθε γωνιά της Σκιάθου.

Όλα τα σπίτια στο νησί είναι φωταγωγημένα, ενώ στις αυλές βλέπει (και μυρίζει) κανείς αναμμένα κεριά και λιβάνι να καίει.

Ένας Επιτάφιος μέσα στη φύση στον Υμηττό

Photo Credits: EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ

Η Μονή Καισαριανής είναι ένας από τους ωραιότερος βυζαντινούς ναούς της Αθήνας. Το μεσημέρι κάθε Μεγάλης Παρασκευής όσοι βρεθούν στον Υμηττό έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την περιφορά του Επιταφίου μέσα στην καρδιά του δάσους.

Ο Επιτάφιος της Μονής Καισαριανής είναι ο μοναδικός στην Αττική που βγαίνει με το φως της ημέρας.