Οι ιρανικές επιθέσεις στο Ισραήλ βρίσκονται στο «πιάτο» των ηγετών την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, οι οποίοι ξεκινούν το δείπνο και επί της ουσίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με τις εξωτερικές υποθέσεις περίπου στις 20.00 (ώρα Ελλάδος).
Με βάση το τελευταίο προσχέδιο το οποίο έχει στη διάθεσή του το ΒΗΜΑ, ο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καταδικάζει σθεναρά και απερίφραστα την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς τον λαό του Ισραήλ και τη δέσμευσή του για την ασφάλεια του Ισραήλ και την περιφερειακή σταθερότητα.
Ταυτόχρονα, οι ηγέτες θα καλέσουν το Ιράν και τους αντιπροσώπους του να σταματήσουν όλες τις επιθέσεις και να προτρέψει όλα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση και να απέχουν από κάθε ενέργεια που μπορεί να αυξήσει τις εντάσεις στην περιοχή. Η ΕΕ είναι έτοιμη να λάβει περαιτέρω περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν, ιδίως σε σχέση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους.
«Η περιοχή είναι στο χείλος της αβύσσου»
Για την ανάγκη «συντονισμού της ευρωπαϊκής απάντησης» έκανε λόγο ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ μετά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ σε συνέχεια των ιρανικών επιθέσεων. Όπως επισήμανε τα τελευταία γεγονότα «συνιστούν μείζονα κλιμάκωση μιας ήδη πολύ τεταμένης κατάστασης στης περιοχή».
«Η περιοχή είναι στο χείλος της αβύσσου» επισήμανε ο Ζοζέπ Μπορέλ, χρησιμοποιώντας τα λόγια του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες κάνοντας σύγκριση μάλιστα με παρτίδα στο σκάκι εξηγώντας ότι «ο ένας επιτίθεται στον άλλον, ο άλλος απαντά και ξανά απαντά ο άλλος και εάν κάθε σε βήμα αυτού του παιχνιδιού το επίπεδο του παιχνιδιού αυξάνεται στο τέλος θα είμαστε σε πλήρη πόλεμο κι αυτό δεν το χρειαζόμαστε. Η περιοχή δεν χρειάζεται έναν πλήρη πόλεμο σε όλη την περιοχή».
Ο Ζοζέπ Μπορέλ έκανε λόγο για ισχυρή ενότητα στην καταδίκη των ιρανικών επιθέσεων σε βάρος του Ισραήλ ενώ όπως ανέφερε «κάποια κράτη μέλη ζήτησαν την επέκταση των περιοριστικών μέτρων σε βάρος του Ιράν».
«Θα στείλω στην υπηρεσία εξωτερικών υποθέσεων το αίτημα για να ξεκινήσει η απαραίτητη δουλειά για την επιβολή κυρώσεων» σε βάρος του Ιράν τόνισε.
Σε σχέση με την Τουρκία, σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων αναμένεται να αναμένεται να αναφέρεται ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξήγαγε στρατηγική συζήτηση για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου και της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στρατηγικό συμφέρον για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να προχωρήσουν οι εργασίες σχετικά με την κοινή ανακοίνωση σύμφωνα με τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, με την επιφύλαξη πρόσθετης καθοδήγησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως απαιτείται».
Η Γαλλία από την πλευρά της πρότεινε πιο θετική και ενεργή γλώσσα, ενώ η Γερμανία ήταν κατά της γλώσσας με προϋποθέσεις.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, το προσχέδιο σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει μεγάλη σημασία στην επανέναρξη και την πρόοδο των συνομιλιών για τη διευθέτηση του Κυπριακού, γεγονός που μπορεί επίσης να ενισχύσει τη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας. «Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η Ένωση και το κεκτημένο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τον διορισμό της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ ως προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο».
« Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει» επισημαίνεται στα συμπεράσματα.
Στην επιστολή πρόσκλησης που απέστειλε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τονίζεται ότι η «στρατηγική συζήτηση», «θα πλαισιωθεί από το στρατηγικό μας ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης. Η ενίσχυση αυτής της σχέσης θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην προώθηση ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με την προσέγγισή μας, το έργο μας σε αυτό το θέμα θα πρέπει να προωθηθεί με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο».
Στο τραπέζι και η ανταγωνιστικότητα
Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου (Πέμπτη), οι ηγέτες θα εστιάσουν στην ανταγωνιστικότητα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ να επισημαίνει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν πλήρως όλες οι δυνατότητές της ενιαίας αγοράς, «να εξαλειφθεί κάθε κατακερματισμός» και να ακολουθηθούν οι συστάσεις που θα παρουσιάσει ο Ενρίκο Λέττα στην έκθεσή του.
Στο προσχέδιο της έκθεσής του ο Ενρίκο Λέττα επισημαίνει ότι «η ενιαία αγορά ήταν πάντα εγγενώς συνδεδεμένη με τους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ. Συχνά εκλαμβάνεται ως έργο τεχνικής φύσης, αντίθετα είναι εγγενώς πολιτικό. Το μέλλον του είναι δεμένο με τους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ και συνεπώς στο πλαίσιο εντός του οποίου δρα η ΕΕ. Επομένως, θα έπρεπε να μην θεωρηθεί ποτέ ολοκληρωμένη προσπάθεια, αλλά ένα συνεχιζόμενο έργο».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τέλος υπογραμμίζει ότι «μια νέα συμφωνία ανταγωνιστικότητας και μια νέα προοπτική έχουν καθυστερήσει πολύ. Αυτή η ισχυρή και επείγουσα απάντηση είναι υψίστης σημασίας για τη διασφάλιση της ευημερίας μας και της παγκόσμιας ηγεσίας μας. Ουσιαστικά, πρέπει να γεφυρώνουμε συλλογικά το χάσμα ανάπτυξης και καινοτομίας σε σχέση με τους παγκόσμιους ομολόγους μας και να προστατεύσουμε την οικονομική, βιομηχανική και τεχνολογική μας βάση».
