Τι αποτυπώματα αφήνει σήμερα, αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του η καλλιτεχνική δραστηριότητα του σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου (1935-2012); Τι έχει αφήσει στον χώρο, τη μνήμη και την πολιτιστική κληρονομιά; Με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει η διαχείρισή της; Ποιες πτυχές της ζωής και της δραστηριότητάς του φωτίζονται μέσα από το αρχείο του; Ποια είναι η κινηματογραφική του γλώσσα και ποια η σχέση του με την Ιστορία; Πώς περιγράφουν την επαγγελματική τους σχέση ηθοποιοί και συνεργάτες; Με ποια λόγια τον περιγράφουν οι συμμαθητές και η παρέα του;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα απασχολήσουν τις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες στην ημερίδα με τίτλο Ίχνη αιωνιότητας: Θόδωρος Αγγελόπουλος που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 27 Απριλίου στο Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας» του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (διόλου τυχαία η ημερομηνία της ημερίδας συμπίπτει με την ημερομηνία γέννησης του Θ. Αγγελόπουλου). Στόχος της συνάντησης είναι να διασταυρωθούν ερευνήτριες και ερευνητές που ασχολούνται με το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου με τους ανθρώπους που συνεργάστηκαν μαζί του, καθώς και με τους φίλους και την οικογένειά του, σε μια παραγωγική διαδικασία που θα αναδείξει νέα ερωτήματα και προσεγγίσεις.
Στην ημερίδα θα παρουσιάσουν κεντρικές εισηγήσεις δύο πρόσωπα που έχουν μελετήσει σε βάθος το καλλιτεχνικό έργο και τη γλώσσα του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Πρόκειται για τον Βρασίδα Καραλή, Επικεφαλής της Έδρας Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ και συγγραφέα του βιβλίου Theo Angelopoulos: Filmmaker and Philosopher. Bloomsbury Publishing, 2023 και τη Σιλνί Μπολέ, Ομότιμη Καθηγήτρια Κινηματογραφικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πουατιέ στη Γαλλία και συγγραφέα του βιβλίου Voyage à Cythère. La poétique de la mémoire d’Angelopoulos. Éd. L’Harmattan, coll. Esthétiques, 2003. Πέρα από τις ανακοινώσεις των ερευνητών και ερευνητριών, στο πρόγραμμα της ημερίδας περιλαμβάνονται στρογγυλά τραπέζια με τη συμμετοχή ηθοποιών, συνεργατών, δημοσιογράφων, κριτικών και προσωπικών φίλων του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Το «Ερευνητικό Δίκτυο για το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου» συγκροτήθηκε το 2022 και αποτελεί σύμπραξη του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (και του ΠΜΣ «Επιστήμες της Αγωγής-Εκπαίδευση με χρήση Νέων τεχνολογιών») του Πανεπιστημίου Αιγαίου, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (και του ΠΜΣ «Επιστήμες της Αγωγής: Ζητήματα Ιστορίας, Ιστορικής Εκπαίδευσης και Εκπαιδευτικής Πολιτικής») του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ, στην οποία διαχειριστές είναι μέλη της οικογένειας του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Στόχοι του Δικτύου είναι, μεταξύ άλλων, η διεπιστημονική μελέτη των ποικίλων πτυχών του καλλιτεχνικού έργου του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η εγχώρια και διεθνής διάχυση, επικοινωνία και εκπαιδευτική αξιοποίηση της νέας γνώσης που προκύπτει από την έρευνα στο καλλιτεχνικό, στο φοιτητικό και στο ευρύ κοινό, όπως και στην κοινότητα των εκπαιδευτικών, καθώς και η ανάδειξη του έργου του κινηματογραφιστή στο ιστορικό του πλαίσιο.
Το Πρόγραμμα
12.00
- Έναρξη ημερίδας-χαιρετισμοί
Καθηγητής Νικόλαος Παπαζαρκάδας, Διευθυντής Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ
Καθηγητής Χρήστος Ι. Μπούρας, Πρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών
Καθηγητής Πολύκαρπος Καραμούζης, Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστημίου Αιγαίου
Καθηγητής Ιωάννης Θωίδης, Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης
- Παρουσίαση του «Ερευνητικού Δικτύου για το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου»
Έλλη Λεμονίδου, Αν. Καθηγήτρια και Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας Παν. Πατρών
12.30
- Κεντρική ομιλία
- Ποιητική και Φιλοσοφία της εικόνας στον κινηματογράφο του Θ. Αγγελόπουλου: από τον Γκοντάρ στον Πλάτωνα
Βρασίδας Καραλής, Επικεφαλής της Έδρας Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ
13.00
- Ένα αρχείο, πολλές ταινίες και μια αιωνιότητα – τεκμήρια, αφηγήσεις και ιστορίες
Συντονισμός: Χρήστος Χρυσανθόπουλος
- Από το φιλμ στην ιστορία: διασώζοντας την κινηματογραφική κληρονομιά του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Αλεξάνδρα Ασσαντουριάν, θεατρολόγος-μουσειολόγος & Ανδρέας Βούρτσης, ιστορικός, Επιστημονικοί συνεργάτες του Δικτύου
- Η ταινία ως ιστορικό αρχείο. Προσεγγίσεις μέσα από το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Ειρήνη Στάθη, Καθηγήτρια Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
- Ο θίασος του Θόδωρου Αγγελόπουλου στη συγκυρία της πρώιμης μεταπολιτευτικής περιόδου και η συμβολή του στη διαμόρφωση της ιστορικής μνήμης
Χριστίνα Μπράβου, Απόφοιτη ΠΜΣ Δημόσιας Ιστορίας, ΕΑΠ
14.15
- Τοπία στην ομίχλη – τόποι, μνήμες και πολιτιστική κληρονομιά
Συντονισμός: Γιώργιος Κόκκινος
- Από τον Αφορισμό στο Μύθο. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και η Φλώρινα
Αντρέας Ανδρέου, Καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, Παν. Δυτικής Μακεδονίας
Παρέμβαση του Νίκου Κωνσταντόπουλου, δικηγόρου
- Η ανάδειξη του ντοκυμανταίρ της γαλλικής τηλεόρασης για τα συγκρουσιακά γυρίσματα του Θ. Αγγελόπουλου στην Φλώρινα και η αξιοποίησή του ως πηγής
Πάνος Κεφαλάς, Υποψ. Δρ. ΠΤΔΕ-Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Πέτρος Σκυθιώτης, Δρ. ΠΤΔΕ-Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
- Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και το Αίγιο στο πέρασμα του χρόνου
Ανδρέας Άννινος, Πολιτικός Μηχανικός-Σκηνοθέτης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Αιγίου «Θόδωρος Αγγελόπουλος»
- Η αποκατάσταση του κτηριακού συγκροτήματος του ιταλικού αγροτικού οικισμού Ελεούσας και τα σχέδια αξιοποίησής του για την διάδοση του έργου του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Νίκος Κασέρης, φωτογράφος, κάτοικος Διμυλιάς-Ελεούσας, εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Campochiaro
Παρέμβαση του Γιώργου Τόπου, Αντιδημάρχου Πολιτισμού Δήμου Ροδίων
15.30
- Το βλέμμα του καλλιτέχνη – Προσεγγίσεις στο έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου
Συντονισμός: Έλλη Λεμονίδου
- Οι μέρες του ’36, η αστυνομική μυθοπλασία και ο θεσμικός λόγος
Γιώργος Αραμπατζής, Αν. Καθηγητής Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
- Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος ως προάγγελος της εμβυθιστικής κινηματογράφησης
Ιωάννης Σκοπετέας, Αν. Καθηγητής και Πρόεδρος Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου, ΕΚΠΑ
- Προσεγγίζοντας το κινηματογραφικό σύμπαν του Αγγελόπουλου με οδηγό τη μουσική της Ελένης Καραΐνδρου
Μαρίνα Δασκαλάκη
16.30
- Ο θίασος – Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και οι ηθοποιοί
Συντονισμός: Ελένη Αγγελοπούλου
Συμμετέχουν οι ηθοποιοί: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μιχάλης Ζέκε, Τάνια Παλαιολόγου, Αχιλλέας Σκεύης, Δώρα Χρυσικού
17.30
- Οι κυνηγοί – Αναμνήσεις τριλογιών
Συντονισμός: Φοίβη Οικονομοπούλου, Παραγωγός
Συμμετέχουν: Χρήστος Γιανναράς, Ομότιμος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Πέτρος Μάρκαρης, Συγγραφέας
Βασίλης Σεϊτανίδης, Ιατρός
Γιάννης Γιαννόπουλος, Επίτιμος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αιγάιου
Λευτέρης Παπαδόπουλος, στιχουργός
18.20
- Κεντρική ομιλία
- Αντιμέτωπος με την ιστορία: «Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της γλυπτικής του χρόνου»
Sylvie Rollet, Ομότιμη Καθηγήτρια Κινηματογραφικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πουατιέ
19.00
- Η εκπομπή – κριτικές και συνεντεύξεις
Συντονισμός: Παύλος Τσίμας, δημοσιογράφος
Συμμετέχουν οι δημοσιογράφοι/κριτικοί: Βένα Γεωργακοπούλου, Γιάννης Ζουμπουλάκης, Μαρία Κατσουνάκη
Επιστημονική & Οργανωτική Επιτροπή
Αντρέας Ανδρέου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας
Γιώργος Κόκκινος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Έλλη Λεμονίδου, Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών
Φοίβη Οικονομοπούλου, Παραγωγός
Χρήστος Αποστολόπουλος, Υποψ. Διδάκτορας Ιονίου Πανεπιστημίου
Χρήστος Χρυσανθόπουλος, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ
Την οπτική ταυτότητα του Δικτύου και τα επικοινωνιακά υλικά της ημερίδας σχεδίασε ο Οδυσσέας Κόκκινος-Γεωργόπουλος.
Η ημερίδα είναι ανοιχτή στο κοινό και δεν απαιτείται προεγγραφή. Το αναλυτικό πρόγραμμα θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες στις ιστοσελίδες των συνδιοργανωτών και στη σελίδα της εκδήλωσης στο Facebook.
