Τα Βραβεία Επιχειρηματικότητας της Rolex θεσπίστηκαν το 1976 με αφορμή την 50ή επέτειο από τη γέννηση του Oyster, του πρώτου αδιάβροχου ρολογιού χειρός στον κόσμο. Μέσω αυτού του προγράμματος η ελβετική εταιρεία υποστηρίζει ανθρώπους με καινοτόμες ιδέες που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του κόσμου μας, προστατεύουν το περιβάλλον, βοηθούν στη διατήρηση ευαίσθητων ειδών και οικοσυστημάτων και βελτιώνουν τη ζωή των ανθρώπων αυτού του πλανήτη. Η αρχική ιδέα ήταν τα βραβεία να δοθούν μόνο εκείνη τη φορά, τους δόθηκε όμως τόσο μεγάλη δημοσιότητα παγκοσμίως ώστε η Rolex αποφάσισε να τα καθιερώσει και να τα απονέμει κάθε δύο χρόνια. 48 χρόνια αργότερα οι 160 νικητές των Βραβείων έχουν καταφέρει να αφήσουν το ηχηρό αποτύπωμά τους σε 65 χώρες του κόσμου.

Τα Rolex Awards for Enterprise αποτελούν μέρος της πρωτοβουλίας Perpetual Planet της Rolex και εκφράζουν απόλυτα τις αξίες που διέπουν την ελβετική εταιρεία από τη γέννησή της μέχρι σήμερα. Εδώ και σχεδόν έναν αιώνα η Rolex στηρίζει ενεργά  πρωτοπόρους εξερευνητές και ανθρώπους με όραμα που πασχίζουν –συχνά ξεπερνώντας τα όριά τους– να αποκαλύψουν καλά κρυμμένα μυστικά του φυσικού κόσμου που μας περιβάλλει. Διόλου τυχαία η Rolex ενίσχυσε τη μακροχρόνια δέσμευσή της απέναντι στον πλανήτη με εγκαινιάζοντας το 2019 την πρωτοβουλία Rolex Perpetual Planet. Η πρωτοβουλία αυτή στέκεται αρωγός σε μεμονωμένα άτομα και οργανισμούς που χρησιμοποιούν την επιστήμη και την τεχνολογία για να κατανοήσουν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις του πλανήτη και να εφεύρουν λύσεις που θα αποκαταστήσουν την ισορροπία στα ευαίσθητα οικοσυστήματά του.

Τα βραβεία απονέμονται σε επιχειρηματικά προγράμματα που εστιάζουν στο περιβάλλον, στην επιστήμη και στην υγεία, στην εφαρμοσμένη τεχνολογία, στην πολιτιστική κληρονομιά και στις εξερευνήσεις. Τα προγράμματα αυτά κρίνονται με γνώμονα την πρωτοτυπία τους και τον αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν σε όλο τον κόσμο, αλλά σημαντική παράμετρος είναι βεβαίως και το επιχειρηματικό πνεύμα των υποψηφίων. Κάθε δύο χρόνια επιλέγονται πέντε νικητές οι οποίοι λαμβάνουν χρηματοδότηση ώστε να υλοποιήσουν ο καθένας το έργο του και αυτομάτως γίνονται μέλη του δικτύου Rolex Laureates, αναπτύσσοντας και συνεργασίες μεταξύ τους.

Τα βραβεία του 2023 έκρινε μια επιτροπή από δέκα παγκοσμίου φήμης εμπειρογνώμονες και πρωτοπόρους στον τομέα τους. Από την παροχή καθαρού νερού στην Κένυα έως την προστασία των δασών στα υψίπεδα των Άνδεων, οι βραβευθέντες του 2023 και τα αντίστοιχα έργα που θέτουν σε εφαρμογή, υπογραμμίζουν τη δέσμευση της Rolex για την προστασία του πλανήτη Γη εις το διηνεκές.

Οι νικητές:

Constantino Aucca Chutas

Ο βιολόγος Constantino Aucca Chutas έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης και προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων στα υψίπεδα των Άνδεων με τη βοήθεια του ντόπιου πληθυσμού. Το 2000 ίδρυσε την Asociacιοn de los Ecosistemas Andinos (ECOAN) ενώ το 2018 ήταν ένας εκ των ιδρυτών της Acciοn Andina. Το έργο του μέχρι στιγμής; Η φύτευση 4,5 εκατομμυρίων δέντρων με την εμπλοκή τουλάχιστον 60 τοπικών κοινοτήτων και η δημιουργία 16 προστατευόμενων περιοχών στα υψίπεδα των Άνδεων στο Περού και σε άλλες χώρες.

Στην ορεινή περιοχή γύρω από το χωριό Κουισουαράνι, σε υψόμετρο 4.800 μέτρων, η Asociacιοn de los Ecosistemas Andinos φύτευσε 25.000 δέντρα κρίσιμα για τη διάσωση της τοπικής χλωρίδας.

Ο Constantino Aucca Chutas συμμετείχε με τη βοήθεια των ντόπιων κοινοτήτων στην αναδάσωση της περιοχής Κουισουαράνι στο Περού.

Beth Koigi

H νεαρή Κενυάτισσα κοινωνική επιχειρηματίας Beth Koigi θα παρέχει ηλιακές γεννήτριες που συλλέγουν νερό από τον αέρα σε 3.000 άτομα σε δέκα κοινότητες που έχουν ανάγκη από καθαρό νερό. Η δραστηριότητά της αυτή ξεκίνησε το 2017 όταν ίδρυσε μία start-up εταιρεία. Από τότε οι γεννήτριες ατμοσφαιρικού νερού της Koigi προμηθεύουν με τουλάχιστον 200.000 λίτρα καθαρού νερού μηνιαίως τουλάχιστον 1.900 άτομα. Όπως γίνεται αντιληπτό, ο δυνητικός αντίκτυπος αυτής της πρωτοποριακής τεχνολογίας είναι τεράστιος. Στην Κένυα, πατρίδα της Beth, ο μισός πληθυσμός δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό, ενώ, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έως το 2030 ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός της Γης ενδέχεται να διαβιεί σε περιοχές με έντονη λειψυδρία.

Το γραφείο Majik Water στην Κένυα, εκεί όπου η ομάδα της Beth Koigi παράγει τις γεννήτριες ατμοσφαιρικού νερού. Κάθε μονάδα της παράγει από 20 έως 500 λίτρα καθαρού πόσιμου νερού ημερησίως, ανάλογα με την υγρασία του περιβάλλοντος και όλες μαζί μπορούν να παραγάγουν 100 χιλιάδες λίτρα την ημέρα.

Η Βeth Koigi εξηγεί στην ομάδα της Magik Water πώς λειτουργεί μία γεννήτρια ατμοσφαιρικού νερού.

Inza Koné

Χάρη στο Βραβείο Επιχειρηματικότητας της Rolex ο ζωολόγος πρωτευόντων θηλαστικών Inza Koné θα αναλάβει την προστασία ενός δάσους με πλούσια βιοποικιλότητα στην Ακτή Ελεφαντοστού, προστατεύοντας παράλληλα την απειλούμενη πανίδα του και μειώνοντας τη φτώχεια στην περιοχή. Χάρη στις προσπάθειες του Koné και μετά από χρόνια συνεργασίας του με τους ντόπιους, το 2021 το δάσος Tanoé-Ehy μετατράπηκε σε προστατευόμενη περιοχή υπό τη διαχείριση της τοπικής κοινότητας.

Το δάσος Tanoé-Ehy της Ακτής Ελεφαντοστού στη Δυτική Αφρική είναι καίριας σημασίας για την επιβίωση πρωτευόντων θηλαστικών. Τα 11.000 εκτάριά του είναι το τελευταίο καταφύγιο για τέσσερα από τα πιο απειλούμενα με εξαφάνιση είδη πιθήκων στον πλανήτη.

O Inza Koné μαζί με τον Freddy Gnandet, που είναι υπεύθυνος για το φυτώριο του ερευνητικού σταθμού του Ελβετικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CSRS) στο χωριό Ντοουάν, στα νοτιοανατολικά της Ακτής Ελεφαντοστού.

Ο ασπρόμαυρος κολοβός με λευκούς μηρούς είναι ένα από τα 25 πιο απειλούμενα με εξαφάνιση είδη πρωτευόντων θηλαστικών. Το δάσος Tanoé-Ehy της Ακτής Ελεφαντοστού είναι ένα από τα τελευταία μέρη που διαβιεί σε άγρια κατάσταση.

Denica Riadini–Flesch

Χάρη στο βραβείο της Rolex η κοινωνική επιχειρηματίας Denica Riadini-Flesch θα επεκτείνει την αναγεννητική αλυσίδα εφοδιασμού ρούχων «από το αγρόκτημα στην ντουλάπα», στοχεύοντας στην ενδυνάμωση των γυναικών και διατηρώντας τις τοπικές κουλτούρες της Ινδονησίας. Ύστερα από μια επιτυχημένη ακαδημαϊκή καριέρα ως οικονομολόγος, η Riadini-Flesch ίδρυσε τη SukkhaCitta, μία εταιρεία που συνεργάζεται με αγρότισσες-τεχνίτριες στην Ινδονησία παρέχοντάς τους εκπαίδευση στους τομείς της επιχειρηματικότητας και της περιβαλλοντικής διαχείρισης και εξασφαλίζοντάς τους πελάτες σε 32 χώρες.

Η Denica Riadini-Flesch μαζί με γυναίκες κατά τη συγκομιδή βαμβακιού σε μία φάρμα της Κεντρικής Ιάβας στην Ινδονησία. Το βαμβάκι θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή παραδοσιακών ενδυμάτων υψηλής ποιότητας.

Ένα παραδοσιακό κεντημένο ρούχο της εταιρείας SukkhaCitta, που σημαίνει «ευτυχία», έτοιμο προς αποστολή.

Η Denica Riadini-Flesch συνομιλεί με γυναίκες έξω από το εργαστήριο υφαντικής και ραπτικής της SukkhaCitta στην Ινδονησία.

Liu Shaochuang

Ειδικός στους αισθητήρες τηλεανίχνευσης, ο πέμπτος νικητής των Βραβείων Επιχειρηματικότητας της Rolex, Liu Shaochuang, θα μελετήσει τους βιότοπους των άγριων καμηλών με σκοπό τη δημιουργία δύο νέων προστατευόμενων καταφυγίων για τη διάσωση των τελευταίων άγριων κοπαδιών που έχουν απομείνει. Με όπλο την επιστημονική του εμπειρία, και έχοντας διαδραματίσει βασικό ρόλο στην ανάπτυξη των ρομποτικών οχημάτων απομακρυσμένου ελέγχου (ρόβερ) που έστειλε η Κίνα στη Σελήνη και στον πλανήτη Άρη, ο Liu Shaochuang θα παρακολουθεί δορυφορικά τις άγριες καμήλες στην έρημο Γκόμπι της Κίνας και της Μογγολίας ώστε να συμβάλλει στην επιβίωσή τους στο μέλλον.

Λιγότερες από χίλιες άγριες καμήλες έχουν απομείνει στην Έρημο Γκόμπι και στη Μογγολία.

Ο Liu Shaochuang επιστρατεύει αισθητήρες απομακρυσμένου ελέγχου, ειδικές κάμερες και επιτόπια ιχνηλάτηση για να παρακολουθεί τις περιοχές όπου μετακινούνται οι καμήλες.

Τα Βραβεία Επιχειρηματικότητας της Rolex εστιάζουν τόσο στο περιβάλλον όσο και στον άνθρωπο. Μέχρι σήμερα περισσότερα από 30 οικοσυστήματα και 50 είδη απειλούμενα με αφανισμό έχουν προστατευθεί χάρη στο εμπνευσμένο έργο των βραβευθέντων. Και χάρη στην πρωτοβουλία Perpetual Planet της Rolex ο αγώνας για ένα καλύτερο μέλλον συνεχίζεται…