«Ξεφύγαμε από τον κίνδυνο του φαύλου κύκλου επιθέσεων και αντεπιθέσεων» Ιράν και Ισραήλ, μετά και την «προβλέψιμη» επίθεση–«ισχυρή προειδοποίηση» των Ισραηλινών στο Ισφαχάν, την περασμένη Παρασκευή, προβλέπει ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, ερευνητής τμήματος Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών στο ΕΚΠΑ.
Η ευθεία αντιπαράθεση των δύο διαχρονικών εχθρών, μετά την ισραηλινή «χειρουργική» αντεπίθεση θα τερματιστεί, εξηγεί στο Βήμα, καθώς «τόσο οι ΗΠΑ, όσο και άλλοι κύριοι διεθνείς ενδιαφερόμενοι, όπως η Κίνα και η Ρωσία, δεν επιθυμούν την εξέλιξη της περιφερειακής κρίσης σε μια παγκόσμια σύγκρουση».
Γιατί τελικά το Ισραήλ αντεπιτέθηκε, ενώ οι ΗΠΑ το απέτρεπαν; Γιατί έβαλε στο στόχαστρο το Ισφαχάν; Έπαιξε ρόλο το ότι η πόλη φιλοξενεί πυρηνικές εγκαταστάσεις;
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και άλλοι κύριοι διεθνείς ενδιαφερόμενοι, όπως η Κίνα και η Ρωσία, δεν επιθυμούν την εξέλιξη της περιφερειακής κρίσης σε μια παγκόσμια σύγκρουση. Είναι αξιοσημείωτο, βέβαια, ότι η αμερικανική επιρροή φαίνεται να ενισχύεται περισσότερο στο Ιράν παρά στο Ισραήλ, αντικατοπτρίζοντας τη σημαντική μείωση της επιρροής στο Ισραήλ σε σύγκριση με προηγούμενες εποχές. Όσον αφορά στην αντίδραση του Ισραήλ, σε αυτήν την περίπτωση ήταν προβλέψιμη, με την εκτέλεση επιθέσεων σε στρατιωτικούς στόχους εντός της επικράτειας του Ιράν, αντίστοιχα δηλαδή με το χτύπημα της Τεχεράνης, που προηγήθηκε. Επίσης, η επίθεση κατά του Ισφαχάν αποτελεί μια ισχυρή προειδοποίηση από το Ισραήλ προς το Ιράν ότι “υπάρχει η δυνατότητα να επιτεθούμε με επιτυχία στις πυρηνικές σας εγκαταστάσεις, ανά πάσα στιγμή”».
Το Ισραήλ δεν θα δώσει περαιτέρω συνέχεια ή «ζεσταίνεται» για ισχυρότερα πλήγματα; Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις κοντά στην Ισφαχάν είναι ασφαλείς;
«Από την επίθεση της Παρασκευής εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι εγκαταστάσεις στο Ισφαχάν μπορούν να καταστραφούν από το Ισραήλ, αν το θελήσει. Επιβεβαιώθηκε η επικρατούσα άποψη ότι το Ιράν δεν έχει την δυνατότητα να αντιμετωπίσει επιτυχώς βαλλιστικές επιθέσεις μεγάλου πλήθους και ισχυρής ισχύος. Όσον αφορά το ισραηλινό χτύπημα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο χαρακτηρισμός “αντίστοιχο” μπορεί να το χαρακτηρίζει»
Δηλαδή;
«Οι Ισραηλινοί απάντησαν στην ιρανική επίθεση (της 13ης Απριλίου) με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Η επιλογή, βέβαια, του Ισφαχάν εμπεριέχει έναν υψηλό συμβολισμό και μια ισχυρή απειλή. Πιθανώς αυτός είναι ο λόγος που κανείς δεν επιθυμεί να αναλάβει ή να αποκαλύψει την ευθύνη.
Τόσο οι Ιρανοί, όσο και οι Ισραηλινοί δεν θέλουν να εμπλακούν σε έναν ατέρμονο κύκλο αντεπιθέσεων, ούτε να αναβαθμίσουν περαιτέρω την ένταση».
Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στους New York Times ότι η επίθεση «πραγματοποιήθηκε από μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πιθανώς εκτοξευμένα από το εσωτερικό του Ιράν», και ότι «τα συστήματα ραντάρ δεν εντόπισαν άγνωστα αεροσκάφη να εισέρχονται στον ιρανικό εναέριο χώρο». Αυτό τι ακριβώς σημαίνει;
«Τα μηνύματα αυτά, που εκπέμπονται από το Ιράν, στοχεύουν στο να πείσουν τους “δορυφόρους” του, αλλά και την κοινή γνώμη εντός της χώρας, ότι δεν δέχθηκε επίθεση από το Ισραήλ. Το αφήγημα αυτό εξυπηρετεί τους ισχυρισμούς της Τεχεράνης ότι διαθέτει την κατάλληλη άμυνα που δεν επιτρέπει στο Ισραήλ να χτυπήσει στρατιωτικές εγκαταστάσεις και την δικαιολογεί στο γεγονός ότι δεν απαντά στην επίθεση αυτή, από την στιγμή που δεν αποδίδεται στο Ισραήλ. Η πραγματικότητα είναι ότι η Τεχεράνη θορυβήθηκε από το ότι πρώην εχθροί του Ισραήλ συσπειρώθηκαν για να το υποστηρίξουν να αποκρούσει την ιρανική επίθεση».
Αναφέρεστε στην Ιορδανία;
«Ναι. Ποιος θα φανταζόταν πριν μερικά χρόνια ότι η Ιορδανία, για παράδειγμα, θα αναχαίτιζε ιρανικά drones, προκειμένου να μην χτυπήσουν το Ισραήλ. Μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ (σ.σ. που ομαλοποίησαν τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και ΗΑΕ, Μπαχρέιν και Μαρόκο) είναι εμφανές ότι η συντριπτική πλειονότητα των κρατών της Μέσης Ανατολής δεν είναι διατεθειμένα να συμμετάσχουν σε μια ευρεία πολεμική επιχείρηση εναντίον του Τελ Αβίβ».
Δεν υπάρχουν σχέδια για άμεσα αντίποινα, δήλωσε στο Reuters ανώτερος ιρανός αξιωματούχος. Τι θα επιδιώξει η Τεχεράνη στο εξής;
«Νομίζω ότι για την ώρα ξεφύγαμε από τον κίνδυνο του φαύλου κύκλου επιθέσεων και αντεπιθέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Το Ιράν θα επικεντρωθεί στην υποστήριξη των “δορυφόρων” του, όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, ώστε να συνεχίσουν αυτοί τη “βρώμικη” δουλειά εναντίον του μεγάλου εχθρού»
Επομένως, έχουμε αποφύγει τον πόλεμο Ιράν – Ισραήλ και δεν βρισκόμαστε στο ξεκίνημά του;
«Ακριβώς. Για την ώρα ένας πόλεμος Ισραήλ – Ιράν δεν φαίνεται πιθανός. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη ανοιχτό μέτωπο στην Ευρώπη με την Ρωσία, λόγω της Ουκρανίας, και το τελευταίο που θα ήθελαν είναι μια ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή. Οι Κινέζοι έχουν πληγεί από την ανατάραξη του εμπορίου, λόγω της κρίσης, και οι Ρώσοι δεν θέλουν να ανοίξουν ένα ακόμη μέτωπο με τη Δύση. Το Ισραήλ είναι ήδη απασχολημένο στη Λωρίδα της Γάζας και το Ιράν αντιλαμβάνεται ότι δεν βρίσκει πρόθυμους συμμάχους να το ακολουθήσουν σε μια πιθανή ρήξη με το Τελ Αβίβ».
Στο μεταξύ, ισραηλινή πυραυλική επίθεση είχε στόχο θέσεις αεράμυνας που ανήκουν σε φιλοϊρανική πολιτοφυλακή, στη νότια Συρία, την ίδια βραδιά που πραγματοποιήθηκε η επίθεση κατά του Ιράν. Αυτό, επομένως, υποδεικνύει ακριβώς ότι ο πόλεμος Ιράν-Ισραήλ θα συνεχιστεί στο εξής δια αντιπροσώπων μέσω της Συρίας, του Λιβάνου και του Ιράκ;
«Οι παράλληλες συγκρούσεις μεταξύ του Ισραήλ και των “δορυφόρων” του Ιράν συνεχίζονταν και θα συνεχιστούν όσο δεν διευθετούνται τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής, με πρώτο το Παλαιστινιακό. Αντίστοιχα, συνεχίζουν οι λοιπές συγκρούσεις που μαστίζουν την περιοχή, όπως αυτές του Ιράκ, της Συρίας, ακόμη και της Υεμένης».
Πώς μπορεί να επηρεάσει η ισραηλοϊρανική διένεξη τη Γάζα;
«Η απροθυμία άλλων κρατών να υποστηρίξουν το Ιράν και η αμυντική υποστήριξη της Δύσης δίνουν στον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου τη δυνατότητα να ολοκληρώσει τη στρατιωτική επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας, προελαύνοντας και στην τελευταία σπιθαμή εδάφους»
