Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διεθνής πολιτική εδώ και χρόνια είναι τα επικίνδυνα ταξίδια με σαπιοκάραβα χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Προστασίας των Συνόρων (Frontex) το 2023 πάνω από 275.000 άνθρωποι τόλμησαν αυτό το επικίνδυνο ταξίδι, ελπίζοντας σε μια καλύτερη ζωή. Η εμπειρία έχει δείξει ότι όταν ο χειμώνας τελειώνει και η θάλασσα γίνεται πάλι πιο ήρεμη, ο αριθμός των σαπιοκάραβων μεγαλώνει, όπως και των νεκρών. Κανείς δεν γνωρίζει ακόμη πώς θα εξελιχθεί η φετινή χρονιά. Μέχρι στιγμής οι πρόσφυγες και μετανάστες που μπαίνουν στις βάρκες είναι μάλλον λιγότεροι. Αλλά οι διαδρομές τους αλλάζουν συνεχώς και αυτό δυσκολεύει τις προβλέψεις.

Κάποιες ημέρες εκατοντάδες άνθρωποι εξακολουθούν να φτάνουν στην Λαμπεντούζα, που αποτελεί εδώ και καιρό ένα από τα κεντρικά σημεία μετανάστευσης στη Μεσόγειο. Αλλά ακόμη περισσότεροι άνθρωποι από την Αφρική φτάνουν σήμερα στο Ελ Ιέρρο, το πιο δυτικό από τα Κανάρια Νησιά. Οι ροές αυξάνονται και στην ανατολική Μεσόγειο. Αντίθετα, φαίνεται ότι επιβραδύνεται ο ρυθμός μετακίνησης προσφύγων στην κεντρική Μεσόγειο, με προορισμό την Ιταλία, που ήταν πέρυσι το πιο προσφιλές δρομολόγιο με 157.500 παράτυπες διελεύσεις, σύμφωνα με την Frontex. Αλλά ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα και την Κύπρο;

Στην ηπειρωτική Ελλάδα μέσω Γαύδου

Η κατάσταση στους προσφυγικούς καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά έχει βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Συνολικά περίπου 10.000 μετανάστες ζουν σήμερα σε καταυλισμούς στο ανατολικό Αιγαίο. Θα υπήρχε χώρος για 13.600 άτομα.

Ωστόσο, μια νέα μεταναστευτική οδός προκαλεί πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και στην ΕΕ συνολικά αναφέρει η Deutsche Welle. Οι διακινητές προσπαθούν όλο και περισσότερο να παρακάμψουν την Ελλάδα και να μεταφέρουν μετανάστες από την Τουρκία, τον Λίβανο και την Αίγυπτο περνώντας νότια της Κρήτης με προορισμό την Ιταλία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διασώζονται επανειλημμένα άνθρωποι από υπερπλήρεις βάρκες στην περιοχή, περίπου 1.000 μόνο από την αρχή του έτους.

Ορισμένες βάρκες φτάνουν στη Γαύδο, μια κουκίδα 20 ναυτικά μίλια νότια της Κρήτης, στην οποία ζουν μόλις 150 μόνιμοι κάτοικοι. Στη Γαύδο δεν υπάρχουν καταλύματα για τους μετανάστες και η κατάσταση εφοδιασμού είναι επίσης κακή. Ως εκ τούτου, μεταφέρονται σε κέντρα υποδοχής στην Κρήτη και από εκεί στην ηπειρωτική Ελλάδα το συντομότερο δυνατό.