Όπως είχαν προεξοφλήσει ήδη και καιρό οι αναλυτές, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Standard and Poor’s, αναβάθμισε αργά το βράδυ της Παρασκευής (μετά το κλείσιμο της Wall Street) το outlοοκ του ελληνικού αξιόχρεου σε θετικό (positive) από σταθερό (stable) διατηρώντας αμετάβλητη τη βαθμίδα «BBB-». Η κίνηση αυτή φέρνει πιο κοντά μία ακόμα αναβάθμιση για της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας, και ο διεθνής οίκος περιγράφει στην έκθεσή του τη «συνταγή» προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2023, ο Standard & Poor’s είχε τροφοδοτήσει με θετικά νέα την Ελλάδα προχωρώντας στην αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας, στη βαθμίδα «BBB-», με σταθερές προοπτικές (από «BB+»). Με τη κίνηση αυτή έγινε ο πρώτος από τους λεγόμενους «μεγάλους οίκους» που έδωσε την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία.
Ο διεθνής οίκος τονίζει ότι οι ελληνικές αρχές έχουν ένα ευρύ φάσμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και αντιμετωπίζουν μακροχρόνια προβλήματα. Ειδική αναφορά γίνεται στην ανάπτυξη στη χώρα μας, που ξεπέρασε τον μέσο όρο της ευρωζώνης, «μια τάση που αναμένουμε ότι θα συνεχιστεί» όπως υπογραμμίζει ο οίκος αξιολόγησης, επισημαίνοντας παράλληλα πως «ο πολύ υψηλός λόγος καθαρού χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας που ίσχυε προηγουμένως μειώνεται και θα πρέπει να συνεχίσει να υποχωρεί».
Παρά την αδυναμία που εμφανίζουν κάποια μακροοικονομικά στοιχεία, η ανάπτυξη ξεπερνά το μέσο όρο της ευρωζώνης, και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί.
Την ίδια στιγμή, το πολύ υψηλό χρέος μειώνεται και θα συνεχίσει να το κάνει εάν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες για δημοσιονομική πειθαρχία και σχετικά υψηλή ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ.
Το κόστος δανεισμού
Ο διεθνής οίκος τονίζει ιδιαίτερα ότι το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης της Ελλάδας παραμένει πολύ χαμηλό στο 1,34% περίπου στο τέλος του 2023. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να αρχίσει να αυξάνεται ακολουθώντας την τάση των διεθνών αγορών. Το σταθμισμένο μέσο κόστος του νέου δανεισμού εκτοξεύτηκε στο 3,7% το 2023 από 1,3% το 2022. Ωστόσο, το πρόγραμμα swaps του ΟΔΔΗΧ (το οποίο σε γενικές γραμμές αντισταθμίζει στην έκθεση στις αυξήσεις επιτοκίου) μαζί με την εξαιρετικά μεγάλη μέση διάρκεια του χρέους της Ελλάδας (19,3 έτη στο τέλος του 2023), αποτελούν σημαντικούς μετριασμούς.
Το θετικό outlook
O S&P τονίζει ότι το θετικό outlook αντανακλά την προσδοκία ότι η δημοσιονομική πειθαρχία που ακολουθείται θα συνεχίσει να μειώνει το χρέος, ενώ η ανάπτυξη θα εξακολουθήσει να υπερβαίνει το μέσο όρο της ευρωζώνης.
Μάλιστα τονίζει ότι θα μπορούσε να αναβαθμίσει την αξιολόγηση εντός των επόμενων 24 μηνών εάν ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ υποχωρήσει περαιτέρω για να προσεγγίσει το χρέος χωρών με αντίστοιχη αξιολόγηση. Οι ελληνικές αρχές θα μπορούσαν να το πετύχουν με έναν συνδυασμό οικονομικών μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, πλήρους ανάπτυξης των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης και διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων για μεγάλη χρονική περίοδο.
Διεθνείς απειλές
Ο οίκος επισημαίνει πάντως, ότι η Ελλάδα παραμένει εκτεθειμένη στις μεταβολές της παγκόσμιας οικονομίας και τα γεωπολιτικά ρίσκα. Αυτά περιλαμβάνουν μια πιθανή επιβράδυνση που θα μπορούσε να επηρεάσει τους σημαντικούς τομείς του τουρισμού και της ναυτιλίας, αλλά και μια αιφνίδια νέα εκτίναξη στις τιμές της ενέργειας. Οι εν λόγω εξελίξεις θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την βελτιωμένη δυναμική του ελληνικού αξιόχρεου.
Τα επόμενα ραντεβού με τους οίκους
Κατόπιν αυτού η επόμενη αξιολόγηση της S&P έχει προγραμματιστεί για τις 18 Οκτωβρίου. Η Moody’s είναι η μόνη που δεν έχει ακόμα δώσει στο βαθμό της επενδυτικής βαθμίδας. Ο αμερικανικός οίκος στα μέσα Μαρτίου διατήρησε την πιστοληπτική αξιολόγηση για την Ελλάδα στο Ba1, μια βαθμίδα κάτω από το investment grade, και πλέον ανανεώνει το ραντεβού του με την ελληνική οικονομία στις 13 Σεπτεμβρίου.
Μετά την S&P τη σκυτάλη πλέον παίρνει η Fitch στις 31 Μαΐου, η οποία αξιολογεί την Ελλάδα με ΒΒΒ- με positive outlook.
Ακολουθεί η Scope Ratings στις 12 Ιουλίου και η DBRS στις 6 Σεπτεμβρίου και η Fitch στις 22 Νοεμβρίου.
Το κύκλο των αξιολογήσεων για το 2024 θα κλείσει η Scope Ratings στις 6 Δεκεμβρίου
Ο κύκλος που άνοιξε το καλοκαίρι του 2023
Η Ελλάδα έχει κάνει μια τεράστια προσπάθεια να αφήσει πίσω της την υπερδεκαετή κρίση και το καλοκαίρι του 2023 πήρε την επενδυτική βαθμίδα από τον Scope Ratings (4 Αυγούστου). Ακολούθησε η αναβάθμιση από τον DBRS τον Σεπτέμβριο, με τον S&P να δίνει από τη μεριά του την πολυπόθηση αναβάθμιση τον Οκτώβριο. Η Fitch έγινε ο τέταρτος οίκος, μεταξύ των αναγνωρισμένων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο οποίος κατέταξε στην επενδυτική βαθμίδα τα ελληνικά ομόλογα στις 2 Δεκεμβρίου.
Η Ελλάδα με την επενδυτική βαθμίδα αποτελεί πλέον ένα πολύ καλό προορισμό επενδύσεων αφού έχει μειωθεί ο λεγόμενος “κίνδυνος χώρας”, με τα οφέλη να επεκτείνονται σταδιακά και στην πραγματική οικονομία, αρχικά στις μεγαλύτερες σε μέγεθος επιχειρήσεις και δευτερευόντως στις μικρότερες, πετυχαίνοντας πλέον καλύτερους όρους δανεισμού από τις αγορές.
Πλέον ο επόμενος στόχος για την κυβέρνηση θα είναι η επιπλέον βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας που θα οδηγήσει σε περαιτέρω αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού.
ΠΗΓΗ: ot.gr
