«Ξεχείλισε η οργή για το Μάτι». Η υποδοχή της απόφασης του δικαστηρίου δικαίως εξόργισε τους συγγενείς των θυμάτων και τους επιζώντες και σόκαρε την κοινή γνώμη. Οι ποινές που επιβλήθηκαν σε μόνο έξι από τους συνολικά 21 κατηγορούμενους ήταν καταφανώς αναντίστοιχες με το μέγεθος του οδυνηρού χαμού 104 ανθρώπων στη μεγάλη φωτιά του 2018.
Έξι χρόνια μετά την καταστροφή και 19 μήνες από τότε που ξεκίνησε η εκδίκαση της υπόθεσης, επιβλήθηκαν ποινές φυλάκισης πέντε ετών, οι ανώτερες για τα …πλημμελήματα για τα οποία δικάζονταν οι κατηγορούμενοι, οι οποίες μετατράπηκαν σε εξαγοράσιμες ανά 38.000 ευρώ στον καθένα. Στη φυλακή δεν θα μπει κανένας. Ευθύνες καταλογίστηκαν μόνο στην Πυροσβεστική και στον ηλικιωμένο, ο οποίος ξεκίνησε τη φωτιά, και όχι στους υπεύθυνους της Πολιτικής Προστασίας ή στους δημάρχους της περιοχής.
Πάνω στην αδικαίωτη τραγωδία ξέσπασε και ο αναπόφευκτος πολιτικός καυγάς. Η κυβέρνηση κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ για τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα που επέτρεψαν τις ποινές – χάδι στους κατηγορούμενους και πρόβαλε την αυστηροποίηση των ποινών που εκείνη ψήφισε πρόσφατα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναζήτησε πολιτικές ευθύνες για τον θεσμό της μετατροπής της ποινής σε εξαγοράσιμη. «Συμφωνεί ή όχι η ΝΔ που τον διατήρησε στον δικό της Ποινικό Κώδικα;» διερωτήθηκε ο αρμόδιος τομεάρχης. Ο Ποινικός Κώδικας τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει τόσες φορές που έχει χαθεί ο λογαριασμός.
Και το δικαστήριο; Σε υποθέσεις τέτοιου ενδιαφέροντος βαρύνει και το κοινό περί δικαίου αίσθημα, είναι αναπόφευκτες και οι τηλεδίκες. Αλλά το θέμα δεν είναι τι λένε οι εκτός δικαστηρίου. Οι δικαστές της έδρας έλαβαν τη σωστή απόφαση; Θα μπορούσαν να είχαν κρίνει διαφορετικά και να είχαν στείλει κάποιους στη φυλακή δείχνοντας ότι και στα στενά περιθώρια του νόμου, υπό τον οποίον κινούνταν, αντιλαμβάνονταν κάτι πέρα από το γράμμα του;
Αυτό θα το μάθουμε μόνο όταν γίνει η δίκη στο Εφετείο. Αν γίνει, γιατί τα αδικήματα, ως πλημμελήματα, παραγράφονται σε οκτώ χρόνια, στην προκειμένη περίπτωση το 2026. Τώρα, με παρέμβαση του Αρείου Πάγου γίνεται αγώνας δρόμου για να καθαρογραφεί η απόφαση, ώστε να μην στερηθούν οι συγγενείς των θυμάτων και οι επιζώντες αυτό το δικαίωμα. Δεν είναι η πρώτη φορά που μεγάλες δίκες φθάνουν στο παρά πέντε της παραγραφής, σε ένα σύστημα που μοιάζει να λειτουργεί υπέρ των θυτών με τα θύματα να παλεύουν για τη δικαίωση τους.
Δεν είναι αυτή η δικαιοσύνη που ταιριάζει σε ένα ευρωπαϊκό κράτος ούτε είναι η αυστηροποίηση των ποινών η απάντηση στις μεγάλες καθυστερήσεις και στα ελλείμματα του δικαστικού συστήματος, τα οποία διαβρώνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών σε έναν σημαντικό πυλώνα της δημοκρατίας. Ο σημερινός καυγάς γίνεται σε λάθος βάση και δεν προσφέρει τίποτα ούτε στους νεκρούς του Ματιού ούτε στη δικαιοσύνη.
Το «ποτέ ξανά» της τραγωδίας στο Μάτι αναζητείται ακόμη.
